Wararka
\WARARKA MAANTA 2da Siteembar, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay Cayayaanka Baraha bulshada ee “Nabar Iyo Naxdin” ka wadaan baraha bulshada? Yaa beddeshay dastuurka dalka? Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Waqooyi Bari 2da Siteembar 2025 Guddoomiye ku xigeenka labaad ee aqalka sare Soomaaliya, Senator Cabdullaahi Timacadde, ayaa sheegay madaxweynaha Soomaaliya iyo raysal wasaarihiisa inay kasoo qeyb gali doonaan caleemo saarka madaxweynaha maamulka Waqooyi Bari Soomaaliya.
Guddoomiye ku xigeenka labaad ee aqalka sare ayaa ku ammaanay Dowladda Federaalka Soomaaliya inay kaalin weyn ka qaadatay sidii goboladda Sool, Sanaag iyo degmada Buuhoodle looga saari lahaa daruufaha adag ee ay ku sugnaayeen, isagoo sheegay madaxweynaaha iyo raysal wasaaruhu inay guteen masuuuliyad iyo waajibaad qaran oo ka saarnaa ilaalinta midnimada dalka.
Senator Timacadde ayaa sheegay in xubnaha labada aqal ee laga soo doorto Sool, Sanaag iyo Cayn ay u midoobi doonaan inay u qareemaan sidii uu cagihiisa ugu istaagi lahaa maamulka cusub ee Waqooyi Bari. Wuxuuna sheegay in meesha laga saari doono tafaraaruqii horey uga dhex jira siyaasiyiinta labada gobol ku matala Dowladda Federaalka Soomaaliya.
Senator Timacadde waxa uu ahaa wasiirkii hore ee arrimaha gudaha Puntland, wuxuuna kamid ahaa siyaasiyiinta aadka ugu dhawaa madaxweyne Deni. Hase ahaatee, wuxuu kamid noqday siyaasiyiinta la dareenka noqday mowqifka ay qaateen reer Sool oo ah inay sameystaan maamul cusub.
Nairobi 2da Siteembar 2025 Xaflad sagootin ah oo loo sameeyay arday Soomaaliyeed oo deeq waxbarasho ka helay dalka Japan.
Danjiraha Soomaaliya u fadhiya dalka Kenya Mudane Jabril Ibrahim Cabdulle ayaa ka qaybgalay xaflad sagootin ah oo si heer sare ah loosoo agaasimay taas oo loo sameeyay arday Soomaaliyeed ee ku guuleysatay deeq waxbarasho oo ay ka heleen dalka Japan ah.
Ardaydaydon ayaa baran doonto Waxbarashada kala duwan ee lagu barto jaamacadaha dalka Japan. Ardeydaan ayaa marka ay soo dhameystaan waxbarashooda ayaa la filayaa jnay kusoo laabtaan dalka Soomaaliya si ay kaalin muq ah uga qataan dhismaha ito horumarka dalka iyo dadka Soomaalida.
Danjire Jabril ayaa ardayda Soomaalida ah kula dardaarmay inay ixtiraamaan sharciyada dalka ay tagi doonaan, isla markaasna ay noqdaan safiiro sawir wanaagsan ka bixiya Soomaaliya.
Danjire Jabril ayaa sidoo kale si weyn ugu mahad celiyay dowladda Japan we deeqdan waxbarasho oo waqtigeeda ku haboon ay u fidisay ardayda Soomaaliyeed. Isaga oo ka hadalayaxaflada Waxa uu danjiruhu yiri
“Deeqdaan waxbarasho waxa ay ka tarjumaysaa sida hagar la’aanta ah ee dalka Japan ay uga go’an tahay taageerida mashaariicda lagu hormarinayo dalka Soomaaliya, waxaanan si kal iyo laaba ah uga mahadcelinaynaa taageeradan qiimaha badan”
Deeqdaan JICA waa mid sanadle ah, sida uu ka dhawaajiyay Danjiraha Soomaaliya waxaa la qorshaynayaa in kor loo qaado tirade Soomaalida ka faaiidaysanaysa deeqdaan, sida badan tirade Soomaalida ka qaybgasha aad ayay u yartahay, waxaana sabab u ah sida la sheegay inay ardayda Soomaalidu hanaanka codsi gudbinta iyo buuxinta sharuudaha layska rabo aysan si fiican uga jawaabin.
Shabeele hoose 2da Siteembar 2025 Ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed, gaar ahaan guutooyinka 19-aad iyo 25-aad ayaa howlgalo qorsheysan ka sameeyay saacadahii lasoo dhaafay deegaano ka tirsan gobolka Shabeellaha Hoose.
Howlgalada ayaa ahaa kuwa ciidanka ay kaga hortagayeen abaabulo kooxda Al-shabaab ka waday qeybo ka mid ah gobolka Shabeellaha Hoose.
Ciidamada xoogga dalka ayaa ku guuleystay in wadooyinka shacabka isticmaalaan ay kasoo saaraan miinoyin halis badan oo kooxdu ku aastay wadooyin muhiim ah.
“Guutooyinka 19-aad iyo 25-aad ee xoogga dalka ayaa guul ka gaaray howlgalka, iyagoo soo saaray miinooyin ay Khawaarijtu ku aaseen wadooyinka ay shacabka isticmaalaan, si loogu waxyeelleeyo dadka rayidka ah” ayaa lagu yiri qoraal kooban oo kasoo baxay dowladda.
Waxaa sidoo kale qoraalka lagu sheegay in Howlgalkan uu qayb ka ahaa dadaalada joogtada ah ee ciidanka xoogga dalka ku doonayaan xaqiijinta amniga dadka shacabka ah ee ku nool gobolka Shabeellaha Hoose.
Qoraalka kasoo baxay dowladda laguma sheegin wax khasaare ah oo ka dhashay howlgalkaan iyo deegaanada sida gaarka ah ay ugu fuliyeen ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed ee ka howlgala Shabeellaha Hoose.
Muqdisho 2da Siteembar 2025 Wafdi ka kooban 16 xubnood oo ka socda Ciidanka Qalabka Sida ee dalka Masar ayaa gaaray magaalada Jowhar, xarunta maamulka Hirshabelle, si ay u fuliyaan hawl ku saabsan qiimeyn amni oo horudhac u ah imaanshaha guutada ciidankooda ee qeyb ka noqonaysa howlgalka AUSSOM.
Wafdigan waxaa hoggaaminayey Sareeye Guuto Islam Radwan, waxaana si rasmi ah ugu soo dhaweeyey Taliska Guud ee Qaybta 5-aad ee ciidamada, Taliyaha guutada ciidanka Burundi, G/Sare Oscar Hatungimana.
Ujeedka safarka wafdiga Masar ayaa ahaa mid la xiriira daraasad iyo qiimeyn dhanka amniga ah oo ay ku samaynayaan deegaannada ay degi doonaan ciidamada Masar ee la filayo inay dhawaan kusoo biiraan howlgalka AUSSOM.
Waxay sidoo kale ka qeyb qaadanayaan qorsheyaasha isbeddelka lagu sameynayo amniga marka ay ciidamada Midowga Afrika si tartiib ah ugu wareejiyaan mas’uuliyadda amniga ciidamada Soomaaliya.
Intii ay joogeen Jowhar, wafdiga Masar ayaa warbixin dhameystiran ka dhageystay G/Sare Hatungimana iyo saraakiil ka tirsan ciidanka Burundi, kuwaasoo ka warbixiyey xaaladda guud ee amniga gobolka Shabeellaha Dhexe, caqabadaha jira, iyo sida loo wiiqayo khataraha amni ee ka imaan kara kooxda Al-Shabaab.
Markii ay dhageysteen warbixinta, wafdiga ayaa kormeeray xarumo muhiim ah oo ku yaalla Garoonka Diyaaradaha Jowhar, kuwaasoo loo diyaarinayo in ay noqdaan saldhigyo ciidan marka ay yimaadaan guutada Masar.
Tallaabadan ayaa qeyb ka ah dadaallada Midowga Afrika iyo beesha caalamka ay ku taageerayaan Soomaaliya si loo sugo xasilloonida iyo kala dambeynta, loogana guuro xilliga kala-guurka ee ciidamada AMISOM (oo hadda loo beddelay AUSSOM) loona wareejiyo mas’uuliyadda amni ciidamada Soomaaliya.
Waxaa la filayaa in guutada Ciidanka Masar ay si rasmi ah u soo gaaraan Soomaaliya bilaha soo socda, iyadoo ay jiraan qorshayaal lagu kordhinayo taageerada militari iyo farsamo ee Soomaaliya la siiyo.
https://www.youtube.com/watch?v=5_JyCWfeXug
WARARKA MAANTA 1da Siteembar, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa dhacay shacabka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye”? Maxay mucaaradka Soomaaliya u diidan yihiin qorshaha dowladda? Yaa beddeshay dastuurka dalka? Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Qatar 1da Siteembar 2025 Guddoomiyaha Hay’adda Maareynta Masiibooyinka Qaranka (SoDMA), Mudane Maxamuud Macalin Cabdulle, ayaa kulan muhiim ah la qaatay Madaxa Hay’adda Bisha Cas ee Qatar Xafiiskeeda Soomaaliya, Mudane Ahmed Aadan Xamiid.
Kulanka ayaa diiradda lagu saaray xoojinta wada-shaqeynta labada hay’adood, gaar ahaan ka hortagga iyo wax ka qabashada masiibooyinka dabiiciga ah, horumarinta howlaha gargaarka bani’aadantinimo, iyo taageerada dhanka tababarka iyo xirfadaha shaqaalaha SoDMA si ay uga jawaabaan xaaladaha degdegga ah.
Madaxa Bisha Cas ee Soomaaliya ayaa ku ammaanay SoDMA dadaalka joogtada ah ee ay ku bixiso wax ka qabashada xaaladaha bani’aadantinimo, isagoo caddeeyey in Bisha Cas ay sii wadi doonto taageerada iyo garab istaagga dhinacyada horumarinta iyo adeegyada degdegga ah ee loo baahan yahay si loo caawiyo dadka nugul.
Dhankiisa, Guddoomiyaha SoDMA ayaa ku dheeraaday muhiimadda wada-shaqeynta joogtada ah, isagoo xusay in iskaashiga labada hay’adood uu horseedi doono xal waara oo wax ku ool ah oo lagu yareynayo nuglaanta bulshada Soomaaliyeed.
Hay’adda SoDMA waxaa ka go’an inay sii waddo dadaallada lagu xoojinayo iskaashiga hay’adaha caalamiga ah iyo kuwa maxalliga ah si loo xaqiijiyo badbaadada iyo horumarka bulshada Soomaaliyeed.
Muqdisho 1da Siteembar 2025 C/raxmaan Maxamed Cabdullahi “Maaxi , Yoonis”iyo Ibraahim Aadan Maadeey, ayaa saaka lagu Fuliyey Xukunkii Qisaasta ahaa ee horay ay ugu riday Maxkammadda Qalabka sida, waxayna ka kala tirsanaayeen Qeybta Jabhadaha & dilalka Gaadmada ah.
Labaduba C/raxmaan Maxamed Cabdullahi “Maaxi , Yoonis”iyo Ibraahim Aadan Maadeey, ayaa saaka lagu Fuliyey Xukunkii Qisaasta ahaa ee horay ay ugu riday @maxkamaddaciidamad Qalabka sida, waxayna ka kala tirsanaayeen Qeybta Jabhadaha & dilalka Gaadmada ah.
Muqdisho 1da Siteembar 2025 Wafdi milatari oo heer sare ah kana socda dalka Masar, kuna sugan magaalada Muqdisho, ayaa bilaabay booqasho rasmi ah oo ujeedadeedu tahay sidii loo dardargelin lahaa qorshaha lagu doonayo in ciidamo Masri ah lagu biiriyo howlgalka Midowga Afrika ee taageerada Soomaaliya.
Wafdigan oo ka kooban 16 sarkaal oo ka tirsan ciidamada qalabka sida ee Masar, waxaa hoggaaminaya Taliye sare, Janaraal Islam Radwan, waxaana si rasmi ah u soo dhoweeyey mas’uuliyiin ka tirsan ATMIS iyo saraakiil ka tirsan ciidanka xoogga dalka Soomaaliya.
Intii uu socday kulanka, wafdiga Masar waxay yeesheen shirar rasmi ah oo ay la qaateen madaxda ATMIS oo uu hormuud u yahay Danjire Al-Haj Ibrahim Dine, oo ah wakiilka gaarka ah ee guddoomiyaha guddiga Midowga Afrika, Waxa kale oo wafdigu ka qayb galay warbixin amni oo ballaaran oo lagu qabtay xarunta dhexe ee ciidamada ATMIS ee Muqdisho.
Waxaa la filayaa in maalmaha soo socda wafdigu sameeyaan kormeerro kala duwan oo ay ku eegayaan goobaha muhiimka ah ee laga yaabo in laga dejiyo ciidamada Masar, taas oo qayb ka ah diyaarinta habka ay ciidamadaasi uga mid noqon doonaan howlgalka.
Tallaabadan ayaa muujinaysa ka go’naanshaha Masar ee doorkeeda siyaasadeed iyo amni ee Geeska Afrika, gaar ahaan xilligan oo Soomaaliya ay wajahayso marxalad kala-guur ah oo ku aaddan mas’uuliyadda amniga kadib bixitaanka tartiib-tartiibka ah ee ciidamada ATMIS.
Masar ayaa sidoo kale u aragta Soomaaliya meel istiraatiji ah, iyadoo xoojinta xiriirka labada dal ka dhigaysa arrin mudan horumarin.
Waxaana la dareemayaa in ay Masar doonayso in ay sare u qaaddo joogitaankeeda gobolka, xilli khilaafka kala dhexeeya Itoobiya ee la xiriira biyo-xireenka Biyaha Nile (Biyo-xireenka GERD) uu weli taagan yahay.
Puntland 1da Siteembar 2025 Puntland ayaa walaac xooggan ka muujisay waxay ugu yeertay jahwareerka siyaasadeed ee ka jira Soomaaliya iyo in geeddi socodka dowlad dhiska uu sii xumaaday.
Warsaxaafadeed kasoo baxay madaxtooyada Puntland ayaa lagu sheegay in Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud (JFS) uu ku tagri falayo heshiisyada iyo qodobbada Dastuurka, taasoo ay Puntland ku tilmaamtay mid keeni karta burbur siyaasadeed.
Puntland waxay soo dhoweysay baaqyada kasoo baxaya Madasha samatabixinta, iyadoo ugu baaqday madaxweyne Xasan Sheikh inuu talada dhulka dhigo, si heshiis midaysan looga gaaro doorashada baarlamaanka iyo tan Madaxweynaha, waqtigaas ka horna ay muhiim tahay in laga wada hadlo sidii uu dalku u aadi lahaa doorasho loo dhan yahay.
Bayaanka kasoo baxay Puntland waxaa lagu sheegay in muddo xileedka madaxweynuhu ku egyahay 15ka bisha May 2026. Puntland waxay geesta kale madaxweyne Xasan Sheikh uga digtay faragalinta ururada siyaasadeed ee u taagan toosinta dowladda.
Puntland waxay sidoo kale taageertay in doorashada dalka ay ku dhacdo si waafaqsan Dastuurka, waxayna ka digtay wax kaste oo khatar ku ah amniga iyo xasiloonida siyaasadda dalka.
WARARKA MAANTA 31ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay Maamulada #Somaliland Iyo #Puntland u diideen inay u hambalyeeyaan Maamulka Waqooyi Bari? Maxay beesha caalamka ugu baaqday madaxda fashilantay inay iscasisho? Maxay beesha caalamka u jartay dhaqaalihii ayadoo ugu baaqday inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh Iyo Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre iyo dhammaan golihiisa wasiirada ay waxba ka qaban karin arrimaha siyaasadda? Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 31ka Agoosto 2025 Wasiir ku-xigeenka Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya oo ay weheliyaan Taliska Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed ayaa xarunta wasaaradda ku qaabilay Taliyaha Difaaca ee Safaaradda Masar ee Soomaaliya, Kornayl Axmed Fathi Cabdelsatar Al-Xusayni.
Kulankan ayaa diiradda lagu saaray xoojinta iskaashiga milatari ee labada dal, barnaamijyada tababarka ciidanka, iyo dardargelinta diyaar-garowga ciidanka Masar ee qeybta ka noqonaya Hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Mas’uuliyiinta labada dhinac waxay carabka ku adkeeyeen muhiimadda ay leedahay iskaashi buuxa oo dhanka difaaca ah si loo xoojiyo nabadda iyo xasilloonida gobolka, gaar ahaan dadaallada lagu xaqiijinayo amniga Soomaaliya.
Wasaaradda Gaashaandhigga waxay soo dhaweysay kaalinta ay Masar ku leedahay taageerada ciidamada Soomaaliyeed iyo doorka ay ku leedahay howlgalka AUSSOM, iyadoo loo arko tallaabo muhiim ah oo lagu xoojinayo iskaashiga gobolka.
Dowladda Masar ayaa dhowaan la qorsheenayaa in ciidamo kummanaan ah ah ay kusoo biiriso howlgalka AUSSOM ee Soomaaliya si ay uga qeyb qaataan xasilinta gayiya Soomaaliya.
Puntland 31ka Agoosto 2025 Wasiirka Gargaarka iyo Musiibooyinka Puntland, Ubax Cabdirashiid Maxamed Xirsi, ayaa jawaab ka bixisay hadal uu sheegay Guddoomiyaha Hay’adda Maareynta Musiibooyinka (SODMA), Maxamuud Macallin, kaasoo sheegay in madaxweynaha Puntland uu diiday in hay’adda SODMA ay mucaawino gaarsiiso degaanada Calmiskaad ee laga saaray Daacish.
Wasiir Ubax ayaa sheegtay in Puntland aysan u baahnayn dawo dhacday iyo agab aan waxtar lahayn, iyadoo tusaale u soo qaadatay dawooyin dhacay iyo agabka COVID-19 oo ay sheegtay in SODMA ay geysay degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan xilli shacabka deegaankaasi ay u baahnaayeen dawooyin dhiig-joojin ah, maaddaama ay dagaallo kula jireen Alshabaab.
Wasiir Ubax ayaa tiri: “Puntland ma face Mask iyo COVID-19 baad keeni lahaydeen iyo dawo dhacday sida Hiiraan aad yeesheen.”
Guddoomiyaha SODMA oo ka hadlayay magaalada Jalalaqsi ee gobolka Hiiraan, ayaa sheegay inuu si shaqsi ah ula soo xiriiray Madaxweynaha Puntland Siciid Cabdullaahi Deni, isaga oo ka codsaday ogolaansho in SODMA ay u daadgureyso askarta dhaawacan daaweyn iyo in gargaar bani’aadamnimo la gaarsiiyo dadka u baahan.
Hase yeeshee, wuxuu sheegay in Deni uu codsigaas ku gacan seyray, isaga oo ku sababeeyay khilaafka siyaasadeed ee kala dhexeeya Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre.
Muqdisho 31ka Agoosto 2025 𝙎𝙖𝙬𝙞𝙧𝙠𝙖 𝙏𝙤𝙙𝙤𝙗𝙖𝙖𝙙𝙠𝙖 – Marka haweenku hoggaamiyaan, bulshadu way sii xoogaysataa. Guud ahaan Soomaaliya, bahda QM waxay taageertaa dadaallada ay Soomaalidu hormuudka ka tahay ee lagu hubinayo ka qaybgalka buuxa ee haweenka ee go’aan gaarista – sida uu yiri Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Antonio Guterres: “Waxaan u baahanahay haweenka hoggaaminaya dowladda iyo siyaasad-dejinta – waa hannaan la tijaabiyey oo lagu horumarinayo caafimaadka, waxbarashada, iyo daryeelka carruurta, iyo wax ka qabashada xadgudubyada ka dhanka ah haweenka iyo gabdhaha.”
Halkan waxaa ka muuqda qof dumar ah oo wakiil ka ah bulshada oo ka qaybqaadatay wadatashi ay Qaramada Midoobay taageertay oo ka dhacay Muqdisho.
Muqdisho 31ka Agoosto 2025 Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya oo Sagootiyay Dhigiisa Jabuuti ka Dib Booqasho Afar Maalmood ah oo uu Ku Yimid Muqdisho
Muqdisho, Agoosto 31, 2025 – Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Cabdisalaam Cabdi Cali, ayaa ka sagootiyay Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Jamhuuriyadda Jabuuti, Danjire Cabdoulkader Houssein Omar, oo booqasho rasmi ah oo afar maalmood ah ku joogay caasimadda Muqdisho.
Intii uu socday booqashada rasmiga ah, labada wasiir ayaa kala saxiixday heshiisyo iskaashi oo ku saleysan xoojinta xiriirka laba geesoodka ah, gaar ahaan dhinacyada dibloomaasiyadda, tababarrada, iyo iskaashiga siyaasadeed. Sidoo kale, waxay isla garteen in la joogteeyo kulammada iyo wadashaqeynta labada wasaaradood si loo dardargeliyo danaha guud ee labada dal ee walaalaha ah.
Booqashada wasiirka Jabuuti ayaa muujinaysa adkeysiga xiriirka taariikhiga ah ee ka dhaxeeya Soomaaliya iyo Jabuuti, iyadoo lagu xoojinayo iskaashi waara oo ku dhisan derisnimo, walaaltinimo iyo dan guud.
Waaxda Warbaahinta
Communications Department
https://www.youtube.com/watch?v=U9JloIu42jg
WARARKA MAANTA 30ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay beesha caalamka ugu baaqday madaxda fashilantay inay iscasisho? Maxay beesha caalamka u jartay dhaqaalihii ayadoo ugu baaqday inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh Iyo Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre iyo dhammaan golihiisa wasiirada ay waxba ka qaban karin arrimaha siyaasadda? Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 30ka Agoosto 2025 Ku-simaha Ra’iisul Wasaaraha ahna Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Saalax Axmed Jaamac, ayaa maanta xafiiskiisa ku qaabilay Wasiirka Arrimaha Dibedda Jabuuti, Mudane Cabdulqaadir Xuseen Cumar oo maalmahaan safar shaqo ku joogay dalka.
Kulanka ayaa looga hadlay xoojinta xiriirka walaaltinimo ee labada dal ee walaalaha ah, iskaashiga amniga, horumarinta ganacsiga iyo isu-socodka bulshada.
Ra’iisul Wasaare Ku Xigeenka ayaa uga mahadceliyay Wasiirka Arrimaha Dibadda Jabuuti booqashada uu ku yimid dalka, isaga oo sidoo kale xusay taageerada joogtada ah ee ay la garab taagan yihiin dowladda iyo shacabka reer Jabuuti dib u dhiska Soomaaliya.
Muqdisho 30ka Agoosto 2025 𝐆𝐔𝐃𝐃𝐎𝐎𝐌𝐈𝐘𝐄 𝐂𝐀𝐁𝐃𝐈 𝐗𝐀𝐀𝐒𝐇𝐈 𝐎𝐎 𝐊𝐀 𝐓𝐀𝐂𝐒𝐈𝐘𝐄𝐄𝐘𝐄𝐘 𝐆𝐄𝐄𝐑𝐈𝐃𝐀 𝐊𝐔 𝐓𝐈𝐌𝐈𝐃 𝐅𝐀𝐍𝐍𝐀𝐀𝐍𝐀𝐃𝐃𝐀 𝐐𝐀𝐃𝐈𝐈𝐉𝐎 𝐐𝐀𝐋𝐀𝐍𝐉𝐎.
Muqdisho, Agoosto 29, 2025: Guddoomiyaha Aqalka Sare ee Baarlamaanka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdi Xaashi Cabullaahi wuxuu tacsi tiiraanyo leh u dirayaa qoyska, qaraabada, ehelada iyo dhammaan ummadda Soomaaliyeed gaar ahaan bahda Fanaaniinka geeridii ku timid Alle ha u naxariistee, Khadiijo Maxamuud Yuusuf (khadiijo Qalanjo) oo muddo dheer ka mid ahayd hobollada Qaranka Waabari, maantana ku geeriyooday magaalada Boorama..
“Alle ha u naxariistee Khadiijo Qalanjo, waxa ay ahayd Fannaanad wayn, jilaa iyo majaajilayste caan ku ah filimada Hiddaha iyo dhaqanka, suugaanta, nabadda iyo horumarinta dhaqanka Soomaaliyeed, waxayna ka mid ahayd Fannaaniintii Qaranka ee dalkeenna u soo hooyay billado iyo in fanka Soomaaliyeed uu caan noqdo, lagana xiiseeyo masraxyada iyo tiyaatarrada caalamka iyo Gudahaba”
Guddoomiyuhu waxa uu xusay in Khadiijo Qalanjo ay ka mid ahayd haldoorka bulshada Soomaaliyeed ee dadaalka ku bixisay wacyi-gelinta bulshada iyo kobcinta garaadka da’yarta Somaaliyeed, iyadoo waqtigeedii iyo hibadeedii faneed u hurtay sidii uu dadkeennu xagga fanka uga muuqan lahaa masraxyada caalamka, wuxuu Marxuumadda Alle uga baryey inuu hoygeeda ka yeelo Jannatul Fardowsa, samir iyo iimaanna uu ka siiyo qoyska, ehelada iyo guud ahaan ummadda Soomaaliyeed ee ay ka geeriyootay
Laascaanood 30ka Agoosto 2025 Waxaa goor dhow Magaalada Laascaanood ka bilaabanaysa doorashada Madaxweynaha iyo Madaxweyne Ku-xigeenka maamulka Waqooyi Bari Soomaaliya. Amniga magaalada ayaa aad loo adkeeyay, iyadoo magaalada lagusoo rogay Bandow.
Ololaha Doorashadan ee musharaxiinta ayaa galay saacadihii ugu dambeeya, iyadoo loolanka siyaasadeed ee doorashada uu si xawli ah u socdo haatan. Hoolka doorashada ayaa goor dhow waxaa ka bilaabanaysa khudbadaha musharaxiinta.
Musharrixiinta u taagan madaxweynaha iyo madaxweyne ku xigeenka oo dhan toban musharax ayaa tan iyo xalay si xooggan ugu loolamayay kasbashada xildhibaannada, waxaana xog lagu kalsoon yahay ay xaqiijinaysaa in lacago dhowr boqol oo kun oo dolllar ay musharaxiintu ku bixiyeen xildhibaannada si ay codad uga helaan.
Hoggaamiyihii ku meel gaarka ahaa ee SSC-Khaatumo Cabdiqaadir Axmed Cali Firdhiye ayaa kamid ah musharrixiinta ugu cadcad doorashada, halka dhinaca kale qaar kamid ah musharrixiinta mucaaradka ay ku heshiiyeen in ay taageeraan cid kasta oo iyaga kamid ah oo gaarta wareegga ugu dambeeya ee doorashada, si ay codadkooda u mideeyaan, ugana guulaystaan haddii Firdhiye uu gaaro wareegga ugu dambeeya ee doorashada.
Doorashadan oo mid xiiso leh oo aad loo sugayo waxay go’aamin doontaa jihada siyaasadeed ee maamulka cusub ee Waqooyi Bari Soomaaliya iyo sida uu ula macaamili doono Dowladda Federaalka.
Magacyada musharaxiinta madaxweynaha.
Abdiqaadir Axmed Cali Firdhiye.
Rashiid Faarax Maxamuud.
Cabdirisaaq Khaliif Axmed.
Jamaal Maxamed Xasan.
Maxamuud Yuusuf Xasan.
magacyada musharaxiinta madaxweyne ku xigeenka.
Cumar Daahir Xasan.
Abdirashiid Yuusuf Jibriil.
Cabdirisaaq Maxamed Jaamac.
Cabdisataar Sheikh Cismaan Cumar.
Maxamed Cabdi Bulaale.
WARARKA MAANTA 29ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay beesha caalamka u jartay dhaqaalihii ayadoo ugu baaqday inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh Iyo Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre iyo dhammaan golihiisa wasiirada ay waxba ka qaban karin arrimaha siyaasadda? Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 29ka Agoosto 2025 Guddoomiyaha Hay’adda Maareynta Musiibooyinka Mudane Maxamuud Macalin Cabdulle ayaa kulan muhiim ah waxaa uu la yeeshay hoggaamiyeyaasha sare ee Isbahaysiga Hay’adaha aan dawliga ahayn ee Soomaaliya (Somalia NGO Consortium).
Kulankan ayaa diiradda lagu saaray sidii loo xoojin lahaa iskaashiga u dhexeeya SODMA iyo hay’adaha NGO-yada, si loo mideeyo dadaallada gargaarka bani’aadamnimada ee ka socda guud ahaan dalka Soomaaliya, waxaana kulan kaan gundhig looga dhigay ilaa 3-qodob oo kala ah:
1-Horumarinta Siyaasadda Musiibooyinka: Waxaa la isla gartay in la horumariyo Siyaasadda Maaraynta Musiibooyinka Qaranka, si loo xalliyo caqabadaha isku-duwidda gargaarka.
3-Xarun Macluumaad: Waxaa la qorsheeyay in la abuuro xarun lagu ururiyo macluumaadka la xiriira hawlaha gargaarka iyo in la sameeyo khariirad muujineysa meelaha ay ka hawlgalaan hay’adaha NGO-yada.
3-Kulamo Joogto ah: Waxaa la isku af-gartay in la qabto kulamo joogto ah oo heer sare ah oo dhex mara SODMA iyo hogaanada waddanka ee hay’adaha NGO-yada, si loo sii ambaqaado iskaashiga.
Gudoomiyaha Hay’adda Maareynta Musiibooyinka mudane Maxamuud Macalin ayaa Sheegay in kulankaan uu muhiim u yahay horumarinta Siyaasadda Musiibooyinka si loo yareeyo caqabadaha isku duwida gargaarka ee marar badan dhacda.
Muqdisho 29ka Agoosto 2025 Madaxweynaha dowladda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa xarunta Madaxtooyada dalka ku qaabilay Wasiirka arrimaha dibadda ee dalka Jabuuti Cabdulqaadir Xuseen Cumar iyo wafdi uu hoggaaminayay.
Kulanka dhexnaray madaxweyne Xasan Sheekh iyo wafdiga Wasiirka arrimaha dibadda dalka Jabuuti ayaa looga arinsaday in labada dhinac sii xoojiyaan xiriirka istaraatiijiga ah ee Soomaaliya iyo Jabuuti ka dhexeeya ee ku dhisan walaaltinimo iyo iskaashi qotodheer, gaar ahaan dhinacyada amniga, iyo arrimaha gobolka.
Wasiirka arrimaha dibadda dowlada Jabuuti ayaa sidoo kale madaxwaynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud soo gaarsiiyay salaan iyo dhambaal uu kaga siday dhigiisa Madaxweynaha dowladda Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle.
“Intii uu kulanka socday, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa Wasiirka la wadaagay xaaladda guud ee dalka, gaar ahaan dadaallada socda ee dib u dhiska, horumarinta iyo howlgallada lagu ciribtirayo Khawaarijta Daacish iyo Al-Shabaab, isaga oo uga mahadceliyay shacabka iyo Dowladda Jabuuti hiilka walaalnimo ee ay la garabtaagan yihiin walaalahooda Soomaaliyeed” ayaa lagu yiri qoraal kasoo baxay Madaxtooyada Soomaaliya.
Wasiirka arrimaha dibadda ee dalka Jabuuti Cabdulqaadir Xuseen Cumar ayaa dhankiisa si weyn uga mahadceliyey soo dhoweynta walaalnimadu ku dheehan tahay ee isaga iyo wafdigiisa loogu sameeyey Muqdisho, taasoo aheyd booqashadiisi ugu horey tan iyo markii xilkaan loo magacaabay bishii April ee sanadkan 2025.
Xhina 29ka Agoosto 2025 Ra’iisul Wasaare Xamsa oo ka qaybgalay Kulanka Isku-xiridda Ganacsiga Soomaaliya iyo Shiinaha
Yinchuan, 29 Agoosto 2025 – Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, oo khudbad ka jeediyay shir muhiim ah oo looga hadlayay Isku-xiridda Ganacsiga Soomaaliya iyo Shiinaha, ayaa sharaxay siyaasadaha maalgashiga ee dowladda iyo fursadaha khayraadka dabiiciga ah ee Soomaaliya. Waxa uu sidoo kale soo bandhigay Qorshaha Isbeddelka Qaranka (NTP) iyo muhiimadda uu dalka u leeyahay.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa u sheegay ganacsatada Shiinaha in Soomaaliya ay diyaar u tahay in ay soo dhoweyso, isaga oo ku casuumay in ay si toos ah u sahmiyaan fursadaha waaweyn ee dalka ka jira.
Ra’iisul Wasaare Xamsa ayaa xusay meelaha mudnaanta leh ee iskaashiga Soomaaliya iyo Shiinaha, kuwaas oo ay kamid yihiin:
Horumarinta tamarta iyo khayraadka dabiiciga ah,Kobcinta beeraha iyo dhaqaalaha xoolaha, iyo Horumarinta kaabeyaasha dhaqaalaha.
Shirka oo ay si wadajir ah u soo qabanqaabiyeen Safaaradda Soomaaliya ee Shiinaha iyo Ismaamulka Gobolka Ningxia, ayaa lagu magacaabay “Shirka Isku-xiridda Ganacsiga Soomaaliya iyo Shiinaha ee Ningxia, Waxaana isugu yimid in ka badan boqol shirkadood oo Soomaali iyo Shiinays ah, iyadoo ujeeddadu ahayd in la xoojiyo iskaashiga dhaqaale iyo maalgashi ee labada dhinac, ayna Soomaaliya noqoto xarun muhiim ah oo ganacsiga iyo isku xirka Carabta,Afrika iyo Aasiya.
Nairobi 29ka Agoosto 2025 “Garoonka Bosaso wuxuu Noqday Garoon Millitray oo Emaratku isticmaalaan Ciidamo Calooshood u shaqaystayaal in ay ka daabulaan, Suudaan waxay ku eedaynayaan in Cisbitaal Millitray laga furay oo Colmbian ku soo dhaawacma Suudaan lagu daweeyo Garoonka Diyaaradaha Bosaso, Dowlada Soomaaliya Diyaarad kasta oo Xuduuda dalka Soo galaysa way ogyihiin diyaaradaha Millitray ee imaanya Bosaso, Baaritaanka Markaan Sameynaayay Waxaa jiray Qaar kamid ah Shaaqalaha Hay’adda duulista hawada oo aan la xiiriiray waxay iisheegeen in ay ogyihiin Emaraatkuna diiday Amarkii DFS ay siisay, Eeda Deni Kaliya Malahan Xasan Shiikhna waa leeyahay.” Prof Cabdiwahaab Cabdisamad.
Maraykanka 29ka Agoosto 2025 Dowladda Maraykanka ayaa joojisay duqeymaha cirka ee ka socday gudaha togga Baallade, isagoo ka cararaya khasaaraha rayidka ah, kaddib markii la ogaaday in haween iyo carruur ku sugan yihiin aagga bartilmaameedkooda.
Go’aankan ayaa yimid xilli hawlgallo wadajir ah ay wadeen ciidamada Puntland iyo Maraykanka oo muddo toddobaadyo ah ka socday buuraha Calmiskaad, halkaas oo Daacishta Soomaaliya (ISS) ay saldhigyo ku leeyihiin.
Inkasta oo ay duqeymuhu istaageen, dagaallo culus ayaa qarxay 27-kii Agoosto, kaddib markii kooxda Daacish ay fuliyeen weerar ismiidaamin ah oo ay ku qaadeen ciidamada ammaaka Puntland.
Ciidamada Puntland ayaa sheegay inay dileen lix ka mid ah dagaalamayaasha ismiidaaminta, balse weerarrada ISS ayaa sababay dhimashada ugu yaraan 23 askari oo ciidamada kamid ahaa Puntland ah intii u dhaxeysay 25 ilaa 27-kii Agoosto.
Warbixinno sirdoon ayaa muujinaya in hawlgallada isdaba-jooga ah ee Puntland iyo Maraykanka ay bartilmaameedsadeen hoggaanka sare ee ISS, oo ay ka mid yihiin saraakiil xiriir dhow la leh ISIS caalamka, sida ku-xigeenka hoggaamiyaha ISS, Ciise Fahiye, iyo hoggaamiyaha guud ee ISIS ee caalamka, Cabdulqaadir Muumin, oo loo malaynayo inuu wali ku dhuumaaleysanayo buuraleyda Puntland.
In kasta oo ciidamada Puntland iyo Maraykanka ay tan iyo horraantii 2025 wiiqeen awoodda dagaal iyo dhaqaale ee ISS, haddana kooxda ayaa wali awood u leh inay fuliyaan weerarro dhimasho leh.
Yeman 29ka Agoosto 2025 Danjiraha Safaaradda Dowladda Soomaaliya ee dalka Yemen Mudane Cabdixakiiim Maxammad Axmed oo maanta kulan la-yeeshay Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee dalkaas Ibrahim Ali Ahmed Haidan.
Kulanka ayaa waxaa looga wada hadlay adkaynta iskaashiga labada dal ee walaalaha ah, gaar ahaan arrimaha amniga, ilaalinta xuquuqda qaxootiga iyo sidii loo fududayn lahaa adeegyada Jaaliyadda Soomaaliyeed ee ku sugan guud ahaan dalka Yemen
Uga dambeyn masuuliyiinta Soomaaliya iyo Yemen ayaa isku raacay in la xoojiyo wada shaqeynta labada dowladood iyo in la hurmariyo xariirka u dhaxeeyo labada shacab.
WARARKA MAANTA 28ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay ku fashilantay xukuummadda “Dan-Qaran:? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Maamulka Waqooyi Barri 28ka Agoosto 2025 Guddoomiyihii hore ee Baarlamaanka maamulka Somaliland, Cabdirisaaq Khaliif Axmed, oo haatan musharrax u taagan xilka madaxweynaha maamulka Waqooyi Bari, ayaa sheegay Dowladda Federaalka Soomaaliya in ay si aan tuhun ku jirin uga shaqeynayso sidii loo dooran lahaa mar kale madaxweyne Firdhiye.
Musharax Cabdirisaaq Khaliif ayaa sheegay sababta ay Dowladda Federaalka u dhisayso madaxweyne Firdhiye uu yahay inuu yahay xubin ka tirsan xisbiga madaxweyne Xasan Sheekh.
Cabdirisaaq Khaliif ayaa sheegay in Dowladda Federaalka ay u aragto madaxweyne Firdhiye inuu yahay “baarri” si buuxda u fulin kara danaha ay Dowladda Federaalka ka leedahay dhismaha maamulka Waqooyi Bari.
Isagoo ka hadlayay arrimaha maamulka cusub, wuxuu xusay in cid kasta oo ka shaqaysa Waqooyi Bari ay diyaar u tahay wada-shaqeynta Dowladda Federaalka, isla markaana uu waajib ka saaran yahay difaaco xuquuqda ay gobolladani ku leeyihiin dowladda dhexe.
Dhanka kale, Cabdirisaaq Khaliif ayaa si adag u beeniyay warar lagu faafiyay saxaafadda oo sheegayay in ololihiisa doorashada ay taageerayaan Somaliland iyo Puntland.
Wuxuu tilmaamay in lacag badan lagu bixiyay olole sumcad-dil ah oo ka dhan ah isaga, isagoo eedeynta dusha ka saaray kooxo uusan magacaabin oo dhaqaale ku bixiyay in la wiiqo taageeradiisa iyo sumcaddiisa siyaasadeed.
Qadar 28ka Agoosto 2025 Waxaan cambaareynayaa xarigga iyo tacaddiga loo geystay Nabaddoon Xuseen Maxamed Maxamuud (Xaadoole) oo ka mid ah odeyaasha dhaqanka Gobolka Banaadir.
Nabaddoon Xaadoole oo u kacay difaaca dadka nugul ee la barakiciyey ee ku dhaqan Muqdisho, waxa loo xiray in laga hortago guuxa dadweynaha iyo dadaalka waxgaradka ee ka dhanka ah ku takri-falka hantida danta guud. Arrinkani waxa uu muujinaya in laamaha amniga loo adeegsanayo dano shakhsiyadeed oo gurracan.
Madaxweynaha waxaan ku adkeynayaa in degdeg loo sii daayo Nabaddoon Xaadoole, lagana waantoobo in cabashada iyo codka dadweynaha lagu wajoho caburin iyo xarig, taas oo dhaawacaysa dowladnimada iyo kalsoonida shacabka keeni kartana kacdoon khalkhal galiya xasiloonida dalka.
Sida ku cad qodobada 15aad, 18aad iyo 20aad ee Dastuurka kumeel gaarka ah, oo qeexaya xorriyadda kulanka, bannaanbaxa, cabashada iyo codsi wadareedka, waxa uu qof kasta xaq u leeyahay xorriyadda hadalka kana qeyb-qaato ama abaabulo kulammo uu ku muujinayo cabasho. Sidaas darteed waxaan ka digaynaa caburinta dadweynaha iyo ficillada noocaan ah ee lagu beegsanayo hormuudka bulshada.
Muqdisho 28ka Agoosto 2025 Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed garabka uu hoggaamiyo madaxweynihii hore dalka Shariif Sheekh Axmed ayaa warsaxaafadeed kasoo saaray xarigga dowladda Fedaraalka u geystay Nabaddoon Xuseen Maxamed Maxamuud Xaadoole.
Nabdoon Xaadoole oo Shalay askar ka tirsan ciidamada Booliiska Soomaaliya ay kasoo xireen hoygiisa oo ku yaala gudaha magaalada Muqdisho ayaa Madashu ku tilmaamtay xarigiisa mid sharci daro ah.
“Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed waxay si adag u cambaaraynaysaa xarigga sharci-darrada ah ee lagula kacay Nabaddoon Xuseen Maxamed Maxamuud Xaadoole, oo ciidamada boolisku ka afduubteen hoygiisa, kadib markii uu si geesinimo leh uga hor yimid boobka iyo xaraashka dhulka danta guud ee uu hormuudka ka yahay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud” ayaa lagu yiri qoraalka Madasha.
Nabadoonka ay dowladdu xirtay ayaa ka mid ah Odayaasha dhaqanka ee saameynta ku leh bulshada dhexdeeda, waxaana warsaxafadeedka Madasha lagu sheegay in Nabadoonka uu ahaa shaqsi codkiisa ku difaaca hantida shacabka Soomaaliyeed.
“Nabaddoonku xaqiisa dastuuriga ah ayuu si nabad ah ugu cabbiray aragtidiisa ku aaddan ku takrifalka awoodda iyo hantida qaranka, Xorriyadda hadalku waa xaq dastuuri ah oo aasaas u ah nidaamka dowladnimada” ayaa lagu yiri bayaanka kasoo baxay Madasha Samatabixinta.
Golaha Samatabixinta ayaa sidoo kale xarigga Nabaddoon Xaadoole ku sheegay isku day lagu cabburinayo codka shacabka, laguna handadayo qof kasta oo ku taagan xuquuqdiisa dastuuriga ah.
Warsaxafadeedka Madasha Samatabixinta ayaa loogu baaqday Madaxweynaha inuu joojiyo boobka iyo barakicinta shacabka ku nool magaalada Muqdisho, iyadoo sidoo kalana shacabka Soomaaliyeedna loogu baaqay inay si mideysan ugu istaagaan difaaca dhulkooda iyo hantidooda.
Muqdisho 28ka Agoosto 2025Warbaahin xirfad leh oo firfircoon waxa ay kaalin muhiim ah ka ciyaartaa horumarinta bulshada, bishan Agoosto, UNTMIS waxay ku faraxsantahay in ay Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka iyo Dalxiiska DFS ka taageerto qabashada aqoon-is-weydaarsiyo xiriir ah oo lagu kobcinayo awoodda saxafiyiinta ka howlgala dowlad-goboleedka Soomaaliyeed ee Koonfur Galbeed, Hirshabeelle iyo Galmudug, kuwaas oo lagu tababaray 60 saxafi anshaxa saxaafadda ee tabinta doorashooyinka.
Muqdisho 28ka Agoosto 2025Madaxweynaha dowladda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa xarunta Madaxtooyada Soomaaliya kulan kula qaatay wafdi uu hoggaaminayey Wasiiru dowlaha arrimaha dibadda ee Isutagga Imaaraadka Carabta Sheekh Shakhboot bin Nahyan.
Kulanka waxaa diiradda lagu saaray xoojinta xiriirka iyo iskaashiga ka dhexeeya labada dal, waxaana si gaar ah looga arinsaday dhinacyada dhaqaalaha iyo amniga.
Wasiiru dowlaha arrimaha dibadda ee Isutagga Imaaraadka Carabta ayaa Madaxweyne Xasan Sheekh soo gaarsiiyay dhambaal khaas ah oo uu uga siday Madaxweynaha Isutagga Imaaraadka Carabta H.H. Sheekh Maxamed bin Zayed Al Nahyan.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa uga mahadceliyay Sheekh Shakhboot bin Nahyan booqashadiisa iyo garab istaagga shacabka iyo dowlada Imaaraadka u muujiyeen dadka Soomaaliyeed.
Madaxweynaha ayaa dhankiisa farriin gaar ah u diray dhigiisa Imaaraadka Carabta H.H. Sheekh Maxamed bin Zayed Al Nahyan, isagoona adkeeyay sida Soomaaliya uga go’an tahay iney sii xoojiso lagu xaqiijinayo amniga, dimuqraadiyeynta iyo horumarka dalka.
WARARKA MAANTA 27ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa khasbay in dalka lagu celiyo doorashadii Teendhada Afisyoone? Maxay yihiin waxyaabaha iyo siyaadda uu ku fashilmay Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye””? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Maraykanka 27ka Agoosto 2025 Wasiirka Wasaaradda Batroolka iyo Macdanta dowladda Federaalka Soomaaliya Daahir Shire Maxamed iyo wafdi uu hoggaaminaayo ayaa magaalada Houston ee Mareykanka ka qeyb galay Shirka Caalamiga ah ee Cilmiga Dhulka iyo Tamarta.
Wasiirka ayaa intuu socday shirkan caalamiga ah kulamo muhiim ah la yeeshay masuuliyiin sar sare iyo madaxda shirkadaha Maraykanka ee ka shaqeeya tamarta iyo shidaalka, isaoona kala hadlay sidi kor loogu qaadi lahaa iskaashiga iyo maalgashiga ku saabsan kheyraadka dabiiciga ah ee Soomaaliya.
Muqdisho 27ka Agoosto 2025 Dowladda Itoobiya ayaa sheegtay in aysan jirin wax cabsi ah oo ay ka qabto in ciidamada Masar la keeno Soomaaliya si ay uga qeyb qaataan howlgalka nabad ilaalinta ee Midowga Afrika.
“Annagu ma nihin kuwa cabsi qaba ama dareemaya khatar, waana awoodnaa inaan is difaacno,” ayuu yiri Safiirka Itoobiya ee Soomaaliya, Suleyman Dedefo, oo wareysi siiyay Universal Somali TV.
Safiirku wuxuu sheegay in joogitaanka ciidamada Masar ee Soomaaliya uusan wax faa’iido ah u yeelan doonin xaaladda amni ee Soomaaliya, hase yeeshee wuxuu carrabka ku adkeeyay in Dowladda Federaalka Soomaaliya ay xaq u leedahay inay dal kasta oo ay saaxiib la tahay ciidamadoodu yimaadaan Soomaaliya. Wuxuuna sheegay Itoobiya in aysan wax diidmo ka qabin arrintaas.
“Waxaan ognahay in Masar aysan wax taageero ah ka geysan doonin xasilinta caqabadaha amni ee Soomaaliya. Suudaan waa dal daris la ah Masar, haddana kama aysan helin wax kaalmo ah. Libya sidoo kale waa daris, iyaduna kama aysan helin caawimaad. Ciidanka Masar ma laha taariikh muuqata oo nabad-ilaalin caalami ah,” ayuu raaciyay.
Suleyman Dedefo ayaa intaas ku daray in waxa laga filan karo joogitaanka ciidamada Masar ay noqon karto in ay loolan siyaasadeed iyo mid istiraatiiji ah la galaan ciidamada Itoobiya ee ku sugan Soomaaliya.
Hadalka Safiirka Itoobiya ee Soomaaliya ayaa kusoo aaday, xilli dhawaan Dowladda Masar ay Soomaaliya usoo dirayso cutubyo kamid ah ciidamadeeda si ay qeyb uga noqdaan howlgalka AUSSOM.
Masar iyo Itoobiya waxaa ka dhaxeeya xiisad ka dhalatay biyaha webiga Niil. Itoobiya ayaa biyo xireen weyn ka dhisatay dalkeeda, iyadoo Dowladda Masar ay kasoo horjeeddo qorshahaan, una aragto mid ku khatar ku ah biyaha webiga Niil ee dalkeeda.
China 27ka Agoosto 2025 Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre oo booqday xarunta Warshadaha Tamarta iyo Kiimikada ee Ningdong, Ningxia.
Yinchuan, Arbaco, 27 Agoosto 2025: — Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa booqasho ku tagay xarunta Warshadaha Tamarta iyo Kiimikada ee Ningdong oo ku taalla Gobolka Ismaamulka Ningxia Hui, kaas oo ah aag horumarineed oo muhiim ah, iyo mid ka mid ah xarumaha hormuudka u ah Shiinaha ee isbeddelka warshadaha iyo tamarta.
Booqashada ayaa ujeedkeedu ahaa in Soomaaliya ay ka sii faa’iideysato khibradda Ningxia ee ku saabsan sida ay u abuureen warshado kala-duwan oo tamarta dhaliya, horumarinta warshadaha, iyo u guurista tamarta nadiifta ah, iyadoo Soomaaliya ay sii waddo hirgelinta Qorshaha Isbeddelka Qaranka.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa ku tilmaamay gobolka Ningxia in uu yahay tusaale wax ku ool ah oo ka tarjumaya sida horumarka warshadaha iyo tamarta loogu adeegsan karo siyaasad cad oo waara. Wuxuu xusay in casharrada iyo khibradaha laga dhaxli karo Ningxia ay Soomaaliya u furayaan waddooyin iskaashi oo muhiim ah, kuwaas oo lagu gaari karo horumar muuqda oo dhinacyada tamarta, warshadaha iyo dhaqaalaha ah.
“Soomaaliya waxay hiigsanaysaa in ay dhisto waax tamareed oo casri ah, abuurto fursado warshadeed oo cusub, isla markaana ay dardar geliso shaqo abuurka dhallinyarada dalka oo ah laf-dhabarka mustaqbalka qaranka iyada oo kaashaneysa tignoolajiyadda horumarsan iyo maalgelinta shisheeye” ayuu yiri Rai’isul Wasaare Xamse Cabdi Barre.
Puntland 27ka Agoosto 2025 Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane H.E Said Abdullahi Deni ayaa maanta qaabilay Ergayga Qaramada Midoobey ee Soomaaliya Ambs. James Swan iyo wafdi uu hoggaaminayo.
Kulanka oo ay ka qeybgaleen xubno ka mid ah Golaha Xukuumadda ayaa looga hadlay xaaladda guud ee Soomaaliya gaar ahaan Amniga , Siyaasada iyo arrimaha ban’aadantinimo, Sidoo kale waxaa kulanka looga hadlay Hawlgalka Ciribtirka Argagixisada ee hadda ka socda Calmiskaad, iyadoo ay Qaramada Midoobey ku boggaadisay Dowladda Puntland sida ay isaga ciribtirayso Argagixisada.
-DHAMMAAD-
-XAFIISKA WARFAAFINTA MADAXTOOYADA DOWLADDA PUNTLAND-
Muqdisho 27ka Agoosto 2025 #Hadii ay ku dhaaftay – La-soco qaybtii ugu dambeysay ee barnaamijka #TubtaNabadda si aad u dhageysatid Cabdiqani Cali Aadan, oo ka badbaaday weerarkii argagaxiso ee 14-kii Oktobar, iyo Saynab Maxamuud Warsame, oo iyadana ka badbaaday weerar argagaxiso, guddoomiyana ka ah Ururka badbaadayaasha Soomaaliya. Waxay dib u milicsanayaan waxyeellada, adkaysiga, iyo taageerada muhiimka ah ee dhibbanayaasha ku nool Soomaaliya ay u baahan yihiin si ay u bogsadaan dibna ugu dhisaan noloshooda.
WARARKA MAANTA 26ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay yihiin waxyaabaha iyo siyaadda uu ku fashilmay Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye””? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Muqdisho 26ka Agoosto 2025 Soomaaliya iyo Pakistaan oo ka wada hadlay Xoojinta Xiriirkooda.
Jeddah, 26 Ogoosto 2025 – Intii uu socday Kalfadhiga 21-aad ee Golaha Wasiirrada Arrimaha Dibadda ee Ururka Iskaashiga Islaamka (OIC), Wasiirka Arrimaha Dibedda Soomaaliya, Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali, ayaa kulan doceed la yeeshay Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka ahna Wasiirka Arrimaha Dibadda Pakistan, Mudane Maxamed Isxaaq Daar.
Labada dhinac waxay ka wada hadleen sidii loo xoojin lahaa iskaashiga istiraatiijiga ah ee siyaasadda, dhaqaalaha, amniga, caafimaadka, iyo waxbarashada. Wasiir Cabdisalam ayaa ku amaanay taageerada Pakistan ee ardayda Soomaaliyeed, wuxuuna soo jeediyay in la ballaariyo taageerada dhinacyada amniga iyo tayeynta hay’adaha dowladda.
Waxay isla meel dhigeen in la is dhaafsado khibradaha la xiriira amniga, ciidamada, iyo caafimaadka, sidoo kalena la fududeeyo isu socodka muwaadiniinta labada dal iyo nidaamka fiisaha.
Wasiir Maxamed Isxaaq Daar ayaa dhankiisa cadeeyay sida Pakistan uga go’an tahay taageerida xasilloonida Soomaaliya iyo horumarinta iskaashiga dhinacyada kala duwan ee labada dal.
Hirshabelle 26ka Agoosto 2025 MADAXWEYNAHA DOWLADDA HIRSHABEELLE OO CASHO-SHARAF KU MAAMUUSAY BAHDA WAXBARASHADA SOOMAALIYA
Jowhar, 26-Ogoosto-2025: Madaxweynaha Dowladda Hirshabeelle Mudane Cali Cabdullaahi Xuseen (Cali Guudlaawe) ayaa casho-sharaf sagootin ah u sameeyay bahda waxbarashada Soomaaliya.
Wafdi uu hoggaaminayo Wasiirka Waxbarashada, hiddaha iyo tacliinta sare XJFS Mudane Faarax Cabduqaadir oo ka kooban Dowladdaha xubnaha ka ah Dowladda Federalka Soomaaliya iyo maamulka gobalka Banaadir ayaa 2-dii cisho ee u dambeysay waxay magaalada Jowhar u joogeen shaacinta natiijada imtixaanka dugsiga sare iyo shirka wadatashiga arrimaha waxbarashada Soomaaliya.
“Hirshabeelle waxaa guul weyn u ah qoddobada lagu jaan-gooyey shirka waxbarashada Soomaaliya ee halkan ka dhacay iyo inaan noqonay taariikhda maamulkii ugu horeeyay ee lagu shaaciyo natiijada imtixaanka dugsiga sare.” Madaxweynaha Dowladda Hirshabeelle ayaa warkan ka sheegay kulanka cashada.
Sidoo kale Madaxweynaha ayaa bogaadiyay ardayda Hirshabeelle ee kaalmaha 4-aad, 7-aad, iyo 10-aad ka galay imtixaanka dugsiga sare ee 2024/2025.
DHAMMAAD
Wixii faah-faahin ah kala xiriir
Muqdisho 26ka Agoosto 2025 Wasaaradda Gaashaandhiggu waxay soo dhoweyneysaa guusha lagu soo gabagabeeyay tababarkii ugu horreeyay ee loo qabtay cutubyo ka tirsan Ciidanka Qalabka Sida ee Masar, kuwaas oo dhawaan kusoo biiri doona Hawlgalka Midowga Afrika ee Taageerada iyo Xasilinta Soomaaliya (AUSSOM).
Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika (AUPSC) ayaa horey u ansixiyay ka qaybgalka ciidamada Masar ee AUSSOM. Tallaabadani waxay muujinaysaa sida ay Dowladda Masar uga go’antahay taageeridda amniga Soomaaliya iyo dhismaha awoodda Ciidanka Xoogga Dalka, iyadoo loo marayo qaab-dhismeedka hawlgalka cusub ee AUSSOM.
Wasaaradda Gaashaandhiggu waxay bogaadineysa kaalinta Midowga Afrika iyo Saaxibada Caalamka ee lagu xoojinayo hay’adaha amniga, isla markaana door muhiim ah ka qaadanaya dardargelinta dagaalka lagu ciribtirayo kooxaha Khawaarijta ah ee Al-Shabaab iyo Daacish.
Muqdisho 26ka Agoosto 2025 Taliska Maraykanka ee Afrika (AFRICOM) ayaa ku dhawaaqay inuu soo gabagabeeyay hawlgal laba toddobaad socday oo dhammaaday 23-kii Agoosto 2025, kaasoo uu ka fuliyay gudaha Puntland.
AFRICOM ayaa sheegay in duqeymadu lagu bartilmaameedsaday dagaalyahanno ka tirsan kooxda Daacish oo ku sugan Buuraha Calmiskaad ee gobolka Bari, gaar ahaan togga Baallade.
Hawlgallada ayaa si gaar ah loogu jihaystay meelaha ay ku dhuumaaleysanayeen hoggaamiyeyaasha kooxda Daacish.
Taliyaha AFRICOM, Gen. Dagvin Anderson, ayaa ku tilmaamay duqeymahan go’aanka iyo ballanqaadka Maraykanka ee ku aaddan sugidda amniga shacabka Maraykanka iyo saaxiibadiisa.
AFRICOM iyo Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa sheegay inay sii wadi doonaan qiimeynta natiijooyinka hawlgalka. Si kastaba, faahfaahin dheeraad ah lagama bixin, iyadoo lagu sababeeyay arrimo amni.
Sida uu qoray wargeyska Stars and Stripes, Maraykanku wuxuu xaqiijiyay in uu fuliyay in ka badan 50 duqeyn gudaha Soomaaliya tan iyo bilowgii sanadka 2025—taasoo ah tirada ugu badan ee hawlgallo noocan oo kale ah ee soomaaliya laga fuliyo sanad gudihiis.
Daraasad lagu daabacay West Point CTC ayaa tilmaantay in sareynta duqeymaha sanadka 2025 ay qayb ka tahay guud ahaan siyaasadda cusub ee Maraykanka oo ku saabsan in ISIS-Somalia ay halis dhab ah ku tahay gudaha Maraykanka; taasoo keentay in la kordhiyo hawlgalada aan kaliya diiradda saarayn Soomaaliya.
WARARKA MAANTA 25ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay mucaradka siyaasadda Soomaaliya ugu hanjibeen Madaxweyne xilka ka dhammaanaayo Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Istaa’iil, 25ka Agoosto 2025 – Israa’iil ayaa duqeyn culus ka fulisay caasimadda Yemen ee Sanca, sida ay xaqiijiyeen saraakiil Israa’iiliyiin iyo Yemeni ah, weeraradan cusub ayaa colaada kusii fidinaya gobolka xilli dagaalka Gasa uu weli socdo.
Weerarradan ayaa yimid kadib markii kooxda Xuutiyiintu ay hore u sheegtay in ay gantaallo ku garaacday Israa’iil si ay cadaadis ugu saarto inay joojiso xasuuqa ka socda Qasa.
Telefishinka Al Masirah ee Xuutiyiinta taageera ayaa sheegay in duqaymaha lagu beegsaday xarun shidaal iyo warshad koronto oo ku taalla Sanca, halka dowladda Israa’iil ay sheegtay in badhtilmaameedkoodu uu ahaa qasriga madaxtooyada oo ay ku tilmaameen inuu ku yaallo “goob ciidan”. Sawirro laga helay goobta ayaa muujinaya qiiq madow oo cirka isku shareeray iyo dab waaweyn oo ka dhashay qaraxyada.
Wararku waxay xaqiijiyeen in ugu yaraan lix qof ku dhinteen duqeynta, halka 86 kalena ay ku dhaawacmeen, sida uu sheegay Telefishinka Al Masirah. Duqeyntan ayaa daba socotay weerar gantaal ah oo Xuutiyiintu labo maalmood ka hor ku qaadeen Israa’iil, taas oo qayb ka ah ol’ole ay ku sheegaan in lagu difaacayo shacabka Falastiin.
Milatariga Israa’iil ayaa sheegay in weerarrada Sanca lagu qaaday ay jawaab u yihiin “weerarro isdaba joog ah oo kooxda Xuutiyiintu ka soo qaaday dhulka Yemen.” Balse masuuliyiinta Xuutiyiinta ayaa beeniyay sheegashadaas, iyagoo ku eedeeyay Israa’iil inay si ula kac ah u beegsanayso kaabayaal muhiim ah shacabka Yemen.
Sida uu sheegay sarkaal ka tirsan wasaaradda difaaca Xuutiyiinta, qasriga madaxtooyada ee la duqeeyay “hore ayaa loo banneeyay sanado ka hor”, taasoo uu ku tilmaamay caddayn kale oo muujinaysa in Israa’iil ayna beegsanin badhtilmaameedyo ciidan. “Waxa ay sameynayaan waa falal arxan darro ah oo ka dhan ah shacab,” ayuu yidhi sarkaalkaasi.
Kooxda Xuutiyiinta ayaa ku adkaysatay in duqeymaha Israa’iil ayna joojin doonin taageeradooda ay u hayaan Qasa. Maxamed al-Bukhayti, oo ka tirsan hogaanka Xuutiyiinta, ayaa yidhi: “Israa’iil waxay rumeysan tahay inay naga baajin karto taageerada Gasa, balse arrintu way naga go’an tahay, annaga waxa naga dhexeeya waa janno ama cadaab.”
Xukuumadda ay Xuutiyiintu ka taliyaan ee loogu yeedho Dowladda Isbeddelka iyo Dhismaha Cusub ayaa ku tilmaantay weerarrada Israa’iil “dambi dagaal oo ka dhan ah shacabka Yemen” iyadoo ku eedeysay inay rabaan inay abuuraan muuqaal guul been ah oo kaliya lagu soo bandhigayo qiiqa cirka ka kacaya. “Weerarradani waxay caddeynayaan in Israa’iil oo taageero ka helaysa Maraykanka, ay dagaal qaawan ku qaadayso ummadda Carabta iyo Muslimiinta,” ayaa lagu yidhi bayaanka xukuumadda Sanca.
Ururka Xamaas ayaa sidoo kale cambaareeyay duqeynta Yemen, wuxuuna ku tilmaamay “xadgudub cad oo ka dhan ah madaxbannaanida Carabta iyo sharciga caalamiga ah.” Xamaas ayaa ammaantay mowqifka Xuutiyiinta, iyaga oo ugu baaqay dhammaan waddamada Carabta iyo Muslimiinta inay mideeyaan dadaalkooda ka dhanka ah Israa’iil iyo xasuuqa Gasa.
Weerarkan cusub ayaa imaanaya iyadoo Israa’iil bilihii u dambeeyay badhtilmaameedsanaysay dekedaha iyo warshadaha korontada ee Yemen, waxaana tani daba socotaa weerarro hore oo Israa’iil ku qaaday goob koronto oo u dhow Sanca.
Xuutiyiintu waxay ku goodiyeen inay sii wadi doonaan weerarrada gantaallada iyo diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ilaa xasuuqa Gasa la joojiyo oo go’doominta laga qaadayo.
Muqdisho, 25ka Agoosto 2025 Wararka ka imanaya gobolka Bari ee Puntland ayaa sheegaya in firxadka kooxda Daacish ee ku dhuumaaleysanaya buuraha Calmiskaad ay gabbaad ka dhigteen xaasaskooda iyo carruurtooda oo ku sugan godadka kuyaalla halka loo yaqaan Maraagane oo ku dhex yaalla Togga Baallade.
Afhayeenka howlgalka Hillaac, Gen. Maxamed Axmed Faadhigo, ayaa u sheegay warbaahinta gudaha in laamaha ammaanku ay haatan sahminayaan qorshe lagu soo afjari karo kooxdan yar ee Daacish oo isku uruursaday halkaas.
Waxa uu sheegay in tallaabooyin taxaddar leh loo baahan yahay si loo kala saaro xubnaha dagaallamayaasha ah iyo haweenka iyo carruurta ay la joogaan.
“Howlgalka Hillaac wuxuu ku socdaa si qorsheysan, waxaanu ujeedkeennu yahay inaan meesha ka saarno xoogagga Daacish ee ku dhuumaaleysanaya degaanka, balse waa inaan ka fiirsannaa sidii looga ilaalin lahaa waxyeello soo gaarta xaasaskooda iyo carruurta ay halkaas geysteen,” ayuu yiri Gen. Faadhigo.
Waxa uu sheegay in todobaadkan uu dhacay dagaalkii ugu culuslaa ee ka dhan ah Daacish muddooyinkan dambe, kaasoo uu sheegay in ay ciidamadu ku dileen 20 dagaalame oo katirsanaa kooxda Daacish, ayna ku burburiyeen meelo ay ku keydsanayeen hub iyo sahay.
Afhayeenka howlgalka waxa uu sheegay in wali ay jiraan xubno yar oo isku urursaday gudaha godadka iyo meelaha buuraleyda ah ee adag in si sahlan loo galo.
Galmudug 25ka Agoosto 2025 Ciidamada dowlada Fedaraalka Soomaaliya oo kaashanaya kuwa dad deegaanka ayaa xalay weerar qorsheysnaa ka fuliyay Saldhigyo maleeshiyaadka Al-shabaab ku lahayeen dhulka howdka ah ee u dhexeeya deegaanada Cali heelle iyo Ciid kuus ee gobolka Galgaduud.
Weerarka ayaa ciidamada is kaashanaya waxay ku burburiyeen fariisimahii iyo gabaadyadii halkaasi ku lahayeen kooxdu oo la tilmaamay in maalmahii lasoo dhaafay ay isku aruursanayeen.
Saraakiisha hoggaaminayay howlgalka ayaa warbaahinta Qaranka u xaqiijiyay in weerarka ay ku dileen in ka badan 10 xubnood oo ka tirsan maleeshiyaadka
Al-shabaab.
Waxa sidoo kale Saraakiishu sheegeen in howlgalkaan u jeedkiisu ahaa xaqiijinta amniga deegaanadaan iyo ka hortaga khataraha ay maleegaan kooxda Al-shabaab.
Saraakiisha ciidamada iskaashanaya waxay sidoo kale xuseen inay sii wadi doonaan howlgallada noocaan oo kale ah ee ka dhanka ah Al-shabaab inta laga xasilinayo guud ahaan deegaanada gobolka Galgaduud.
Gobolada Galgaduud iyo Mudug ee maamuka Galmudug waxaa mudo dheer ka socda howlgalada dowladda ku doonayso in kooxdu kaga xureyso guud ahaan deegaanada maamulkaas.
Muqdisho, 25ka Agoosto 2025 Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ayaa saakay dil toogasho ah ku fulisay laba nin oo ka tirsana Maleeshiyaadka Al-shabaab oo horay qaraxyo iyo dilal qorsheysnaa uga geystay Waqooyiga Magaalada Gaalkacyo.
Labada nin ee saakay toogashada lagu fuliyay ayaa lagu kala magacaabi jiray Anas Cabdulqaadir Cali Maxamuud oo loo yaqiinay Salmaan iyo Aadan Mursal Maxamed Iidoow.
Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ayaa ragaan horay dil toogasho ah ugu riday kadib markii fadhi ka yeelatay dhagaysiga eedaha loo soo jeediyay iyo difaaca Qareenadooda, hayeshee ugu dambeyn xukunkii horay loogu riday ayay saakay Maxkamaddu ku fulisay.
Dadka la tilmaamay iney dileen labadaan nin ee toogashada lagu fuliyay waxaa kamid aha Nabadoono ku sugnaa Waqooyiga Magaalada Gaalkacyo qaybta ay maamusho Puntland sida lagu sheegay warka kasoo baxay Maxkamadda ciidamada Qalabka.
Waa markii afaraad bishaan gudaheeda oo ay Maxkamadda ciidamada Qalabka sida ay xukuno dil toogasho ah ku fuliso rag ka tirsanaa Al-shabaab oo horay xukuno toogasho ah ugu riday Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ee Soomaaliya, waxaana xusid mudan in wali xabsiyada dowladda Fedaraalka ku xiran yihiin rag ku xukuman dil toogasho ah.
Muqdisho, 25ka Agoosto 2025 Wasiir Kuxigeenka Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta XFS mudane Cabdixakiin Ashkir oo uu wehliyo Agaasimaha Guud ee Wasaaradda mudane Caydaruus Macallin Xasan ayaa soo kormeeray xarunta dhexe ee Wasaaradda ee degmada Boondheere halkaas uu dib u dhis ka socdo.
Ma’uuliyiintan ayaa soo indho-indheeyey heerka howsha dhismaha oo haatan gebogabo ah, iyaga oo Injineerrada iyo howlwadeennada kale ee ka shaqaynaya dhismaha ka dhageystay warbixin la xiriirta shaqada socota iyo inta dhiman.
Mudane Ashkir, Wasiir Kuxigeenka Wasaaradda ayaa faray in la dardargaliyo howsha dhismaha si ay dhawaan ugu howlgasho Wasaaradda, isla maarkana loogu adeego qaranka.
——-
𝐃𝐇𝐀𝐌𝐌𝐀𝐀𝐃
Xafiiska Xiriirka iyo Warbaahinta
Muqdisho, 25ka Agoosto 2025 Cabdullahi Shiikh Xasan ku dhawaad hadiiba aysan ka badneeyn 25 sano ayan aqaan anigo ciyaal ah ayan bartay waagii Xaaji Muuse ku yiri PHD rag ay gasho ay rabtaa illaa waagaas xitaa xildhibaan federaal ah ma helin qaar mucaarad ku sheegga taageersan aya aniga rabo in ay igu af jigaan dowladaanu xil weyn kuma dhiibin ninkaan jamhuuriyadda sedexaad ku qadsan wa la raayaa hhhh
Horta intii Sanbaloolshe agaasimaha NISA ahaay wa laga nastay sow maaheyn yaa Jaziira orod ku dhaafay oo shirar jaraa’iid quutay oo adeerkaan aheyn waxaan so xasuustay waagii maxkamaduhu xerada Xaajiga la wareegaayeen in kursigii xaajigu ku fariisan jiray inta sal saartay yiri aniga Daa,uud ah oo haddana Isaaq ka sii ah ee Jeneraal Indhacadde buudka kula tuntay
Madaxdeyna waxaan leeyahay kuwaan baagamuudo ah anigaa ku filan isku jin nahay
WARARKA MAANTA 24ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa kamid ah basiisiinta mucaaradka ku dhex jirta? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha wiqleyso!
Muqdisho, 24ka Agoosto 2025 far xubnood oo ka tirsanaa Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed oo ay ku mideysan siyaasiyiinta Mucaaradka dowladda Fedaraalka ayaa la sheegay iney isaga baxeen Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed.
Xubnahaan oo kala ah Raysal Wasaarihii hore Soomaaliya Cumar Cabdirashiid Cali Sharma’arke, Guddoomiyeyaashii hore ee Baarlamaanka Shariif Xasan Sheekh Aadan, Maxamed Mursal Sheekh Cabdiraxmaan iyo Wasiirkii hore ee Warfaafinta Daahir Maxamuud Geelle ayaa la tilmaamay in madashu isaga baxeen kadib markii uu fogaaday khilaafka kala dhaxeeyay xubnaha kale ee Golaha.
Khilaafka xubnaha Madasha Samatabixinta ayaa si aad ah u xoogeystay kadib markii ay isku raaci waayeen qaar kamid ah qodobadi uu hordhigay madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ee la xiriiray cutubta 4aad ee Dastuurka dalka.
Wararku waxay sidoo kale sheegayaan in afartaan masuul maalmihii lasoo dhaafay ay wadeen kulamo dhexdooda ah oo ay uga arrinsanayaan sidii ay u sameysan lahaayeen Urur Siyaasadeed ay ku mideysan yihiin si ay u sameeyaan dhaqdhaqaaq siyaasadedd cusub.
Ugu dambeyntii ka bixista xubnahaan ayaa kusoo beegantay, iyadoo guddiga madaxa bannaan ee doorashooyinka Qaranka uu shalay shaaciyay in dib loo furay is diiwaan gelinta axsaabta siyaasadeed iyo codbixiyeyaasha mudo labo toddobaad ah.
Masar 24ka Agoosto 2025 Xarunta Qaahira ee Nabadda, Halganka iyo Tababarka (CCCPA) ayaa ku dhawaaqday inay soo gabagabeysay tababar markii ugu horreysay loo qabtay cutubyo kamid ah ciidamada Masar oo ku biiraya howlgalka cusub ee Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Tababarkan oo si wadajir ah u qabanqaabiyeen CCCPA iyo Wasaaradda Gaashaandhigga Masar, ayaa waxaa ka qeyb qaatay dowladda Japan oo door muuqda ka qaadatay taageerada farsamo iyo mid dhaqaale.
Hawlgalka cusub ee Midowga Afrika ee Soomaaliya (#AUSSOM) ayaa lagu beddelayaa howlgalkii hore ee ATMIS, iyadoo diiradda la saarayo dhismaha awoodaha amni ee Soomaaliya, taageeridda ciidamada qaranka iyo hubinta in kala guurka amni uu noqdo mid deggan oo guul leh.
Masar ayaa markan noqotay dal kaalin muuqata ka qaadanaya xoojinta amniga Soomaaliya, iyadoo cutubyadeeda la diyaarinayo ka hor inta aanay u dhaqaaqin goobta hawlgalka.
Tababarka ayaa xoogga lagu saaray xirfadaha ilaalinta nabadda, iskaashiga caalamiga ah iyo la qabsiga xaaladaha adag ee gudaha Soomaaliya.
Qaramada iyo hay’adaha caalamiga ah ee taageera nabadgelyada Soomaaliya ayaa sii xoojinaya dadaallada lagu dhisayo awoodaha ciidan ee la geeyo gudaha Soomaaliya.
Ankara, 24 Agoosto 2025 Kani Torun, oo ah diblumaasi iyo safiirkii hore ee Turkiga u fadhiyay Soomaaliya, ayaa sheegay in aysan jirin wax qodob ah oo sharci ahaan lagu aqoonsan karo Somaliland, oo qayb ka ahayd Soomaaliya ka hor intaanay ku dhawaaqin gooni-isu-taaggeeda sannadkii 1991.
Torun ayaa ku dooday in waxa keliya ee Somaliland iyo Soomaaliya ku kala duwan yihiin ay yihiin qabiil iyo federaal, balse arrintaasi si buuxda looga gudbi karo haddii dhinacyadu ka tanaasulaan mowqifyada adag oo ay qaatan midnimada diinta iyo afka ay wadaagaan.
“Madaxbannaanida Somaliland macno ma samaynayso marka laga eego jinsiyadda, diinta, mazhabta iyo luqadda. Somaliland iyo gobollada kale ee Soomaaliya farqi kuma jiraan qodobadan. Farqiga kaliya waa qabiilka iyo federaalka, kuwaas oo si fiican ugu shaqayn kara Soomaaliya oo dhan. Haddii qabiil kasta dawlad u gooni ah la siiyo, Afrika waxay yeelan lahayd in ka badan 500 dal,” ayuu yiri safiirkii hore ee Turkiga.
Si kastaba ha ahaatee, Torun waxa uu ku adkaystay in dowladda federaalka Soomaaliya ay tahay inay xalliso dhibaatooyinka amniga si ay u hesho kalsooni siyaasadeed oo dhammaystiran, loona gaaro nabad waarta kadib 30 sano oo colaado ah. Tani waxa ay ku jirtaa la dagaallanka Al-Shabaab oo weli khatar weyn ku haya xasilloonida dalka.
“Haddaba, mushkiladda ugu weyn ee arrinta Soomaaliya iyo Somaliland waa Muqdisho. Haddii Muqdisho xalliso dhibaatooyinka siyaasadeed iyo amniga ee gobollada kale, Somaliland ma heli lahayn sabab adag oo ay ku doodo. Sidaas darteed ku eedeynta Somaliland waxba ma tarayso, ee aynu Muqdisho ka shaqeysiino,” ayuu yiri.
Hadalladiisu waxay lamid yihiin kuwii safiirkii hore ee Maraykanka u joogay Soomaaliya Larry Andre, kaasoo sheegay in aqoonsiga degdegga ah ee Somaliland uu dhalin karo xasillooni darro dheeraad ah. Waxaase uu soo jeediyay in Maraykanku ka furan karo qunsuliyad magaalada Hargeysa si ay ugu fuliso adeegyada diblomaasiyadeed.
Muqdisho, 24ka Agoosto 2025 𝙎𝙖𝙬𝙞𝙧𝙠𝙖 𝙏𝙤𝙙𝙤𝙗𝙖𝙖𝙙𝙠𝙖 – Boolis tababaran, oo xirfad leh waa qeyb muhiim ah oo ka mid ah horumarinta sharciga iyo xoojinta nabadda iyo xasilloonida ee Soomaaliya, QM iyo la-hawlgalayaasheeda waxay ka taageerayaan tayeynta Ciidanka Booliska Soomaaliyeed dhinacyo kala duwan, oo ay ku jiraan dhisidda kalsoonida bulshada iyo la dagaallanka xadgudubyada ku saleysan jinsiga.
Waxaa halkan ka muuqada xubno ka qaybqaadanaya kulan kooxeed tababar ah oo uu Booliska QM hoggaaminayey, oo ka dhacaya magaalada Baydhabo ee Dawlad Goboleedka Koonfur Galbeed.
Muqdisho 24ka Agoosto 2025 Hantidhowraha Guud ee Qaranka Soomaaliya, Axmed Ciise Guutaale, ayaa soo bandhigay warbixin dhameystiran oo laga diyaariyay baaritaanno xagga maaliyadda ah oo lagu sameeyay qaar ka mid ah hay’adaha dowladda iyo mashaariicda lala xiriirinayo ururo caalami ah.
Axmed Ciise Guutaale ayaa soo bandhigay in Maxkamadaha dalka ay diideen in la baaro, lacagta ay qaadaanna aysan ku shubin Qasnada Dowlada Soomaaliya, Warbixinta ayaa lagu sheegay in 24 hay’adood oo dowladeed loo qorsheeyay in la baaro, balse 21 kaliya la baaray.
Hanti Dhowre Axmed Ciise Guutaale ayaa xusay in 3 hay’adood oo kala ah Maxkamadda Sare, Maxkamadda Gobolka Banaadir iyo Maxkamadda Racfaanka Gobolka Banaadir ay si cad u diideen in baaritaan lagu sameeyo.
Sida uu sheegay Hantidhowre Guutaale, hay’adahan ayaa lagu eedeeyay in ay si sharci darro ah u maamuleen lacag dhan $1,089,998.76, taasoo laga qaaday dad rayid ah iyadoo aan la heyn sharci caddaynaya sababta loo ururiyay.
Waxaa kale oo warbixinta lagu xusay in gawaari deeq ah oo loogu talagalay safaaradda Soomaaliya ee dalka Cumaan ay si qarsoodi ah u qaateen xildhibaano iyo saraakiil ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Dibadda.
Arrintan ayaa si weyn u dhaawacaysa sumcadda dowladda Soomaaliya, iyadoo deeqihii dibadda loogu talagalay adeegga dadweynaha ay noqdeen kuwa la leexsado.
Sidoo kale Axmed Ciise Guutaale ayaa shaaca ka qaaday in Hay’adda Qaramada Midoobay ee WFP (World Food Programme) lagu eedeeyay in aysan si habboon u maareyn mashaariicda loogu talagalay dadka rayidka ah ee ay ka waddo gudaha Soomaaliya.
Inkasta oo hay’addu ay sheegto inay caawiso dadka nugul, haddana baarista Hantidhowraha ayaa muujisay in aanay jirin habraacyo daah-furan oo lagula xisaabtamo sida loo fuliyo mashaariicdaas.
Warbixintu waxay sidoo kale si adag u tilmaantay in ay jiraan 57 markab iyo 17 doonood oo si sharci darro ah uga kalluumeysanaya biyaha Soomaaliya, iyada oo aan dowladda Federaalka ayan qaadin wax tallaabo ah ilaa hadda, Arrintani oo khatar weyn ku tahay khayraadka dabiiciga ah ee dalka iyo dhaqaalaha bulshada xeebaha ku nool.
WARARKA MAANTA 23ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo siyaasadda iyo hoggaaminta dalka ku fashilmay? \Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”?
Maraykanka, Khamiis, 22 Agoosto 2025 Wasiirka Difaaca ee Soomaaliya, Axmed Macallin Fiqi, ayaa si adag u weeraray qaar ka mid ah siyaasiyiinta mucaaradka ah ee dalka, isaga oo uga digay in aysan isku dayin inay ku kacaan abaabul ciidan ama hubeysan.
Hadalkan ayaa yimid xilli ay taagan tahay xaalad siyaasadeed oo cakiran, kadib markii wada-hadallo dhowaan Muqdisho ku dhex maray Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, iyo hoggaamiyeyaasha mucaaradka ay guuldareysteen.
Wasiirka ayaa si gaar ah u magacaabay madax hore oo dalka soo hoggaamiyay, kuwaas oo ay ka mid yihiin, Madaxweynihii hore, Shariif Sheekh Axmed, Ra’iisul Wasaarihii hore, Xasan Cali Khayre, Ra’iisul Wasaarihii hore, Maxamed Xuseen Rooble, Xildhibaan Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame iyo Wasiirkii hore ee Arrimaha Dibadda, Axmed Ciise Cawad
Fiqi ayaa ku eedeeyay siyaasiyiintan inay hurinayaan khalkhal siyaasadeed, isla markaana ay suurtagal tahay inay wadaan qorshayaal ciidan oo wax u dhimi kara amniga dalka.
Waxa uu sheegay in haddii ay isku dayaan abaabul ciidan ama kicin bulsho, dowladda aysan ka labalabeyn doonin inay tallaabo adag ka qaaddo.
“Waa in aysan ku fakarin inay hub u qaataan Dowladda si ay u cabsi geliyaan dowladda ama shacabka, Qof kasta oo isku daya arrintaas, wuxuu la kulmi doonaa awoodda sharciga iyo ciidan Qaran,” ayuu yiri Wasiir Fiqi.
Hadalkan ayaa daba socday kadib markii uu fashil ku dhammaaday kulankii siyaasadeed ee dhowaan ka dhacay Muqdisho, kaasoo lagu doonayay in xal laga gaaro khilaafaadka u dhaxeeya Madaxweynaha iyo siyaasiyiinta mucaaradka ah.
Mucaaradku waxa ay cabasho ka muujiyeen hanaanka doorashada ee la filayo, maamulka doorashooyinka, iyo doorka dowlad-goboleedyada.
Qaar ka mid ah falanqeeyayaasha siyaasadeed waxay aaminsan yihiin in hadalka Fiqi uu yahay isku day lagu cabsiinayo mucaaradka si ay uga waantoobaan abaabulka siyaasadeed ee ay wadaan, Halka kuwa kalena ay rumeysan yihiin in ay jirto cabsi dhab ah oo la xiriirta suurtagalnimada in mucaarad hubeysan uu kusoo laabto siyaasadda Soomaaliya, taas oo waayaha dhow ay dalka marar badan horey ugu dhaceen.
Somaliland Khamiis, 23 Agoosto 2025 Madaxweynaha Somaliland ayaa bogaadiyay hadalkii uu ra’iisul wasaarihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Xuseen Rooble, garab istaaga ugu muujiyay Somaliland, isaga oo dhanka kale dowladda Soomaaliya ee hadda jirta ku eedeeyay inay faragelin ku hayso Somaliland.
Madaxweyne Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro, oo soo dhaweeyay hadalka Rooble, ayaa yidhi: “Waxaan hambalyeynayaa siyaasiyiinta Soomaaliyeed ee garawsaday in Somaliland wax weyn qabsatay, xaqna u leedahay madaxbannaanideeda, oo uu ugu horreeyo ra’iisul wasaarihii hore Rooble.”
Waxa uu sheegay in taa beddelkeeda ay jiraan siyaasiyiin Soomaaliyeed oo ka xun horumarka Somaliland iyo in la aqoonsado, isaga oo ugu baaqay inay ku daydaan siyaasiyiinta Somaliland wanaagga la jecel. Waxa kale oo uu sheegay in Somaliland hore u soconayso oo cid joojin karta aanay jirin.
“Bahalka waraabaha la yidhaahdo ayay Soomaalidu tidhaahdaa ula lala gaadhi waa, afxumana waxba lagaga tari waa, markaa Somaliland waxba yeeli maysaan. Somaliland way soconaysaa, meesha ay u socotana way gaadhaysaa,” ayuu yidhi Madaxweyne Cirro.
Waxa uu sheegay in Somaliland nabad jeceshahay, rabtana inay dariskeeda nabad kula noolaato, laakiin ay diyaar u tahay inay dhulkeeda difaacdo. Waxa kale oo uu sheegay in dadka reer Laascaanood ay reer Somaliland yihiin, gobollada Sool iyo Sanaagna ay Somaliland ka mid yihiin.
“Difaaca dalku gorgortan gali maayo, Somaliland-na waa la yaqaannaa, xuduudaheedana waa la yaqaannaa. Soomaaliya faragelinta qaawan ee ay ka waddo bariga Sool si weyn ayaannu u cambaaraynaynaa,” ayuu hadalkiisa ku daray.
Ra’iisul wasaarihii hore ee Soomaaliya, Maxamed Xuseen Rooble, ayaa dowladda Soomaaliya ku eedeeyay inay ku hawlantahay hagardaamada Somaliland, isaga oo sheegay inuu ka xun yahay sida ay dowladda Soomaaliya u wajahday arrimaha Somaliland.
Maraykanka, Khamiis, 22 Agoosto 202 Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed (CXDS), gaar ahaan Guutada 8-aad ee Qeybta 60-aad, ayaa howlgal qorshaysan ka fuliyay deegaano dhaca galbeedka gobolka Baay, halkaas oo ay gabaad ka dhiganayeen maleeshiyaad ka tirsan Kooxda Al-Shabaab.
Howlgalkan sifeynta ah ayaa si gaar ah uga dhacay deegaanada Garas-gamaan, Xinshiloole, iyo Waneey, kuwaas oo ku yaalla inta u dhaxaysa gobolka Baay iyo Bokool, una jira qiyaastii 40km magaalada Waajid ee gobolka Bokool.
Dhamme Onkod Macallin Aadan, oo ah Taliyaha Ururka 45-aad ee Guutada 8-aad, ayaa warbaahinta u sheegay in howlgalka uu guul ku soo dhamaaday.
Waxa uu sheegay in ciidanku si guul leh uga hortageen falal khatar ah oo ay maleegayeen Al shabaab, kuwaas oo doonayay inay khal-khal galiyaan xasiloonida deegaannadaasi.
“Ciidanku waxay fashiliyeen dhagar ay Al shabaab qorsheynayeen, Ujeeddadeennu waa sifeynta guud ee deegaannada, si shacabka Soomaaliyeed ugu noolaadaan amni buuxa,” ayuu yiri Dhamme Onkod.
Howlgalkan ayaa qeyb ka ah dadaallada joogtada ah ee ay Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed ka wadaan dalka oo dhan, si loo xoreeyo deegaannada ay ku dhuumaaleysanayaan Al shabaab loona sugo amniga shacabka Soomaaliyeed.
WARARKA MAANTA 22ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Raysal Wasaare hore Mudane Maxamed Xuseen Rooble “Baahane” ugu hanjabay Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” oo wakhtiga/xilliga madaxweynenimada la ka spp dhammaanayso? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo siyaasadda iyo hoggaaminta dalka ku fashilmay? \Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”?
Maraykanka, Khamiis, 22 Agoosto 2025 Garsoore federaal ah oo Mareykan ah ayaa go’aamiyay in Wasaaradda Arrimaha Dibadda aysan adeegsan karin mamnuucidda socdaalka ee uu Donald Trump soo rogay si ay u diido fiisaha dadka ajaanibta ah ee codsada.
Go’aankan wuxuu khuseeyaa 82 qof oo doonayay inay fiiso helaan, balse weli waxaa suurto gal ah in loo diido inay gudaha u soo galaan Mareykanka marka ay yimaadaan garoomada ama shirkadaha diyaaradaha loo diro amar ah in aanay soo qaadin.
Garsooraha ayaa sheegtay in sharciga uu Trump ku salleeyay mamnuucidda uusan siin Wasaaradda Arrimaha Dibadda awood ay fiiso ku diido, inkastoo weli la celin karo dadka marka ay yimaadaan.
Dacwadda waxaa gudbiyay dad ka kala yimid Afghanistan, Burma, Togo, Soomaaliya iyo Iiraan oo ku guuleystay barnaamijka diversity visa.
Qareenka dacwadda, Curtis Morrison, ayaa sheegay in go’aanka uu yahay horumar yar, inkastoo aanu dadkaasi weli siin fursad ay ku galaan Mareykanka.
Bishii la soo dhaafay, garsoore federaal ah oo ku sugan Seattle ayaa xukumay in mamnuucidda socdaalka ee ugu dambaysay ee Trump aan loo adeegsan karin in lagu hor istaago qaxootiga xaqa u leh inay galaan Maraykanka, taasoo ka dhalatay amarro hore oo lagu muransanaa maxkamadihii la xiriiray hakinta gelitaanka qaxootiga ee Trump.
Si kastaba ha ahaatee, maxkamad rafcaan federaal ah ayaa dhowr maalmood ka dib hakisay xukunkaas.
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025 Ciidamada ammaanka ee dalka Talyaaniga ayaa dhawaan gacanta ku dhigay muwaadin Soomaali ah oo lagu tuhunsan yahay inuu ku lug leeyahay howlaha tahriibinta dadka si sharci-darro ah ugu soo gala dalkaas.
Sida ay sheegeen masuuliyiinta dowladda Talyaaniga, ninkan ayaa loo haystaa inuu qeyb weyn ka yahay shabakad tahriibin ah oo dadka ka keenaysa Afrika gaar ahaan Soomaaliya kuwaasi oo naftoodi ku biimeeya inay maraan waddooyin khatar badan si ay u gaaraan Yurub.
Ilo-wareedyo ka tirsan dowladda Talyaaniga ayaa sheegay in ninkan hadda lagu hayo baaritaan rasmi ah, iyadoo kiiskiisa wali uu ku jiro heer tuhmanimo, mana la shaacin magaciisa sababo la xiriira baaritaanka socda.
Masuuliyiinta ayaa sidoo kale xaqiijiyay inay si dhow u daba-galayaan dhaqdhaqaaqyada ninkan iyo wax is-dhaafsiga lacagaha ee laga shakisan yahay inuu la xiriiro tahriibinta. \
Marka caddeymo ku filan la helo, waxaa la filayaa in kiiska loo gudbiyo maxkamad, halkaas oo haddii dambiga lagu helo uu wajihi karo xabsi dheer.
Arrintan ayaa markale muujinaysa sida ay dowladda Talyaanigu uga go’an tahay la dagaalanka tahriibka iyo shabakadaha dadka ka ganacsada, iyadoo sidoo kale la tacaaleysa cadaadis sii kordhaya oo dhanka socdaalka ah.
Sanadihii u dambeeyay, Talyaanigu wuxuu maalgelin badan geliyay xakameynta qulqulka muhaajiriinta, kuwaas oo intooda badan kasoo cararaya duruufo adag sida dagaal, saboolnimo, ama dhibaatooyin siyaasadeed oo ka jira waddamadooda, gaar ahaan Soomaaliya.
Dadka badbaaday ee laga soo badbaadiyay tahriibka ayaa sheegay in safarkoodu uu ahaa mid aad u khatar badan, ayna la kulmeen dhibaatooyin naxdin leh.
Waraysiyo lala yeeshay qaar kamid ah muhaajiriintaas ayaa muujinaya in ay jiraan dad horey u joogay Talyaaniga kuwaas oo si dadban ama toos ah uga qeyb qaata hagidda dadka cusub ee tahriibka ku yimid, taasoo sii murjinaysa dagaalka lagula jiro shabakadaha ka ganacsada dadka.
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025 Munaasabad lagu daahfuray Buugga lagu magacaabo Dowlad-dhiska Soomaaliya ayaa lagu qabtay Magaalada Muqdisho, Waxaana ka qayb galay Wasiirka Gaashaandhigga, Wasiirka Cadaaladda iyo Arrimaha Dastuurka, Wasiirka Waxbarashada XFS iyo Masuuliiyiin kale.
Masuuliyiinta kala duwan ayaa bogaadiyay bandhigga Buugga Dowlad-dhiska Soomaaliya, kaas oo lagu soo gudbiyay aragtiyo wanaagsan oo la xariira Dowlad-dhiska iyo habka in loo maro ay tahay.
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025 Rooble ma xumma ee siyaasadda ayaan sharaf lahayn
Fool-xumada siyaasaddu leedahay ayay kamid tahay fal-celinta abaabulan ee caayda wadata ee laga bixinayo qud-baddi shalay ee RW hore Rooble, kuwa haddalkiisa dhibsanaya maanta waa isla kuwii shalay u riyaaqayay warqad kasta uu soo saaro.
Rooble waxa loo arkayay shalay nin dan-guud u taagan oo aan xil doon ahayn oo hoggaaminayay doorashada dalka isaga oo aan ka qeyb-galeynin tartanka. Laakin Maanta waxaa loo arkaa siyaasi leh damac shaqsi ah ama xil-doon ah, taas waaye waxa isbaddalay.
Rooble dalkan marxalad taariikhi ah ayuu ka gudbiyay, oo mudan in lagu xusuusto. Ma aqaan waxa ka qaaday “iimaanki uu shalay isaga oo Raysal wasaare ah uga haray tartanka ee maanta isaga oo bannaanka jooga ku yiri xukun raadi”?
Anigu hal talo ayaan siin lahaa Rooble, laakin Aabahay baan ka hayaa laba qof ba lalama taliyo ” Nin Xil- doonaya iyo nin xile-doonaya”.
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025: Waxaan akhriyey maqaal uu bartiisa Substack ku qoray Larry André safiirkii hore ee Maraykanka ee Soomaaliya oo haatan ah bare Jaamacadeed, isaga oo bixiyey talooyin ku aaddan siyaasadda Maraykanka ee la xiriirta aqoonsiga Soomaaliland
“Maraykanka dhib toos ah ka soo gaarimayo haddii uu aqoonsi hal dhinac ah siiyo Soomaaliland, balse dadkii dhibta ku noolaa ee Gobolka ayuu silica ku sii kordhayaa. Danta Maraykanka waxay ku jirtaa Geeska Afrika oo nabad ah, xasilloon, oo horumar ku tallaabsada. Qowmiyada Soomaalida iyo qabiillada ay u kala baxaan waxay kaalin kala duwan ku leeyihiin Itoobbiya, Kiiniya, Jabbuuti iyo Soomaaliya, deegaanka qabaa’ilkuna wuxuu ku fidsan yahay dawladaha ay deriska yihiin. Soomaali badan haybta qabiilka ayaa kala awood weyn tan qarannimada. Tallaabo kasta oo xisaabta qabiilka dheellida waxay keeni kartaa falcelin ka timaadda qabaa’il hubaysan oo aan xukun dawladeed hoos joogin. Sanadihii la soo dhaafay Gobolka horumar ayaa ka jiray, dibu-dhacna wuu la socday. Haddaba, waxaan jeclaan lahaa in horumarku xooggaysto, sababta oo ah diblomaasiyadda iyo caafimaadka waxa mideeya: haddii aadan cudurka waxba ka qaban karin, ugu yaraan ha uga darin”
Wuxuu ka digay in Maraykanku aqoonsi hal dhinac ah siiyo Soomaaliland, isagoo qoddobo dhowr ah dul istaagay ;-
1. In aqoonsi hal dhinac ahi xadgudub ku yahay xeerarkii caalamka, iyo in ay jabinayso aqoonsiga caalamiga ah ee xuduudihii Soomaaliya ee 1960, taas oo kala geyn doonta Midowga Afrika iyo saaxiibbada lafdhabarka u ah la-dagaallanka kooxaha argagixisada ah. Waa suuragal haddii ay Somalia iyo Somaliland ku heshiiyaan in ay kala go’aan sida Koonfurta Suudaan iyo Eritrea ay Suudaan iyo Itoobiya u kala baxeen.
2. Wuxuu kaloo sheegay in madaxbannaanida ay inta badan u ololeynaya qabiilka ugu badan Soomaaliland ee Isaaqa oo uu dhib laxaad lihi ka soo gaaray Rajiimkii Siyaad Barre, isagoo sheegay in qabaa’ilka kale ee Dirta iyo Daaroodka ahi waxay doonayaan is-maamul hoostaga dawladda federaalka ee Soomaaliya, hasayeeshee aragtiyahooda taageeraya midnimada waxa cabburiyey maamulka Soomaaliland. Wuxuu sheegay mar uu Muuse Biixi waydiiyey sababta aan loo oggolayn dadka midnimada Soomaaliya aaminsan in ay si xor ah aragtidooda u cabbiri karaan gudaha Somaliland, ayuu iigu jawaabay; “ma oggolin, waxaana u aragnaa khiyaano qaran.”
3. In danaha Maraykanka dhaawac ka soo gaari dooono khilaaf ka yimaadda xiriirka uu la leeyahay Soomaaliya, Midowga Afrika iyo saaxiibbada kale, taas oo ay ka faa’iidaysan karaan quwadaha waawayn ee Maraykanka la loollamaya. Taywaan oo qura ayuu sheegay in ay Soomaaliland aqoonsan tahay, iyaduna aysan Qarammada Midoobay ka mid ahayn, cid aqoonsana aanay jirin.
4. Wuxuu sheegay in uusan arag cadaymo taageeraya eedaynta loo jeediyo maamulka Soomaaliland ee ah in xiriir isku danaysi ah kala dhaxeeyo kooxda AS, taasoo gabbaadsiinta AS looga beddeshay in aysan weeraro ku qaadin Soomaaliland. Wuxuu se sheegay in ay Soomaaliland ka faa’iideysato dagaalka caalamiga ah ee AS la gula jiro ee Koonfur ka socda, oo haddii ay qabsadaan Koonfurta, aysan Somaliland ka badbaadi karin.
5. Wuxuu qiray in Soomaaliland ay ka xasillooni badan tahay Soomaaliya dhanka amaanka, horumarka dhaqaalaha iyo siyaasadda intaba.
6. Wuxuu dawladda Soomaaliya ee Muqdisho ku eedeeyey fashilka wadahadalladii u dhexeeyey labada dhinac, gaar ahaan kuwii Jabbuuti ka dhacay sanadkii 2020, isaga oo sheegay in ay wax ka socon waayeen madaxweynihii xilligaa talada hayey, isaga oo tilmaamay in haddii si daacadnimo leh oo hal’abuur leh loo wajaho wadahadalka laga mira dhalin karo, wuxuuna soo jeediyey kala doorashooyin dalal kala duwan ku xalliyeen mushkilad tan oo kale ah.
Talada André ee uu dawladiisa u soo jeediyey:
1. La falgal, oo ha xukumin: Maraykanku waa in uu xafiis diblumaasiyadeed ka furo Hargeysa, (magaala madaxda Soomaaliland), kaas oo hoos tagaya danjiraha Muqdisho. Tani waxay suurtagelinaysaa xiriir qotodheer, iyada oo aan la gaarin go’aan degdeg ah oo ku saabsan madaxbannaanida.
2. Fududaynta wadahadallada: ujeedka koowaadi waa in uu noqdo in dib loo bilaabo wadahadalladii Soomaaliland iyo Soomaaliya, iyada oo la raadinayo hannaan federaal oo hal’abuur leh si loo helo is maamul ballaaran.
3. La-tashiyo ballaaran: siyaasadda waa in lagu dhiso la-tashiyo ay qayb ka yihiin: quwadaha gobolka, saaxiibbada caalamka iyo si gaar ah dadka Soomaaliland ka soo jeeda ee taageersan midnimada, iyo odaydhaqammeedka ay Soomaaliland codadkooda cabbudhisay
André oo diblomaasiyadda Maraykanka ku dhex jiray 38 sano, 24 sano ka mid ahna ka shaqaynayey Geeska Afrika iyo Soomaaliya ayaa ugu danbayntii ku baaqay in Maraykanku tallaabada uu qaadayo ay ku dhisnaato xog-ogaalnimo, ka fiirsi iyo wadatashi, waxa uuna ka digay in tallaabo hal dhinac ahi ay keeni karto khatar ka badan waxtarkeeda.
WARARKA MAANTA 21ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay sababta Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” u aaday #Galmudug State? Meeqo Madaxweyne ayaab baaq u soo jeediyey Madaxweynae Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Maxaa haray dhulkii dadweynaha ee danta guud? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo siyaasadda iyo hoggaaminta dalka ku fashilmay? \Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025 Golaha Wasiirrada Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, oo maanta yeeshay kulankoodii caadiga ahaa, ayaa ansixiyey Hindise Sharciyeedka Dambiyada Saybarka Soomaaliya, oo ay golaha u soo gudbisay Wasaaradda Isgaarsiinta iyo Teknoolojiyadda.
Sharcigan, ayaa xoogga saaraya, sirta, bed-qabka iyo amniga nidaamyada kombiyuutarka, shabakadaha iyo barnaamijyada, ka-hortagga isticmaalka sharci-darrada ah ee nidaamyada kombiyuutarrada, oggaanshaha, baarista, dacwad ku oogidda iyo ciqaabidda dembiyada saybarka, Ilaalinta danta guud, akhlaaqda, iyo qiyamka guud ee bulshada, ilaalinta dhaqaalaha Qaranka iyo sidoo kale kaabayaasha macluumaadka ee muhiimka ah.
Kulanka oo uu guddoominayey Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa lagu soo bandhigay warbixinno kala duwan oo la xiriira amniga iyo howlgallada socda ee lagu ciribtirayo Khawaarijta. Iyada oo goluhu bogaadiyey guulaha ay ciidanka qalabsida ka gaarayaan dagaalka argagixisada looga sifeynayo goobaha ay ku dhuumaaleysanayaan.
—-DHAMMAAD—-
Muqdisho, Khamiis, 21 Agoosto 2025: Golaha Wasiirrada Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, oo maanta yeeshay kulankoodii caadiga ahaa, ayaa ansixiyey Hindise Sharciyeedka Dambiyada Saybarka Soomaaliya, oo ay golaha u soo gudbisay Wasaaradda Isgaarsiinta iyo Teknoolojiyadda.
Sharcigan, ayaa xoogga saaraya, sirta, bed-qabka iyo amniga nidaamyada kombiyuutarka, shabakadaha iyo barnaamijyada, ka-hortagga isticmaalka sharci-darrada ah ee nidaamyada kombiyuutarrada, oggaanshaha, baarista, dacwad ku oogidda iyo ciqaabidda dembiyada saybarka, Ilaalinta danta guud, akhlaaqda, iyo qiyamka guud ee bulshada, ilaalinta dhaqaalaha Qaranka iyo sidoo kale kaabayaasha macluumaadka ee muhiimka ah.
Kulanka oo uu guddoominayey Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa lagu soo bandhigay warbixinno kala duwan oo la xiriira amniga iyo howlgallada socda ee lagu ciribtirayo Khawaarijta. Iyada oo goluhu bogaadiyey guulaha ay ciidanka qalabsida ka gaarayaan dagaalka argagixisada looga sifeynayo goobaha ay ku dhuumaaleysanayaan.
Muqdisho 21ka Agoosto 2025 Ugu yaraan 23 muwaadiniin Soomaaliyeed ah ayaa geeriyooday kaddib markii laba doon oo waday muhaajiriin sharci-darro ah ay ku degeen xeebaha Lampedusa ee dalka Talyaaniga.
Kooxaha gurmadka ee ilaalada xeebaha Talyaaniga ayaa ku guuleystay inay badbaadiyaan 15 qof, sida uu sheegay Safiirka Soomaaliya ee Talyaaniga, Ibraahim Cumar Sheegow, Arbacadii.
Safiirka waxa uu xaqiijiyey in labada doon ay ku sii jeedeen Talyaaniga markii cilad farsamo ay sababtay in ay degaan.
Waxa uu ku booriyey dhalinyarada Soomaaliyeed in aysan halis gelin naftooda, balse ay maalgashadaan fursadaha shaqo ee gudaha halkii ay ka geli lahaayeen tahriib sharci-darro ah.
Sheegow waxa uu ugu baaqay hay’adaha amniga Talyaaniga inay daba galaan shabakadaha tahriibka si ay u badbaadiyaan dhalinyarada Soomaaliyeed.
Hay’adda IOM ayaa soo warisay in ku dhowaad 24,500 oo qof ay ku lumeen ama ku dhinteen Badda Mediterranean-ka tan iyo sannadkii 2014, iyaga oo safar kaga soo baxay Afrika kuna sii jeeday Yurub.
Dhacdadan waxay qayb ka tahay muuqaalka sii xoogaysanaya ee geeridii badda Mediterranean-ka. Sanadkan ilaa 675 qof ayaa ku dhintay badda.
Dhacdadii ugu dhimashada badnayd ee Lampedusa ka dhacday waxay ahayd 3 Oktoobar 2013, markaas oo doom ay ku saarnaayeen in ka badan 500 muhaajiriin oo ka kala yimid Eritrea, Soomaaliya, Ghana) ay ku dhinteen ugu yaraan 368 qof.
Ra’iisul Wasaaraha Talyaaniga, Giorgia Meloni, ayaa muujisay in la dagaallanka tahriibka sharci darro ah uu u baahan yahay in lagu dhiso ka hortag iyo maarayn awood leh, halkii kaliya laga samatabbixin lahaa dhacdooyinka sida tan.
Muqdisho 21ka Agoosto 2025 Madaxweynaha Dowladda Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa si cad uga hadlay xaaladda siyaasadeed ee dalka, isaga oo si gaar ah u dul istaagay aragtidiisa ku aaddan mucaaradka iyo hanaanka dimuqraadiyadeed ee dalka.
Madaxweynaha oo ku sugan magaalada Dhusamareb, ayaa tilmaamay baahida loo qabo in dalka uu yeesho nidaam siyaasadeed oqaan-gaadhr ah, islamarkaana lagu dhiso axsaab siyaasadeed oo leh aragti cad.
Madaxweyne Xasan Sheekh wuxuu sheegay in mucaaradka hadda jira aysan ahayn koox mideysan oo leh aragti horumarineed oo qaran, Isagoo tusaale u soo qaatay xilligii uu isagu mucaaradka ka tirsanaa 2022, wuxuu sheegay in farqi weyn uu u dhexeeyo mucaaradkii markaa iyo midka hadda.
“Mucaaradkii aan ka tirsanaa 2022 iyo kan maanta jira waa laba kala duwan Ma jiro wax aragti mideysa, Qof walba jiho gaar ah ayuu u socdaa, taasina horumar ma kkeento” ayuu yiri Madaxweynaha.
Hadalkan ayaa imanaya xilli ay fashilmeen shan kulan oo u dhexeeyey dowladda iyo midowga mucaaradka ee loo yaqaan “Madasha Samatabixinta Soomaaliyeed” taasoo muujinaysa kala fogaanshaha dhinacyada.
Madaxweynaha wuxuu si gaar ah u adkeeyey muhiimadda ay leedahay in lasoo gabagabeeyo dastuurka dalka, taasoo ah ballan uu hore u qaadag xilligii doorashada, Sidoo kale, wuxuu mar kale caddeeyey in dowladda ay ka go’an tahay hirgelinta doorasho qof iyo cod ah:
“Waa in aan ka gudubnaa caqabadaha hadda taagan, sida dhamaystirka dastuurka iyo in awoodda dib loogu celiyo shacabka.”
Hadalkan ayaa u muuqda mid uu Madaxweynaha uga jawaabayo walaac ay mucaaradku ka muujiyeen sida ay wax u socdaan, gaar ahaan dhanka diyaarinta doorashada qof iyo cod ah.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in dalka uu u baahan yahay in laga gudbo siyaasadda ku dhisan shaqsiyaadka kaliya, lagana guuro nidaam ku dhisan dano gaar ah.
“Waa in aan ka guurno siyaasadda ay dadka keliya iska wataan, oo aan dhisno axsaab siyaasadeed oo ku dhisan mabda’ iyo aragti cad.” Ayuu yiri Xasan Sheekh
Wuxuu intaas ku daray in nidaamka axsaabta dhabta ah uu horseedi karo isbeddel siyaasadeed iyo mid bulsho oo waara.
Hadalka Madaxweynaha ayaa imanaya xilli kala aragti duwanaansho weyn ay ka taagan tahay jihada uu dalka u socdo, gaar ahaan dhanka siyaasadda iyo hannaanka doorashooyinka, Inkastoo mucaaradku ay weli walaac ka qabaan arrimo ay kamid yihiin daahfurnaanta iyo fulinta ballanqaadyada dowladda.
Muqdisho 21ka Agoosto 2025 𝗛𝗮𝗱𝗱𝗶𝗶 𝗮𝘆 𝗸𝘂 𝗱𝗵𝗮𝗮𝗳𝘁𝗮𝘆: 𝗖𝗼𝗱𝗮𝗱𝗸𝗮 𝗦𝗼𝗼𝗺𝗮𝗮𝗹𝗶𝘆𝗲𝗲𝗱 –– Nasteexo Maxamed Warsame waa macallimad is xilqaantay oo ku nool magaalada Garoowe, waxayna si hagar la’aan ah uga shaqeysaa horumarinta waxbarashada haweenka iyo carruurta nugul ee Puntland. Waxay aaminsantahay in marka haweenka iyo gabdhuhu ay helaan waxbarasho ay noqdaan xoogag awood leh oo isbeddel keeni kara, awoodna siin kara qoysaska, taageeri kara bulshooyinka, isla markaana ka shaqeyn kara horumarkooda.
WARARKA MAANTA 20ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Meeqo Madaxweyne ayaab baaq u soo jeediyey Madaxweynae Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Maxaa haray dhulkii dadweynaha ee danta guud? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo siyaasadda iyo hoggaaminta dalka ku fashilmay? \Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 20ka Agoosto 2025 Bahda Qaramada Midoobay waxa ay ku faraxsantahay in ay taageertay aqoon-isweydaarsiyo ku saabsanaa Hoggaanka iyo Maareynta Warbaahinta oo ka dhacay dhowaan magaalooyinka Baydhabo iyo Beledweyne, kuwaas oo uu soo qabanqaabiyey Ururka Haweenka Suxufiyiinta Soomaaliyeed (SWJO).
Aqoon-isweydaarsiyadan waxaa ka qeybgalay 52 haween oo ka kala socday hay’addaha warbaahinta, intii ay socdeen tababaradan waxaa ka qeyb-galayaashu is dhaafsadeen xog iyo aqoon wadaag la xiriira kaalinta Hoggaanka iyo Maamulka Warbaahinta iyo sidii gabdhaha warbaahinta ku jira ay qeyb weyn uga qaadan lahaayeen maamulida howlaha warbaahineed ee dalka.
Gabdhaha weriyeyaasha ayaa sidoo kale fahan buuxa ka qaatay hoggaaminta u nugul jinsiga, qorsheynta istiraatiijiga ah ee warbaahinta, go’aan qaadashada anshaxa leh, badbaadada werinta xilliyada qalalaasaha iyo qodobbo kale.
Qaramada Midoobay waxa ay aaminsantahay in weriyeyaal leh tayo iyo xirfad sare ay muhiim u yihiin horumarka Soomaaliya
Muqdisho 20ka Agoosto 2025 Maxkamadda ciidamada Qalabka sida ee Soomaaliya ayaa saakay markale xukun dil toogasho ah ku fulisay laba nin oo dhalinyara ah oo ka tirsana kooxda Al-shabaab.
Labada nin ee saakay aroortii hore Maxkamadda ciidamada dilka toogashada ku fulisay ayaa lagu kala magacaabi jiray Saleebaan Xuseen Nuur Cali oo sidoo kale looga dhex garanayay Cali iyo Siyaaf iyo Cabdulqaadir Abuukar Axmed oo isna loo yaqiinay Nasrudiin iyo Saabir.
Ragaan ka tirsana kooxda ayaa horay loogu dambiyo la xariira iney Muqdisho ka geysteen dilalka askar iyo dad shacab ahaa oo uu ku jiray ganacsade caan ahaa.
Labadaan nin ee saakay la toogtay ay marar kala duwan kasoo hor muuqday Maxkamadda Ciidamada Qalabka sida, waxaana goobta saakay lagu toogtay ku sugnaa saraakiil ciidan iyo ehelada qaar ka mid ah dadkii ay horay u dileen.
Ugu dambeyntii waa markii sadaxaad ee bishaan gudaheeda Maxkamadda ciidamada Qalabka sida ay xukuno dil toogasho ah ku fuliso rag ka tirsan Al-shabaab oo horay xukuno toogasho ah ugu riday Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ee Soomaaliya.
Maraykanka 20ka Agoosto 2025 Safiirkii hore ee Mareykanka ee Soomaaliya, larry Andre. ayaa ugu baaqay dowladda Mareykanka in ay si taxaddar badan uga fiirsato arrinta Somaliland, xilli ay sii xoogeysanayaan codadka gudaha Mareykanka ee ku baaqaya in maamulka Hargeysa loo aqoonsado dal madax-bannaan.
Diblomaasigan ayaa sheegay in Geeska Afrika uu ku jiro xaalad aad u kacsan oo ay ka jiraan dagaallo iyo khilaafaad gudaha iyo dal-dal ah, taas oo ka dhigaysa in go’aan kasta oo degdeg ah oo ku saabsan Somaliland uu khatar ku noqon karo xasilloonida gobolka iyo mustaqbalka Soomaaliya.
Wuxuu ku taliyay in Washington aysan qaadin tallaabooyin hal dhinac ah oo iskeed ah, balse ay wadatashi ballaaran la sameyso dalalka deriska sida Itoobiya, Kenya, Jabuuti iyo Uganda, iyo sidoo kale hoggaanka Midowga Afrika, si loo hubiyo in go’aanka la gaarayo aanu waxyeello u geysanayn gobolka.
Ergaygu wuxuu soo jeediyay saddex waddo oo Mareykanku qaadi karo: in xaaladda lagu sii hayo sidii ay ahayd, in la furo xafiis diblomaasiyadeed oo Hargeysa ah iyadoo weli safaaradda Muqdisho shaqeyneyso, ama in si rasmi ah loo aqoonsado madax-bannaanida Somaliland.
Si kastaba ha ahaatee, wuxuu caddeeyay in doorbiddiisu tahay ikhtiyaarka dhexe, kaas oo ah in la furo xafiis Hargeysa laga maamulo si diblomaasiyaddu ugu fududaato labada dhinac, isla markaana Washington ku dhiirrigeliso Hargeysa iyo Muqdisho inay dib u bilaabaan wada-hadallo rasmi ah oo lagu gaaro xal siyaasadeed.
Diblomaasigan ayaa si gaar ah uga digay in aqoonsi hal-dhinac ah oo Mareykanku siiyo Somaliland uu dhaawici karo xiriirka uu la leeyahay shacabka Soomaaliyeed ee taageersan midnimada, isla markaana uu sii hurin karo khilaafka qabiillada oo ah arrin nugul oo gobolka ka jirta.
Isagoo ka hadlayay xaaladda gudaha Somaliland, wuxuu sheegay in maamulka Hargeysa uu leeyahay heer amni iyo maamul ka wanaagsan inta kale ee dalka, balse taasi aysan meesha ka saari karin xaqiiqda ah in arrinta Somaliland u baahan tahay xal waara oo lagu wada qanco. Waxa uu intaa ku daray in Puntland iyaduna gaartay guulo la mid ah amni iyo horumar iyadoo weli qayb ka ah dowladda federaalka Soomaaliya.
Ugu dambeyn, ergaygii hore ee Qaramada Midoobay u qaabilsanaa Soomaaliya ayaa sheegay in guusha Soomaaliya iyo Geeska Afrika guud ahaan ay ku xirnaan doonto laba arrimood oo waaweyn: dib u heshiisiinta iyo xalinta arrinta Somaliland, iyo xoreynta dhulka ay weli gacanta ku hayaan Al-Shabaab. Wuxuu shacabka Soomaaliyeed u rajeeyay nabad, xasillooni iyo guul mustaqbalka dhow.
WARARKA MAANTA 19ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo siyaasadda iyo hoggaaminta dalka ku fashilmay? \Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Shabeele Dhexe 19ka Agoosto 2025 Wasiirka Gaashaandhigga XFS, Mudane Axmed Macallin Fiqi, oo ku guda jira booqashadiisa furimaha hore ee dagaalka, ayaa maanta tegay Taliska Ciidanka Xoogga Dalka Qorilow ee gobolka Shabeellaha Dhexe.
Wasiir Fiqi ayaa kulan xogwareysi ah la qaatay hoggaanka ciidanka qaranka ee ku sugan halkaas, isaga oo bogaadiyay geesinimada iyo adkaysiga ay muujiyeen ciidamada inta uu socday dagaalka ka dhanka ah maleeshiyaadka Al-Shabaab.
Wasiirka Gaashaandhigga ayaa ku celiyay sida ay Dowladda Federaalka iyo shacabka Soomaaliyeed ugu mideysan yihiin taageerada iyo garab istaagga ciidanka qaranka, isagoo ku ammaanay guulaha ay ka gaareen cadawga
Muqdisho 19ka Agoosto 2025 Ciidanka Kumaandooska Danab ee xoogga dalka Soomaaliyeed, oo ay ka taageerayeen saaxiibada caalamiga ah, ayaa howlgal qorsheysan ka fuliyay deegaanka Awdheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose.
Bayaan kasoo baxay Wasaaradda Gaashaandhiga SSoomaaliya ayaa shaaca looga qaaday in Howlgalkan uu si gaar ah loogu bartilmaameedsaday saldhigyo iyo godad ay ku dhuumanayeen Maleeshiyaad ka tirsan Al-Shabaab.
Intii uu socday howlgalku, kumaandooska Danab waxay dileen in ka badan 100 dagaalyahan oo ka tirsan Al-Shabaab, oo ay ku jiraan saraakiil muhiim ah.
Warka Wasaaradda ayaa intaa la raaciyay in Al shabaab kii la bartilmaamaysaday Godadkoodii iyo difaacyadoodii dhulka hoostiisa ahaa lagu burburiyay duqeymo cir iyo dhul isugu jiray, halka ciidanka Danab ay dhanka dhulka ka galeen si ay u xaqiijiyaan gacanta buuxda ee deegaankaas.
Warbixino sirdoon ayaa xaqiijiyay in Al-Shabaab ay qorsheynayeen inay iska caabiyaan Howlgalka Duufaanta aamusan, oo ah duullaan ballaaran oo ay wadaan ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed oo garab ka helaya ciidamada AUSSOM ee ka howlgala guud ahaan gobolka Shabeellaha Hoose.
“Weerarkan ayaa dharbaaxo culus ku noqday Al-Shabaab, waxaana uu daba socdaa guulo is xigxigay oo laga gaaray deegaannada Sabiid, Caanoole, iyo Bariire” ayaa lagu yiri Bayaanka Wasaaradda.
Puntland 19ka Agoosto 2025 =27 qof ayaa u geeriyootay cudurka Gowracatada (diphtheria) oo ka dillaacay Puntland, halkaas oo ilaa 482 xaaladood oo la xaqiijiyey laga diiwaangeliyey.
Tirada ugu badan ee kiisaska ayaa laga soo sheegay magaalada Gaalkacyo ee Mudug (178 xaaladood iyo 7 dhimasho), halka degmada Iskushuban ee gobolka Bari laga diiwaangeliyay heer dhimasho 5 dhimasho.
Faafitaanka iyo dhimashada ka dhalatay cudukan ayaa loo sababeeyay daryeel xumada caafimaad iyo helitaan la’aanta daawada diphtheria antitoxin, taas oo muujinaysa baahida degdegga ah ee loo qabo in la xoojiyo maaraynta kiisaska iyo helitaanka daaweyn waqtigeeda ah.
Cudurku oo ah mid si fudud u faafo balse tallaal looga hortagi karo, ayaa si xawli leh ugu sii faafaya Puntland, taas oo cadaadis culus ku saartay nidaamka caafimaadka.
Intii u dhaxeysay Janaayo iyo Maajo 2025, kiisaska ayaa kordhay ilaa 18.2% marka loo barbardhigo toddobaadkii hore ee tirakoobka la sameeyay, waxaana kiisaska si joogto ah loo soo sheegayay muddo 27 toddobaad ah.
Masiibadan hadda taagan waxay salka ku haysaa dhacdooyin soo bilaabmay Janaayo 2023, markii Puntland markii ugu horreysay ay soo food saartay dib-u-soo-kicidda cudurka diphtheria.
Xaaladdii ugu horreysay waxaa la ogaaday kadib markii qof laga soo gudbiyey koonfurta dhexe ee Soomaaliya la dhigay Isbitaalka Weyn ee Mudug, waxaana isla toddobaadkaas geeriyooday ilmo kale. Isla sannadkaas kiisas hor leh ayaa ka soo muuqday gobollada Bari iyo Sanaag.
Laascaanood 19ka Agoosto 2025 Ina Jabuutaawi horta markiiba imisa kiiloo jaada buu cunaa cod uu soo duubay baan dhagaystay waxuu ka hadlayo waxuu fahansanyahayba maahan labo kobal oo Puntland kamid ah oo kala Hayland iyo Sanaag in Dhulbahante iyo Xasan Sheekh isku raaceen in Puntland lagajaro miyuu fahmi waayay mise wixiisu waa markii indho gardaran ooyaan maxaa moodaa kuwo gar leh weeye
Ina Jabuutaawi maantay maxuu dareemilahaa haddii Xasan Sheekh oronlahaa Buuhoodle Puntland baan u aqoonsanay Puntlandna kuraaci lahayd waxuu dareemi lahaa baa reer Puntland dareemayaan ee waxba yuusan boor isku qarane Warsangalina isku xoqine garadardiisa haku socdo ama khaladkuu galay raalli galin haka baxsho hadduu ehelnimo xeerinayo
Muqdisho 19ka Agoosto 2025 Ciidamada Booliska ayaa xertay Wariye Cumar Guux oo kamid ah Warieyaasha Soomaaliyeed, Wariyahan ayaa Mudooyiinkii dambe hanjabaado kala kulmayay Rag ka tirsan Booliska Soomaaliya kuwaasi oo adeegsanayay kalimado ay kamid yihiin “Ma adiga oo Jareer ah ayaa ka hadli kara Warar Quseeya Dowlada”
Cumar waa Wariyr Mudo katirsan Warbaahhinta Soomaaliya xirfad tabinedna leh waxaana loo heystaa loona xeray sidee adiga oo Jareer ah aad u gaartay heerka aad ka joogto warbaahinta una tabineysaa wararka lidiga nagu ah.
Wixii kasoo kordha Xerega Cumar waan idiin la wadaagi doonaa insha Allaah.
Muqdisho 19ka Agoosto 2025 Ciidamada Gaarka ah ee Danab ee Ciidanka Xoogga Dalka, oo kaashanaya saaxiibada caalamka, ayaa howlgal qorsheysan ka fuliyay degmada Awdheegle ee gobolka Shabeellaha Hoose. Howlgalka ayaa si gaar ah loogu bartilmaameedsaday dhufaysyada iyo gabaadyada ay Khawaarijta Al-Shabaab ku dhuumaaleysanayeen.
Intii uu howlgalka socday, ciidamada ayaa dilay in ka badan 100 xubnood oo ka tirsanaa kooxda Khawaarijta Al-Shabaab, kuwaas oo ay ku jireen horjoogayaal muhiim ah. Godadkii iyo gabaadyadii ay kooxdu isku dayayeen inay isku qariyaan ayaa lagu dumiyay duqaynta cirka, halka cutubyada Danab ay gudaha u galeen goobihii cadowgu ku sugnaa si loo xaqiijiyo guusha howlgalka.
Xogta sirdoonka ayaa muujisay in Khawaarijtu ay u diyaargaroobayeen sidii ay isaga caabin lahaayeen hawlgalka ballaaran ee “Duufaanta Aamusan” oo ay Ciidanka Xoogga Dalka iyo AUSSOM ka wadaan deegaannada Shabeellaha Hoose. Howlgalkaan ayaa dhabar jab culus ku noqday kooxda, kadib markii todobaadyadii la soo dhaafay si isdaba joog ah loogu jabiyey Sabiid, Caanoole iyo Bariire.
Howlgalkan ayaa qeyb ka ah dadaallada joogtada ah ee Dowladda Federaalka iyo Ciidanka Xoogga Dalka ay ku wadaan sidii loo ciribtiri lahaa kooxda Khawaarijta Al-Shabaab, loona xaqiijin lahaa amniga shacabka Soomaaliyeed.
Muqdisho 19ka Agoosto 2025 Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, oo ku guda jira la xisaabtanka Wasaaradaha Xukuumadda DanQaran ee Tiirka Arrimaha Bulshada iyo Dowlad-Wanaagga, ayaa waxa ay u soo bandhigeen waxyaabaha uga hirgalay heshiiskii ay kala saxiixdeen sanad ka hor ee ku aaddanaa barnaamijyada horutabinta u leh iyo hadafyada laga doonayey in ay xaqiijiyaan.
Guulaha ay soo bandhigeen wasaaradaha muddadii sanadka ahayd, ayaa saldhig u ah, hufnaan iyo isla-xisaabtan, taas oo dhabbaha u xaareysa Soomaaliya ku dhisan sinnaan, caddaalad, horumar iyo gaarsiinta dadweynaha Soomaaliyeed adeegyada ay u baahan yihiin.
Wasaaradaha ku midaysan Tiirka Arrimaha Bulshada iyo Dowlad-Wanaagga, ayaa si wadajir ah uga shaqeeyay horumarinta adeegga bulshada, kor u qaadidda caafimaadka iyo waxbarashada, xuquuqda aadanaha, daryeelka qoyska, xoojinta dhaqanka iyo diinta, kobcinta fursadaha dhallinyarada, ilaalinta deegaanka, kor u qaadidda wacyiga bulshada, iyada oo loo marayo warbaahinta, bahda dhaqanka iyo culimada Soomaaliyeed.
Ra’iisul Wasaaraha, ayaa wasiirrada mid mid u weydiiyey su’aallo ku saabsan waxyaabaha uga hirgalay yoolashii la dejiyey ee ay sanad ka hor la wadaageen shacabka Soomaaliya, si loo qiimeeyo, isla markaana horey loogu sii wado guulaha la gaaray.
Mudane Xamsa oo uga mahadceliyey Wasiirrada shaqada baaxadda leh ee ay qabteen, ayaa hoosta ka xarriiqay sida ay muhiim u tahay in la sii dardargeliyo shaqada, lana joogteeyo isla xisaabtanka lagu horumarinayo hufnaanta hey’adaha dowladda.
—Dhammaad—
WARARKA MAANTA 18ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa raba in la cayriyo/eryo Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre “Waarikoow/Dhaweeye”? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee #Soomaaliya? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 18ka Agoosto 2025 Warsaxafadeed kasoo baxay Wasaaradda Gaashaandhigga Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya ayaa lagu shaaciyay in howlgal qorsheysnaa oo ka dhacay deegaanka Buurdhuxunle ee gobolka Bakool lagu dilay sarkaal sare oo ka tirsana kooxda Al-shabaab.
Sarkaalkan ayaa magacabiisa lagu sheegay Xuseen Macalin Xasan (Magaalabeen), kasoo ay Wasaaradda Difaacu sheegtay inuu ka tirsanaa Al-shabaab mudo 15 sano ah.
Warsaxafadeedka ayaa sidoo kale lagu sheegay in sarkaalkan uu kasoo howlgalay gobollada Hiiraan, Shabeellada Dhexe, Shabeellada Hoose, Mudug, Galgaduud, Baay, Bakool iyo Gedo, isagoona xilalka kala duwan soo qabtay.
“Dhagarqabaha la khaarajiyay Xuseen Macallin Xasan (Magaalabeen) wuxuu horay soo noqday:
* Madaxa howlgelinta dagaalka ee Gobollada Baay, Bakool iyo Gedo.
* Madaxa baadda xoolaha ee gobolka Bakool.
* Madaxa sirdoonka kooxda ee gobollada Labada Shabeelle iyo Hiiraan.
Sidoo kale waxaa uu soo noqday ku-xigeenkii Fu’aad Maxamed Shongole ee marin-habaabinta iyo faafinta afkaaraha xagjirka ah” ayaa lagu yiri qoraalka kasoo baxay Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya.
Wasaaradda Gaashaandhigga waxay sido kale cadeysay in howlgallada noocaan oo kale ah ay sii socon doonaan ilaa inta laga ciribtirayo kooxda guud ahaan deegaanada ay kaga sugan yihiin gobolada dalka.
Muqdisho 18ka Agoosto 2025 Isla-xisaabtanka wax-qabadka Xukuumadda DanQaran inta uu socdo waxa aan ka wada hadli doonaa qorsheyaashii aan shacabka Soomaaliyeed la wadaagnay wixii inooga hirgalay, caqabadaha yimid iyo waxa inala gudboon, saddex sano ayaan soo dhammaynay waxaan galnay sanadkii afaraad, waxaan hubaa waddanka in aad shaqo wayn ka qabateen dhinac kasta marka laga fiiriyo.
Saddex sano ka hor markii aad timaaddeen iyo maanta labo waji oo kala duwan ayey leedahay magaalada Muqdisho, haddii ay tahay dhanka horumarka iyo amniga, intaas Muqdisho iska badeshay in la eg ayaa iska badeshay dalka oo dhan, haddii ay tahay dhanka dhaqaalaha, horumarka, adeegga bulshada, siyaasadda iyo arrimaha dibedda.
Waxaa la hubaa isbeddelkaas in uusan iskaga imaan si kadis ah ee uu ku yimid dadaal ay bixiyeen Golaha Wasiirrada oo kaashanaya shacabka Soomaaliyeed iyo saaxiibbada kale ee aan leenahay, waana idinkaga mahadcelinayaa dadaalka aad muujiseen, iyada oo caqabado badan oo dhinac walba leh ina horyaallaan.
Ummaddii nasiib leh waxaa haga dowlad wanaagsan, oo leh arag iyo qorsheyaal cad-cad, isla markaana leh akhlaaq siyaasadeed, dhaqameed oo lagu dayan karo, intaas hadday meesha ka baxdo hoggaan iyo dowladnimo wanaagsan ka jiraan.
Soomaaliya aragti fog oo dhigan oo jiilba jiil ka dhaxlo hadda ka hor ma yeelan, Dowladdan uu hoggaamiyo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, waxa ay la timid aragti dheer oo la rabo soddon iyo shan sano in ay socoto Xukuumadda DanQaranna waxa ay la timid qorsheyaashii lagu gaari lahaa aragtidaas xaqiijinaysa jid wanaagsan oo la iska dhaxli karo.
Barri laga bilaabo waxa aan is weydiinayno waa qorsheyaashii aan dhiganay ee kala saxiixanay, ayaan eegaynaa waxa inooga hirgalay, wixii inoo hirgalay waa inoo hirgaleen ee wixii inoo hirgali waayey maxay inoogu hirgeli waayeen, taas ayaan is weydiin doonaa iyo halkaas meesha aan uga dhaqaaqayno annaga oo fulinayna qorsheyaashii noo dagsanaa.
Muqdisho 18ka Agoosto 2025 Wasiirka Wasaaradda Maaliyadda Xukumadda Federaalka Soomaaliya Biixi Iimaan Cige ayaa shaaciyay in dowladda ay diyaarisay qorshe looga hortagayo gaadiidka la baxsada Canshuurta.
Wasiir Biixi ayaa sheegay in Wasaaraddiisa ay keenay nidaam Kaamirooyin casri oo soo qaban doona gaadiidka aan bixin canshuurta, isagoona tilmaamay in nidaamkan uu qeyb weyn ka qaadan doono casriyeynta hay’addaha dowladda Fedaraalka.
Wuxuu sidoo kale xusay wasiirka in magaalada Muqdisho ay ka howl galaan in ka badan 60 kun oo gaadiid ah, hayeshee kaliya ay diiwaan gashan yihiin 25 kun oo gaadiid.
“Waxaan soo wadna nidaam Kaamirooyinka magaalada ku xiran ay soo qaban doonaan gaariga aan canshuurta bixin ee la baxsada ” ayuu yiri Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya Biixi Iimaan Cige.
Hadalkan kasoo yeeray Wasiirka Maaliyada ayaa ku soo aadaya, iyadoo dowladda Fedaraalka ay ku dadaaleyso casriyeynta adeegyada bulshada iyo sidii looga fogaan lahaa musuqa iyo isdaba marinta.
Ugu dambeyntii Wasiirka Wasaaradda Maaliyadda Soomaaliya ayaa ugu baaqay shacabka iyo darawallada gaadiidka inay si buuxda ula shaqeeyaan nidaamka cusub, si looga wada faa’iidaysto adeegyada dowladda oo ku tiirsan canshuuraha shacabka.
Muqdisho 18ka Agoosto 2025 Guddoomiyaha guddiga madaxa banaan ee doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha Cabdikariin Axmed Xasan ayaa shaaciyay in si rasmi ah loo soo gabagabeeyay diiwaan galinta doorashada qof iyo codka ah ee degmooyinka gobolka Banaadir.
Guddoomiye Cabdikariin Axmed ayaa xusay in la diiwaan galiyay ku dhawaad hal milyan oo ah shacabka ku nool magaalada Muqdisho, kuwaasi oo xaq u yeelan doona iney codeeyaan.
Wuxuu sidoo kale tilmaamay gudoomiyaha guddiga doorashooyinka iyo Soohdimaha Qaranka in shacabka reer Muqdisho ay dhawaan soo dooran doonaan golaha deegaanka iyo Duqa magaalada Muqdisho.
“30-ka bisha October 2025, shacabka Muqdisho waxay u dareeri doonaan doorashada Golaha Deegaanka iyo Duqa Magaalada Muqdisho, waxaan aad ugu faraxsanahay in tiro ku dhow hal milyan oo qof ay noo diiwaan-gashan yihiin, kuwaas oo liiskooda aan shaaci doono 27-ka bishaan” ayuu yiri guddoomiyaha guddiga Madaxabanaan ee doorashooyinka Qaranka Cabdikariin Axmed Xasan.
Guddoomiyaha ayaa sidoo kale sheegay in magaalooyinka Laascaanood ilaa Xudur ay ka socoto diiwaan galinta doorashada qof iyo codka ah, islamarkaana dhawaana la filayo in la soo gaba gabeeyo.
Ugu dambeyntii dowladda Fedaraalka Soomaaliya ayaa ku dadaaleysa in dalka ay ka qabsoonto doorasho qof iyo cod ah, waxaana arintaasi si weyn uga soo horjeeda mucaaradka dowladda iyo madaxda maamul goboleedyada Jubbaland iyo Puntland oo u arka inaan xiligaan dalka ka qabsoomi karin doorasho qof iyo cod ah.
WARARKA MAANTA 17ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu kashifay Madaxweynihii hore Mudane Shiikh Shariif Shiikh Axhmed “Shiikh Khiyaanoole” oo u dhaartay Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre ugu baaqay inuu iscailo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo ku fashilmay hoggaanka iyo siyaasadda dalka? Yaa noqday Madxweynaha ugu musuqmaasuqa badan adduunka Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Xaasaskiisa? Yaa barakiciyey shacabka #Muqdisho? Yaase meelaha/goobaha laga barakiciye la siiyey? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 17ka Agoosto 2025 Madaxweyne ku-xigeenka Dowladd Goboleedka Hirshabeelle Mudane Yuusuf Axmed Hagar (Yuusuf Dabageed) ayaa garoonka diyaaradaha Aadan Cadde ee magaalada Muqdisho ka sagootiyey 50 ka mid ah xaq u dirirka deegaanka (Macawiisleey), kuwaas oo kasoo kabtay dhaawacyadii kasoo gaaray dagaalka lagula jiro Khawaarijta.
Qaar ka mid ah xubnaha Ciidamada Deegaanka ee maanta u safray magaalada Buuloburte ayaa Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Maamulka Hirshabeelle uga mahadceliyey daryeelka caafimaad ee loo fidiyey, iyagoo dib ugu laabtay furimaha dagaalka, dibna ula midoobay qoysaskooda oo muddo ay kala maqnaayeen.
Muqdisho 17ka Agoosto 2025 Guddoomiyaha Guddiga Amniga iyo Difaaca Aqalka Sare ee Baarlamaanka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Sanatar Aadan Cabdinaasir Maxamed ayaa maanta kulan kula yeeshay Wasiirka Wasaaradda Gaashaandhiga XFS, oo uu weheliyo Wasiiru-Dawlaha Wasaaradda.
Kulanka ayaa diiradda lagu saaray xoojinta wada-shaqaynta Guddiga iyo Wasaaradda gaar ahaan isla-xisaabtanka iyo korjoogtaynta iyo horumarinta howlaha amniga iyo difaaca qaranka.
Sidoo kale Guddoomiyaha guddiga ayaa Wasiirka ka dhageystay warbixin ku saabsan la dagaalanka Khawaarijta iyo guulaha ay gadheen ciidanka Xoogga dalka, iyagoo deeggaanno horleh ka xoreeyey kooxaha Khawaarijta ah iyo dardargelinta howlgalada socda ee lagu xoreynayo deegaannada ay kooxaha argagixisadu wali ku dhuumalaysanayso.
Ugu dambeyntii, Guddoomiyaha guddiga ayaa ka codsaday shacabka Soomaaliyeed in ay la shaqeeyaan ciidanka qaranka si loo xoreeyo deegganada ay wali ku suganyihiin argagixisadu.
DHAMMAAD
Kenya 17ka Agoosto 2025 Dowladda Kenya ayaa daaha ka qaaday baahida loo qabo taageero caalami ah si loo xoojiyo dadaallada la-dagaallanka argagixisada ee ka socda gudaha Soomaaliya, iyadoo si gaar ah diiradda u saareysa baahida degdegga ah ee loo qabo in la buuxiyo saldhigyadii ay ka baxeen qaar kamid ah Ciidamada Howlgalka Midowga Africa.
Taliska Ciidanka Difaaca Kenya oo uu hoggaaminayo Taliyaha Guud, General Charles Kahariri, ayaa toddobaadkan la kulmay Taliyihii hore ee Taliska Ciidamada Maraykanka ee Afrika (US AFRICOM), General Michael Langley, isagoo uga warramay walaaca Kenya ka qabto xaaladda amni ee Soomaaliya.
Bayaan kasoo baxay KDF ayaa lagu sheegay in General Kahariri uu muujiyey walaac xooggan oo ku saabsan hoos u dhaca tirada ciidamada Afrikaanka ee jooga Soomaaliya, isagoo ka digay in arrintani ay halis gelin karto horumarkii laga gaaray xasilloonida dalkaasi.
Wuxuu ugu baaqay beesha caalamka inay dib u cusbooneysiiso taageerada ay siiso geeddi-socodka nabadda Soomaaliya iyo dadaallada xasilinta Geeska Afrika.
Si loo yareeyo khatarta ka dhalan karta ka bixitaanka ciidamada, Kahariri wuxuu sheegay in dalal ay ka mid yihiin Kenya ay la galeen Soomaaliya heshiisyo amni oo labo-geesood ah.
Si kastaba ha ahaatee, wuxuu carabka ku adkeeyay in heshiisyadaasi aysan noqon karin kuwo waara haddii aan la helin taageero caalami ah oo xooggan.
Kenya waxay si cad ugu dhawaaqday baahida loo qabo iskaashi caalami ah si loo ilaaliyo amniga gobolka, iyadoo diiradda la saarayo Soomaaliya oo ah xuddunta khatarta argagixisada ee Geeska Afrika.
Muqdisho 17ka Agoosto 2025 Madaxweynihii hore ee Soomaaliya, Sharif Sheekh Axmed, ayaa si adag uga digay qorshe uu sheegay in ay wado dowladda Federaalka Soomaaliya oo lagu doonayo in lagu xiro xafiiska siyaasadda ee Qaramada Midoobay (UNSOM) ee dalka.
Shariif Sheekh Axmed ayaa ku tilmaamay arrintaas mid khatar galin karta hufnaanta doorashooyinka soo socda isla markaana keeni karta kala qeybsanaan qaran kadib shir jaraaid uu ku qabtay magaalada Muqdisho.
Waxa uu Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Sheekh Shariif cadeeyay in haddii la yareeyo doorka iyo kormeerka beesha caalamka, ay taasi fursad siin karto in doorashooyinka la musuqmaasuqo loona weeciyo jihada ay daneynayso dowladda talada haysa.
“Iska fogeynta bahwadaagta caalamiga ah, gaar ahaan waqtigan xasaasiga ah, waxay dhaawici kartaa kalsoonida shacabka iyo hannaanka dimuqraadiyadda ee ay Soomaalidu hiigsanayaan,” ayuu yiri Sharif Sheekh Axmed.
Madaxweynihii hore ayaa ku booriyay dowladda in ay ilaaliso wada-shaqeynta ay la leedahay Qaramada Midoobay iyo hay’adaha kale ee caalamiga ah, si loo helo doorasho xor iyo xalaal ah oo si siman uga qayb qaataan dhammaan daneeyeyaasha siyaasadeed ee dalka.
Dowladda Federaalka ayaan weli si rasmi ah uga jawaabin eedeymaha uu jeediyay madaxweynihii hore.
WARARKA MAANTA 16ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre ugu baaqay inuu iscailo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh oo ku fashilmay hoggaanka iyo siyaasadda dalka? Yaa noqday Madxweynaha ugu musuqmaasuqa badan adduunka Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Xaasaskiisa? Yaa barakiciyey shacabka #Muqdisho? Yaase meelaha/goobaha laga barakiciye la siiyey? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 16ka Agoosto 2025 Madaxweynihii hore Soomaaliya Shariif Sheekh Axmed, Ra’iisul wasaareyaashii hore Xasan Cali Khayre iyo Maxamed Xuseen Rooble, iyo siyaasi Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame ayaa xalay shir gaar ah ku yeeshay hoyga Shariif Sheekh Axmed ee magaalada Muqdisho.
Kulankaasi oo si hoose u dhacay ayaa lagu sheegay inuu yahay mid muhiimad gaar ah u leh qaab-dhismeedka siyaasadeed ee mucaaradka Soomaaliyeed, waxaana uu kusoo beegmay xilli uu burburay wada hadaladii ay lalahaayeen Dowladda.
Warar lagu kalsoon yahay ayaa xaqiijiyay in kulankani uu salka ku hayo qorshe cusub oo lagu dhisayo midow musharraxiin oo hor leh, Ujeedka qorshahaan ayaa ah in la mideeyo musharraxiinta sare ee mucaaradka si ay uga qeyb qaataan hannaanka siyaasadeed ee dalka, gaar ahaan marxaladda kala guurka iyo diyaar-garowga doorashooyinka soo socda.
Waxaa sidoo kale la xaqiijiyay in Ra’iisul wasaarihii hore Cabdi Faarax Shirdoon “Saacid” uu qeyb ka yahay isbahaysigan cusub, taas oo sare u qaadayso miisaanka siyaasadeed ee midowgan.
Inkasta oo kulankaasi dhacay ay ka maqnaayeen xubno muhiim ah oo katirsan Madasha Samata-bixinta, sida, Amb. Daahir Maxamuud Geelle, Ra’iisul wasaare hore Cumar Cabdirashiid Cali Sharmaarke iyo Shariif Xasan Sheekh Aadan, Haddana ilo xog-ogaal ah ayaa caddeeyay in Madasha Samata-bixinta aysan burburin, isla markaana ay sii waddo hawlihii siyaasadeed iyo wada-hadalladii ay horey u waday.
Kulankan oo dhacay iyadoo aan si rasmi ah loo ogeysiin dhammaan xubnaha Madasha mucaaradka ayaa muujinaya isbeddel dhanka istaraatiijiyadda ah, taas oo u muuqata in hoggaamiyeyaasha kulmay ay doonayaan in ay abuuraan madal gaar ah oo u taagan musharraxiinta sare, si ay ugu midoobaan mowqifyadooda siyaasadeed iyo ka qeybgalka mustaqbalka dalka.
Tani waxay si toos ah u muujinaysaa kala aragti duwanaansho ka dhex dhalatay mucaaradka, balse wali ma cadda in arrintani ay horseedi doonto kala jab rasmi ah ama in si habsami leh loogu dhisi doono laba madal oo kala matala danaha siyaasadda mucaaradka.
Midowgan cusub wuxuu noqday tallaabo siyaasadeed oo cusub oo dhiirrigelin karta xoojinta codka musharraxiinta mucaaradka, isla markaana sii xoojin karta doorkooda ku aaddan hannaanka doorashooyinka iyo arrimaha danta guud ee dalka.
Hase yeeshee, waxa la sugayaa jawaabta ay bixin doonaan xubnaha kale ee Madasha, iyo saamaynta ay tani ku yeelan karto mideyntii guud ee mucaaradka Soomaaliyeed.
Muqdisho 16ka Agoosto 2025 Warbixin cusub oo Qaramada Midoobay ayaa sheegaysa in tirada kiisaska kufsiga iyo tacaddiyada galmada ee la xiriira colaadaha ee la soo sheegay sannadka 2024 ay kordheen boqolkiiba 25 marka loo barbardhigo sannadkii ka horreeyay.
Tirada ugu badan ee kiisaska waxaa laga soo sheegay Jamhuuriyadda Afrikada Dhexe, Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo, Haiti, Soomaaliya, iyo Koonfurta Suudaan, sida uu sheegay afhayeenka Qaramada Midoobay Stephane Dujarric.
Warbixinta waxaa lagu sheegay in tacaddiyan ay gesyteen ciidamo dowladeed iy maleyshiyaad hubaysan, kuwaas oo masuul ka ah kufsiyo iyo noocyo kale oo tacaddiyo galmo ah oo ka dhaca goobaha ay ka dhacaan dagaallada hubaysan.
Kaliya gobolka Kivu ee Congo, shaqaalaha caafimaadku waxay daweeyeen in ka badan 17,000 oo dhibbane tacaddiyo galmo ah muddo shan bilood gudahood sannadkii hore, sida lagu sheegay warbixinta, iyadoo dagaallada u dhexeeya ciidamada Congo iyo fallaagada M23 ay sii xoogaysteen.
Soomaaliya gudaheeda, tobannaan sano oo xasillooni darro ah, oo ay weheliyaan rabshadaha ku saleysan qabiilka, ayaa dalka ka dhigay mid u nugul tacaddiyo kufsiyada dumarka iyo carruurta.
Warbixintu waxay xustay in dadka ka badbaaday ay inta badan wajahaan dhaawac jireed iyo maskaxeed, oo ay sidoo kale usii dheer tahay ceebayn iyo helitaan la’aan caddaalad ama daryeel caafimaad.”
Warbixintu waxay diiwaangelisay dembiyo ay ka mid yihiin kufsi, kufsi wadareed, iyo addoonsiga galmo.
Muqdisho 16ka Agoosto 2025 Safaaradda Shiinaha ee Soomaaliya ayaa sheegtay in warqaddii uu Senator Ted Cruz kaga codsaday Trump in uu “aqoonsi” siiyo Somaliland ay ahayd mid lagu weeraray xidhiidhka Shiinaha-Soomaaliya, isla markaana ay ahayd faragelin cad oo loo gaystay arrimaha gudaha Soomaaliya.
Safaaraddu waxay sheegtay in arrintani ay muujinayso dhaqanka kali-talisnimo iyo cabbudhin siyaasadeed ah oo qaar ka mid ah siyaasiyiinta Maraykanku ay kula dhaqmaan dadka Soomaalida.
Hadalka kasoo baxay safaaradda Shiinaha ayaa xusay in ay muhiimtahay ilaalinta madax-bannaanida Soomaaliya, iyo aan la faragelin arrimaha gudaha ee dalalka kale, kuwaasi oo ay ku sheegtay mabaadi’ ku xusan Axdiga Qaramada Midoobay, oo muhiim u ah nabadda iyo xasilloonida caalamka.
Waxay carrabka ku adkaysay in Shiinuhu aanu marnaba faragelin arrimaha gudaha ee waddamada kale, isla markaana aanu aqbalaynin in cid kale ay farageliso arrimihiisa gudaha.
Sidoo kale, safaaraddu waxay ku celisay mowqifka Shiinaha ee qadiyada Taiwan, iyada oo ku tilmaantay qayb aan ka go’i karin dhulka Shiinaha, taas oo ah taariikh iyo xaqiiqo aan muran lahayn. Waxay si adag uga soo horjeesatay gooni-isu-taaga Taiwan iyo faragelinta kasta oo shisheeye, iyadoo sheegtay in Shiinahu uu xaq sharci ah u leeyahay qaadashada tallaabo kasta oo lagu difaacayo madax-bannaanida qarankiisa iyo midnimada dhulkiisa.
Senatar Ted Cruz oo ah guddoomiyaha guddiga hoosaadka arrimaha Afrika iyo Siyaasadda Caafimaadka Caalamka ee Senate-ka Maraykanka, ayaa si rasmi ah ugu baaqay Madaxweyne Donald Trump in uu aqoonsado Somaliland, sida ku cad warqad uu u gudbiyay Khamiistii (14-kii Agoosto).
Warqadda Cruz ayaa sheegaysa in “Somaliland ay noqotay xulufo muhiim u ah ee amniga iyo diblomaasiyadda Maraykanka,” iyadoo lagu xusay goobta istaraatiijiga ah ee ay ku taallo ee xeebaha Gacanka Cadmeed, kaalinta ay ku leedahay la dagaallanka argagixisada iyo budhcad-badeedda gobolka, iyo xidhiidhada diblomaasiyadeed ee ay horumarisay – oo ay ka mid yihiin martigelinta xafiiska wakiilka Taiwan ee Hargeysa, in ay doonayso in ay xidhiidh la yeelato Israa’iil, iyo taageero u muujisay heshiisyada Abraham Accords.
Cruz ayaa sidoo kale sheegay in Somaliland ay cadaadis sii kordhaya kala kulmeyso cadawyo ay ka mid yihiin Xisbiga Shuuciga Shiinaha, oo uu ku eedeeyay in uu adeegsanayo cadaadis dhaqaale iyo mid diblomaasiyadeed si uu Somaliland ugu ciqaabo taageerada ay u fidisay Taiwan iyo la safashada ay la safatay reer Galbeedka.
Waxa uu ku dooday in aqoonsi rasmi ah oo Maraykanku siiyo Somaliland uu suurto-gelin doono iskaashi ciidan oo ballaadhan, horumarinta ganacsiga iyo iskaashiga dhaqaalaha, iyo u adeegista yoolalka amniga guud ee Geeska Afrika.
Somaliland ayaa aad usoo dhawaysay codsiga Cruz uu u diray Trump, halka dowlada Soomaaliya ay sheegtay in aqoonsiga Somaliland uu horseedi doono in dhaawac soo gaadho ama uu xagal daaco dagalaalka lagula jiro kooxaha xagjirka ah ee Soomaaliya.
WARARKA MAANTA 15ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa kamid ah ganacsata laga iibinaayo dhulalka uu shacabka dan-yarta ka boobaayo Madaxweyne Mudane Xassan Shiiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa barakiciyey shacabka #Muqdisho? Yaase meelaha/goobaha laga barakiciye la siiyey? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Galmudug 15ka Agoosto 2025 Madaxweynaha Dowladda Galmudug Mudane Axmed Cabdi Kaariye ayaa Qasriga Madaxtooyada kaga qayb galay, Munaasabadda 14-ka Agoosto oo ku beegan maalinta loo asteeyay aasaaskii Galmudug.
Munaasabadda oo ay ka qayb galeen Madaxweyne Ku xigeenka Dowladda Galmudug, Guddoomiyaha Golaha Wakiilladda, Wasiiro iyo Xildhibaano ka tirsan Dowladda Federaalka iyo masuuliyiin ka tirsan labada gole ee Galmudug, Boqolaal ka mid ah shacabka Galmudug ayaa lagu soo bandhigay, suugaan, murti iyo taariikho ku saabsan marxaladihii uusoo maray dhismaha Galmudug.
Muqdisho 15ka Agoosto 2025 Taliyaha Nabad Sugidda Jubbaland, Cabdirashiid Janan, ayaa ku eedeeyay Madaxweynaha Jubbaland Axmed Madoobe inuu yahay qaran diid dhibaato ku ah shacabka Jubbaland”, isla markaana dowladda Soomaaliya ay ka go’an tahay inay Jubbaland ka xoreyso gacantiisa.
Janan oo horey usoo noqday wasiirkii amniga Jubbaland, ayaa sheegay, Axmed Madoobe inuu Jubbaland u beddelay maamulka qofka keliya gacanta ugu jira, isagoo sheegay inuu cadaadis ku haya cid kasta oo ka aragti duwan.
Waxa uu sheegay in si joogto ah uu ugu adeegto qabiil mar kasta oo uu wajaho mucaaradnimo, taas oo uu ku tilmaamay xeelad uu bulshada ku kala fogeynayo”.
“Waxaan ognahay in Axmed Madoobe uu u sheegay saraakiil kasoo jeeda Gedo in ay Gedo tagaan, guryahoodana soo dumaan, isagoo u ballan qaaday darajooyin iyo hanti,” ayuu yiri Janan.
Wuxuu intaas ku daray in qaar kamid ah saraakiishaas ay durba kusoo biireen dowladda federaalka, halka kuwo kalena uu rajaynayo in marka ay yimaadaan gobolka ay iyaguna doortaan inay ka mid noqdaan ciidanka qaranka.
Waxa uu sidoo kale sheegay in Axmed Madoobe uu isagu hortaagan yahay in la xoreeyo degmada Bu’aale oo ah caasimadda Jubbalad. Janan wuxuu sheegay, Axmed Madoobe inuu aaminsan yahay in haddii la xoreeyo Bu’aale maamulka lagala wareegayo.
Muqdisho 15ka Agoosto 2025 Afhayeenka Wasaaradda Gaashaandhigga Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya Abuukar Maxamed ayaa shaaca ka qaaday in dhawaan ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed la wareegi doonaan deegaanada iyo degmooyin gacanta ugu jira Al-shabaab.
Afhayeen Abuukar Maxamed ayaa xusay in ciidamada dowladda ay ku jiraan diyaar garow iyo abaabul sare oo ka dhan ah Maleeshiyaadka Al-shabaab ee ku howlan dhibaateynta iyo boobka hantida shacabka Soomaaliyeed.
“Maalmaha soo socda shacabka Soomaaliyeed waxay maqli doonaan war ay ku farxaan oo ah in deegaano iyo degmooyin muhiim ah laga saari doono cadowga argagixisada, waliba sida ugu dhaqsiyaha badan” ayuu yiri Afhayeenka Wasaaradda Gaashaandhigga Soomaaliya Abuukar Maxamed.
Wuxuu sidoo kale tilmaamay Afhayeenka Wasaaradda Gaashaandhigga in diyaar garowga iyo abaabulka ciidanka xoogga dalka ay si weyn uga socdaan deegaano iyo degmooyin ka tirsan gobolada kala ah Shabeellaha Hoose, Shabeellaha Dhexe iyo Galgaduud.
Ugu dambeyntii Afhayeenka ayaa codsaday in shacabka Soomaaliyeed ee ku nool gobolada dalka iney ka qeyb qaataan howlgalada cusub ee la qorsheynaayo in lagu qaado deegaanada gacanta ugu jira Maleeshiyaadka kooxda Al-shabaab.
WARARKA MAANTA 14ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa barakiciyey shacabka #Muqdisho? Yaase meelaha/goobaha laga barakiciye la siiyey? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Lambadusa Italy 14ka Agoosto 2025 Ugu yaraan 20 qof ayaa la sheegay in ay dhinteen kadib markii laba doonyood ay saranaayeen ku degeen badda u dhow jasiiradda Lampedusa ee Koonfurta Talyaaniga, Arbacadii shalay ahayd.
Muhaajiriinta saarnaa doonyaha waxay kasoo baxeen dalka Libya, waxayna kasoo jeedaan waddamada Pakistan, Sudan, iyo Soomaaliya, waxaana saraakiisha Jasiirada ay xuseen in waqti badan ay badda kusoo jireen.
Mas’uuliyiinta jasiiradda Lampedusa ayaa sheegay in meydadka la helay lagu sameynayo baaritaanno caafimaad, inkastoo ay jiraan caqabado la xiriira meelaha lagu hayo meydadka oo kooban, Dhakhaatiirta jasiiradda ayaa si degdeg ah uga shaqeynaya si ay u dhammeeyaan baaritaannada.
60 qof ayaa laga soo badbaadiyey dhacdadaan, iyadoo afar kamid ah ay qabaan dhaawacyo sida laf jabtay, waxaana la dhigay isbitaal si loo daryeelo.
Meydka ilma yar oo gabadh ah oo hal sano jir ahayd ayaa sidoo kale laga helay biyaha, taasoo sii xumeysay xaaladda murugada leh.
Maamulka Waqooyi Barri14ka Agoosto 2025 Muran xooggan ayaa ka taagan xulista xildhibaanada Baarlamaanka cusub ee maamulka Waqooyi Bari, iyadoo qabaa’ilo badan ay ka cabanayaan in kuraastooda lagu hayo faragelin, islamarkaana dadka ka ag dhow Madaxweyne Firdhiye loo xiray kuraastooda.
Madaxweyne Firdhiye oo ah musharax madaxweyne ayaa lagu eedeeyay inuu baarlamaanka gaysanayo shakhsiyaad uu doonayo inay isaga codka siiyaan, taasi waxay sababtay in musharaxiin xildhibaan oo kalsooni ka haysta beelahooda uu guddiga hubinta iyo xildhibaanada hoos u dhigay araajidooda
Dhawaan, musharaxiinta xilka madaxweynaha maamulka Waqooyi Bari Soomaaliya ayaa si cad uga horyimid guddiga hubinta iyo ansixinta xildhibaanada maamulka Waqooyi Bari, iyagoo ku eedeeyay inuu yahay guddi u janjeera musharax gaar ah.
Baraha bulshada waxaa ka muuqday digniino kasoo baxaya beelo kala duwan, kuwaas oo ku hanjabay inay kasoo bixidoonaan furimaha dagaalka haddii Madaxweyne Firdhiye uusan joojin faragelinta xildhibaanada ay beeluhu soo xusheen.
Maalmo ka hor, dabley hubeysan caraysan ayaa weerartay guriga ololaha doorashada ee Madaxweyne Firdhiye, kaddib markii kursigii xildhibaan ee uu ku fadhiyay Firdhiye uu u xiray Fahiimo Yuusuf Quuje oo kamid ah taageerayaashiisa. Weerarkaas waxaa ku dhaawacmay mid kamid ah ilaalada Firdhiye.
Xiisaddan ayaa sababtay in guddiga hubinta iyo ansixinta xildhibaanada uu hakad geliyo shaacinta liiska xildhibaanada soo baxay, iyagoo ka baqaya in rabshadaha siyaasadeed ee taagan ay saamayn ku yeeshaan geeddi-socodka dhismaha maamulka cusub.
Muqdisho 14ka Agoosto 2025 Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ee Soomaaliya ayaa maanta oo Khamiis ah xukun dil toogashao ah ku fulisay saddex nin oo lagu helay dambiyo la xiriira ka mid ahaanshiyaha Al-shabaab iyo iney qeyb ka ahayeen falal amni daro oo dhimasho sababay.
Ragan xukunka dilka ah lagu fuliyay maanta ayaa lagu kala magacaabi jiray Abuukar Axmed Maxamed Anwar, Xamsa Jeylaani Cabdulaahi Abtiga, iyo Xasan Cali Xuseen Garaad, kuwaas oo dhamaantood la sheegay in horey loogu helay in Al-shabaab ka tirsanaayeen, islamarkaana Muqdisho iyo Shabeellaha Hoose ka geysteen dilal iyo qaraxyo.
Goobta xukunka toogashada ah lagula fuliyay ragaan ka tirsana Al-shabaab oo ku taala magaalada Muqdisho ayaa waxaa goob joog ahaa Saraakiil ciidan oo ka tirsan Maxkamadda ciidamada Qalabka Sida ee Soomaaliya.
Si kastaba ha ahaatee xukunkaan toogashada ayaa kusoo aadaya, iyadoo maalmo kooban ka hor sidaan oo kale xukun toogasho ah loogu fuliyay gudaha magaalada Muqdisho laba nin oo ka mid ahaa maleeshiyaadka Al-shabaab.
Ugu dambeyntii dowladda Fedaraalka Soomaaliya ayaa u muuqata haatan mid bilowday in xukunada dilka ah ku fuliso maxaabiista xiran ee xukunada ku dhaceen ee ka tirsan kooxda Al-shabaab.
ARARKA MAANTA 12ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa #Gedo dagaal ka hiuriyey? Yaa raba inuu burburiyo #Jubbaland State Madaxweyne Mudane Xassan Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Laascaanood 12ka Agoosto 2025 Daawo: Muuqaalka guud ee Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha, Federaalka Iyo Dib-u-heshiisiinta XFS Xildhibaan Mudane Cali Xoosh oo hoygiisa ku booqday Garaad Jaamac Garaad Cali Garaad Jaamac oo ka mid ah Hoggaan Dhaqanka Waqooyi Bari Soomaaliya.
——-
𝐃𝐇𝐀𝐌𝐌𝐀𝐀𝐃
Xafiiska Xiriirka iyo Warbaahinta
Muqdisho 12ka Agoosto 2025 Wadahadalladii u dhaxeeyay Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo madaxda mucaaradka ayaa habeenkii Isniinta burburay, ka dib markii ay ku guuldareysteen inay isku afgartaan arrimo muhiim ah, gaar ahaan hirgelinta nidaamka hal qof iyo hal cod.
Guddiga wadajirka ah ee loo xilsaaray diyaarinta war-saxaafadeed la filayay in lagu dhawaaqo Arbacada ayaa dib u dhigay kulamadoodii, iyadoo lagu wargeliyay in kulanka xiga uu dhici doono Talaadada maanta ee Agoosto 12.
Si kastaba ha ahaatee, rajo aad u yar ayaa laga qabaa in labada dhinac ay heshiis gaaraan, maadaama khilaafka siyaasadeed ee u dhexeeya ay sii xoogeysteen.
Dhanka kale, hogaamiyeyaasha mucaaradka ayaa kulan gaar ah ku yeeshay hoyga Ra’iisul Wasaarihii hore Maxamed Xuseen Rooble, halkaas oo ay kaga tashanayeen tallaabada xigta haddii wadahadalladu si rasmi ah u burburaan.
Is-mari waaga taagan ayaa muujinaya kala fogaanshaha siyaasadeed ee sii baahaya, xilli dalka uu wajahayo isbeddelo doorasho oo la filayo in la dhaqan geliyo dhawaan.
New York 12ka Agoosto 2025 Intii lagu jiray dood furan oo ku saabsan amniga badda oo ay Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (UNSC) qabtay, ayaa Dowladda Soomaaliya waxay adkaysay muhiimadda ay leedahay Heshiiska Qaramada Midoobay ee Sharciga Badda (UNCLOS) oo ah aasaaska isticmaalka badaha dunida si nabad iyo iskaashi ah.
Wafdiga Soomaaliya ayaa sheegay in u hoggaansanaanta sharciyada badda ee caalamiga ah ay lagama maarmaan u yihiin dhisidda kalsoonida dalalka iyo u suurta-gelinta tallaabo mideysan oo wax ku ool ah oo lagula tacaalayo caqabadaha badda, sida burcad-badeednimada, kalluumaysiga sharci darrada ah, ka ganacsiga sharci darrada ah iyo khataraha deegaanka.
“Xushmaynta sharciyadan, iyadoo la ilaalinayo madax-bannaanida dowladnimada, waa tallaabo muhiim ah si loo dhiso kalsooni loona xaqiijiyo guusha dadaallada wadajirka ah,” ayaa lagu yiri bayaanka Soomaaliya.
Dooddan ayaa waxaa sidoo kale ka qaybgalay dalal xubno ka ah Golaha Ammaanka, mas’uuliyiin Qaramada Midoobay iyo khubaro badeed, iyadoo Soomaaliya ay muujisay sida ay uga go’an tahay iskaashiga gobolka iyo caalamka ee lagu xaqiijinayo badbaadada iyo amniga badda.
Soomaaliya, oo leh xeebta ugu dheer qaaradda Afrika, ayaa sanadihii la soo dhaafay wajahaysay caqabado waaweyn oo dhinaca badda ah, gaar ahaan burcad-badeednimada iyo kalluumaysiga sharci darrada ah ee saameeyay nolol maalmeedka bulshada xeebaha ku nool iyo dhaqaalaha dalka.
Dowladda Soomaaliya ayaa sheegtay in iskaashiga caalamiga ah iyo u hoggaansanaanta UNCLOS ay kaalin weyn ka qaadan karaan ilaalinta kheyraadka badda, horumarinta dhaqaalaha badda (blue economy) iyo dhiirrigelinta nabadda gobolka Geeska Afrika.
Muqdisho 12ka Agoosto 2025 Wadahadalladii u dhaxeeyay Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo madaxda mucaaradka ayaa habeenkii Isniinta burburay, ka dib markii ay ku guuldareysteen inay isku afgartaan arrimo muhiim ah, gaar ahaan hirgelinta nidaamka hal qof iyo hal cod.
Guddiga wadajirka ah ee loo xilsaaray diyaarinta war-saxaafadeed la filayay in lagu dhawaaqo Arbacada ayaa dib u dhigay kulamadoodii, iyadoo lagu wargeliyay in kulanka xiga uu dhici doono Talaadada maanta ee Agoosto 12.
Si kastaba ha ahaatee, rajo aad u yar ayaa laga qabaa in labada dhinac ay heshiis gaaraan, maadaama khilaafka siyaasadeed ee u dhexeeya ay sii xoogeysteen.
Dhanka kale, hogaamiyeyaasha mucaaradka ayaa kulan gaar ah ku yeeshay hoyga Ra’iisul Wasaarihii hore Maxamed Xuseen Rooble, halkaas oo ay kaga tashanayeen tallaabada xigta haddii wadahadalladu si rasmi ah u burburaan.
Is-mari waaga taagan ayaa muujinaya kala fogaanshaha siyaasadeed ee sii baahaya, xilli dalka uu wajahayo isbeddelo doorasho oo la filayo in la dhaqan geliyo dhawaan.
WARARKA MAANTA 11ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta:Yaa is-casilii doona Madaxweyne Mudane Xassan Iyo Raysal Wasaare Mudane Xamsa? Maxayse ku fashilantay xukuummadda Dan-Qaran? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 11ka Agoosto 2025 Taliyaha Ciidanka Boliiska Soomaaliyeed Sarreeye Guuto Asad Cismaan Cabdullaahi ayaa xarunta Taliska Boliiska ku soo dhaweeyay Wefdi amni oo heer sare ah oo ka socda Jamhuuriyadda Ciraaq oo Muqdisho u jooga dhaqangelinta Hashiiski Amni iyo iskaashi ee labada Dawladood.
Kulan gaar ah oo Xarunta Taliska ka dhacay ayaa lagu falan qeeyey ambaqaadida hashiiskii dhacay oo Boliiska doorka uga aadan uu yahay is-weydaarsiga xogta sirdoonka, Helidda Tababaro gaar ah, dhisidda awoodaha la dagaallanka argagixisada iyo ka hortagga dambiyada abaabulan.
Markii uu soo dhammaaday kulanka ayuu Taliyuhu kormeer iyo barasho ahaan u geeyey wefdiga xarunta Taliska , Hogaanka Dambi baarista (CID), Xarunta Akadamiyadda Ciidanka , Taliska ilaalada Xeebaha iyo Xarunta Barbaarinta Caruurta Boliiska.
Muqdisho 11ka Agoosto 2025 Haddii ay ku dhaaftay – Codadka Soomaalida: Laga soo bilaabo weriye rajo sare leh illaa uu ka noqday sarkaal sare oo isgaarsiineed oo ka tirsan Wasaaradda Warfaafinta iyo Wacyigelinta Bulshada ee Dowlad Goboleedka Koonfur Galbeed , Cumar Mustafa Nuur waxa uu usoo adkaystay hanjabaado iyo caqabado kale isaga oo ku dadaalaya “inuu sheekooyin soo bandhigo” gudaha Soomaaliya – welina waxaa ka go’an inuu taageero horumarinta qaybta warbaahinta firfircoon oo leh xorriyadda xogta ama macluumaadka iyo kala-duwanaanshaha codadka Soomaaliyeed.
Puntland 11ka Agoosto 2025– Ciidanka Booliiska Puntland ayaa shacabka deegaanadiisa ugu baaqay inay ka feejignaadaan suurtagalnimada in firxadka Daacish ay ku dhuuntaan bulshada dhexdeeda.
War-saxaafadeed ka soo baxay Ciidanka Booliiska Puntland ayaa lagu sheegay in ay socdaan howlgallo cirka iyo dhulka ah oo lagu doonayo in lagu ciribtiro haraadiga kooxda Daacish ee ku sugan Togga Baallade iyo dhulka ku dhow.
Booliiska ayaa warkiisa ku sheegay in hawlgalka haatan uu marayo wejigiisii ugu dambeeyay, iyagoo tilmaamay inay socdaan diyaargarow cusub oo lagu xaqiijinayo in firxadka Daacish aysan helin meel ay ku dhuuntaan.
Warkan ayaa kusoo beegmay markii xalay diyaaradaha dagaalka ee Mareykanka ay duqeymo culus ka geysteen togga Baallade, halkaas oo ay ku sugan yihiin dagalamayaal ka tirsan kooxda Daacish oo loo gali waayay aaggooda..
Ilo-wareedyo dhinaca amniga ah ayaa u sheegay HOL in duqeyntan si gaar ah loogu beegsanayo xubno ka tirsan Daacish oo lagu sheegay inay isku uruursanayeen deegaannada Maraagade iyo Yucrin ee togga Baallade.
Puntland waxay sheegtay inay 700 askari oo cusub ku biirisay howlgallada ka socda Buuraha Cal Miskaad, iyadoo qorshaynaysa in bisha September lasoo afjaro howlgalka Daacish oo soo bilowday bishii December ee sanadkii hore.
Bariire 11ka Agoosto 2025 Taliyaha Ciidanka AUSSOM, Sareeye Guud Sam Kavuma, ayaa booqday magaalada istiraatiijiga ah ee Bariire, taas oo dhowaan laga xoreeyay gacanta Al-Shabaab kadib howlgal milatari oo socday laba toddobaad.
Taliyaha ayaa bogaadiyay dadaalka ay muujiyeen ciidamada AUSSOM (oo ay hoggaaminayaan Uganda) iyo Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed (SNAF), isagoo ku tilmaamay guushan “tallaabo weyn oo loo qaaday dhanka nabadda iyo amniga Soomaaliya.”
S/Guud Kavuma oo ay wehliyeen saraakiil sare ayaa hoosta ka xarriiqay muhiimadda iskaashiga ka dhexeeya AUSSOM iyo Ciidamada Dowladda Federaalka Soomaaliya si looga adkaado khatarta Al-Shabaab.
Taliyaha Ciidanka Dhulka Soomaaliyeed, S/Guuto Khalid Abdullahi, ayaa uga mahadceliyay AUSSOM iyo saaxiibada caalamiga ah taageerada ay siiyeen howlgallada ay hogaamiyaan ciidanka Qaranka, isagoo carabka ku adkeeyay sida ay u muhiim tahay in la sii xoojiyo iskaashiga dhinacyada amniga.
Sidoo kale, General Joseph Musoke Ssemwanga, oo ah Taliyaha qeybta Uganda ee AUSSOM, ayaa mar kale xaqiijiyay sida ay uga go’an tahay AUSSOM hirgelinta Qorshaha ay Ciidamada Soomaaliya ay guud ahaan kula wareegayaan ammaanka Soomaaliya.
Magaalada Bariire, oo ku taalla gobolka Shabeellaha Hoose, ayaa la xoreeyay maalintii Jimcaha ee lasoo dhaafay kadib howlgal ballaaran oo ay iska kaashadeen AUSSOM, Ciidanka Difaaca Dadka Uganda (UPDF), iyo SNAF, Howlgalkan ayaa loo arkaa mid istiraatiiji ah oo fure u noqon kara sugidda amniga deegaannada kale ee gobolka.
WARARKA MAANTA 10ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh ooi xukunka iyo siyaasadda dalka ku fashilmay? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 10ka Agoosto 2025
Muqdisho 10ka Agoosto 2025 Waxaa maanta lagu wadaa inay mar kale isku arkaan xarunta Madaxtooyada ee Villa Soomaaliya Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo xubnaha Mucaaradka shir xasaasi ah oo ay kaga doodi doonaan arrimaha Doorashooyinka iyo Dastuurka dalka.
Shirka ayaa diiradda lagu saarayaa qodobbada siyaasadeed ee ugu adag ee ay isku hayaan dowladda iyo mucaaradka, kuwaas oo kala ah, Wax ka beddelka Dastuurka KMG ah.
Golaha Samatabixinta ayaa dhaliil xooggan ka muujiyay isbeddellada lagu sameeyay dastuurka, iyaga oo sheegay in aan laga talo gelin dhammaan saamileyda siyaasadeed, taasoo dhaawici karta kalsoonida lagu qabo geeddi-socodka siyaasadeed, waxaana dooda ugu xoogan ay ka taagan tahay cutubka 4aad ee Dastuurka KMG ah.
Sidoo kale Waxaa muran xooggan ka taagan yahay nooca doorasho ee dalka ka dhici doonta sanadka 2026, Dowladda dhexe ayaa horay u sheegtay inay doonayso in doorasho qof iyo cod ah laga hirgeliyo guud ahaan dalka, halka mucaaradku ay dalbanayaan in marka hore la helo xaalad amni iyo heshiis qaran oo sal adag leh iyo doorasho heshiis lagu wada yahay.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa ku adkeystay muhiimadda ay leedahay in la isu yimaado si wadajir ahna looga hortago khataraha argagixisada, gaar ahaan kooxda Al-Shabaab.
Horey Madaxweyne Xasan Sheekh waxa uu muujiyay diyaar u ahaansho Dowladiisa inay jilciso mowqifyadii hore si loo gaaro is-afgarad loona diyaar garoobo doorasho heshiis lagu yahay.
Golaha Samatabixinta ayaa ku adkaysanaya in geeddi-socodka dib-u-eegista dastuurka iyo doorashooyinka lagu saleeyo heshiis ballaaran oo lagu kalsoonaan karo.
Shirka maanta dhacaya ayaa loo arkaa mid fure u noqon kara xasilinta xaaladda siyaasadeed ee dalka, haddii laga miro dhaliyo, Inkasta oo wali heshiis kama dambeys ah la gaarin, hadana kulankan ayaa astaan u ah in dhinacyadu ay diyaar u yihiin wadahadal iyo isu tanaasul.
Ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed iyo kuwa Nabadsugidda Qaranka oo garab ka helaya ciidanka dowladda Uganda ee qeybta ka ah howlgalka Midowga Afrika ee AUSSOM ayaa howlgalo wadajir ah ka wada deegaano ka tirsan gobolka Shabeellaha Hoose.
Ciidamadaan iskaashanaya ayaa howlgalada xooggooda ka wada tuulooyinka hoostaga Bariire oo maalin lanhor ciidamadan si buuxda ugala wareegeen kooxda Al-shabaab, kadib dagaalo culus oo mudo todobaad ah halkaasi ka socday.
Masuuliyiinta iyo saraakiisha ciidanka dowladda Fedaraalka Soomaaliya ee horkacaayo howlgalada ayaa howlgalada ku sheegay iney yihiin kuwa si buuxdo loogu xaqiijinaayo amniga deegaanka Bariire iyo deegaanada ku dhadhaw.
Shabelle Hoose 10ka Agoosto 2025 Wararku waxay intaasi ku darayaan in deegaanada hoostaga Bariire si weyn loogu arkayo diyaaradaha duulliye la’aanta ee Drones-ka iyo kuwa Qumaatiga u kaca oo dul wareegaya hawada deegaanadaas oo wali la tuhunsan yahay in kooxdu qeybo ka mid ah kaga sugan tahay.
Si kastaba ha ahaatee howlgaladaan sida wadajirka ah uga wadaan deegaanka Bariire ciidanka dowladda Soomaaliya iyo kuwa Uganda ayaa ah mid daba socda howlgalo mudo todobaad ah qaatay oo Al-shabaab looga xureeyay deegaanka Bariire, kaasoo dowladda Fedaraalka ku tilmaamtay isgoys muhiim u ah dagaalka Al-shabaab ee ka socda gobolka Shabeelllaha Hoose.
Ugu dambeyntii Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya Axmed Macallin Fiqi ayaa dhankiisa sheegay in howlgallada ka dhanka ah Al-shabaab ay sii socon doonaan inta guud ahaan dalka laga ciribtiraayo maleeshiyaadka Al-shabaab.
Puntland 10ka Agoosto 2025 Maalmo kaddib markii qarax miino lagu dilay saraakiil ciidan, ayaa maamulka Puntland wuxuu ciidamo cusub u daad gureeyay buuraha Calmiskaad, si loo qaado wajigii ugu dambeeyay ee howlgalka ka dhanka ah kooxda Daacish.
Howlgalka ayaa toddobaadyadii lasoo dhaafay hoos u dhacay, kaddib markii ciidamadu dib uga soo gurteen Togga Miiraale, taasoo Daacish fursad u siisay inay miinooyin khasaare geystay ku aasaan waddooyinka sahayda usoo marto.
Guutooyin cusub oo ka tirsan ciidanka Puntland ayaa shalay gaaray deegaanka Xabley, iyagoo halkaas ugasii sii dhaqaaqay dhanka goobaha lagu tuhunsan yahay in ay ku dhuumaalaysanayaan dagaalyahanada Daacish.
Sidoo kale, ciidamada Puntland ayaa madaafiic ku garaacay fariisimo kooxda ay ku leedahay buuraha.
Kooxda Daacish ayaa hadda isku uruursatay laba meelood oo muhiim ah oo ay adag tahay in gudaha loogu galo. Waa Buuraha Xabley iyo Togga Baallade. Labadan goobood ma laha waddooyin ay ciidamadu ku geli karaan gaadiid dagaal, taasoo ku qasbeysa ciidamada in ay isticmaalaan awr ama diyaarado si ay u gaarsiiyaan raashinka iyo biyaha.
Saraakiil ka tirsan laamaha amniga ayaa sheegay in howlgalka lagu soo afjarayo kooxda Daacish uu socon karo ilaa bisha September. Waxaa lagu qiyaasay in buuraha ay ku sugan yihiin in ka badan boqol dagaalyahan oo ay wehliyaan horjoogayaal sare.
WARARKA MAANTA 9ka Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa mooshinka lagu ridayo Raysal Wasaare Mudane Xamsa dabada ka riixaaya? Maxuu Raysal Wasaare Mudane Xamsa Cabdi Barre ugu baaqay inuu iscasilo Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh ooi xukunka iyo siyaasadda dalka ku fashilmay? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 9ka Agoosto 2025 Xukuumad dhiigmiirato ah:
Dawladaha nugul sida Soomaaliya oo kale hoggaamintu ma aha awood la hanto ee keli ah, waase in la soo celiyo kalsoonidii dadka u dhexeysay, aaminaddii ay dowladda ku qabeen iyo midaynta qaranka kala qoqoban.
Nasiibxumo, maamulka Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud, wuxuu qaaday waddo taa lid ku ah. Halkii uu Soomaaliya xasillin lahaa, wuxuu xoojiyey musuqmaasuqa iyo kala qaybsanaanta, isagoo dantiisa shakhsiga ah ka hor mariyey middii shacabka.
Hoggaamiyayaasha dhabta ahi, waxay u adeegaan dadkooda, dhiigmiiratadu se waxay u adeegaan naftooda. Xukunka MXS wuxuu noqday ganacsi qoyseed (family enterprise), damiirka dadka oo la iibsado, hantidii dadweyne oo loogu takrifalo sidii mid gaar ah, iyadoo loo qaybinayo xulafada siyaasadeed, xubnaha qoyska, iyo geesawayn kooban oo macaash doon ah, halka danyartii ay kadeedan yihiin oo ay silcayaan. Tani ma aha hoggaamin ee waa boob iyo dhac.
Sharciyada Xukuumadda waxa lagu dhisaa waxqabad ee laguma dhiso khudbado maran. Waxaan aragnaa tiyaatar siyaasadeed, munaasabado dhoolatus ah iyo ballanqaadyo wax-kama-jiraan ah, iyadoo argagexisadii soo xoogaysanayso, caddaaladana la iibsanayo sidii loo kala lacag badan yahay, adeegyadii asaasiga ahaana ay sii gabaabsanayaan.
Musumaasuqii ayaa sidii furuqii u faafay, nin walbow naftaa iyo wixii aad soo gaarto xaabso ayey noqotay eexdii ayaa la sharciyeey, isla xisaabtankiina waa la xabaalay, natiijadii waxay noqotay,, xukuumaddii in ay lumisay kalsoonidii shacabka, muwaddiniintiina ay ku ridday quus iyo niyadjab wayn.
Hab-dhaqankaan lagu naaxinayo geesawaynta taageersan maamulka, qoyska iyo xulafada siyaasadeed oo keliya ah waa eex sumaysan oo shidaalinaysaa caro xooggan, wiiqaysana midnimadii qaranka, waxaayna dhiirrigelinaysaa kooxaha argagexisada ah.
Furimihii dagaalka waa la soo banneeyey, ciidanka dowladda waxaa loo adeegsadaa barakicinta danyarta lagala baxayo dhulka dowladda ee laga iibanayo ganacsato iyaguna dhiigmiirato ah, waxaa kaloo ciidanka loo adeegsadaa in qalalaase looga abuuro maamul gobolleedyada, (Raaskambooni iyo Gedo) ayaa tusaale ah. Dhanka kale, ciidankeennii waxa lagu hayaa mushahar yari, agab yari iyo niyad jabin joogto ah, iyada oo ay xulafadii madaxweynaha oo keli ah ay hodmayaan.
Soomaaliya ma awoodi karto xukuumad u talisa nafteeda ee aan dadkeeda u talin. Waxaan u baahannahay hoggaan mudnaanta siiya dhismaha kalsoonida shacabka iyo aaminadda ay dowladda ku qabaan, taasoo ku iman karta caddaalad, sinnaan, hawl hufnaan, karti iyo waxqabad.
Waa in aynaan daawan danyarta xaqooda la duudsiinayo, waa in innagoo isku duuban aan ka hortagno imbaraadooriyadda musuqa iyo maamulka dhiigmiiradka ah ee jidka burburka inoo wada.
Xilligii isbeddelku waa hadda.
Muqdisho 9ka Agoosto 2025 Iyada oo qayb ka ah taageerada joogtada ah ee lagu xoojinayo wax ka qabashada xadgudubyada ku salaysan jinsiga (GBV) ee Soomaaliya, ayey UNTMIS dhowaan ku qabatay Kismaayo tababar ku saabsan Habraaca Hawlgelinta Heerka Baarista kiisaska xadgudubyada ku salaysan jinsiga.
Tababarkan ayaa isku keenay 29 xubnood oo ka kala socday maamulka Jubaland, bulshada rayidka ah iyo hay’adaha Qaramada Midoobay, iyadoo qabanqaabada ay la haayeen khubaro ka socotay Booliska QM, tababarka ayaa diiradda lagu saaray dib u eegista hannaanka baarista xadgudubyada iyadoo la eegayo badqabka xuquuqda dhibanayaasha, diyaarinta habraacan waxaa qeybka ahaa ciidamada booliska Jubaland.
Muqdisho 9ka Agoosto 2025 Xildhibaan Cabdi Ladiif Muuse Nuur (Sanyare), oo ka tirsan Golaha Shacabka ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya, ayaa xaqiijiyay in mooshin kalsooni kala-noqosho ah laga diyaarinayo Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya, Xamsa Cabdi Barre.
Xildhibaanku wuxuu sheegay in mooshinka loo qorsheeyay in la keeno Golaha Shacabka maalinta Sabtida ah ee taariikhdu tahay 23ka Agoosto 2025, haddii Alle idmo.
Sida uu sheegay, waxaa mooshinka horey u saxiixay illaa 120 xildhibaan, halka ay hadda ka dhiman yihiin 20 saxiix oo kaliya si mooshinka si rasmi ah loo horgeeyo Baarlamaanka.
Xildhibaan Sanyare ayaa xusay in xildhibaan kasta oo doonaya inuu mooshinka ku biiro ama “cibaadaysto” sida uu hadalkiisa u dhigay, uu si toos ah ula soo xiriiri karo.
“Mooshinka kalsooni kala-noqoshada Xukuumada Xamse Cabdi Bare, ee lakeeni doono maalinta sabtida ah 23 Augast insha allaah, waxaa saxiixay xildhibaabano gaaraya 120 mudane, wali waxaa naga dhiman 20 mudane, xildhibaankii raba inuu cibaadaysto aniga ha ilasoo xiriiro.” Ayuu qoraalkiisa kuyiri Sanyare.
Inkasta oo uusan si toos ah u sheegin sababta rasmiga ah ee mooshinka keentay, haddana wararka la xiriira arrintan ayaa muujinaya in ay jiraan walaacyo siyaasadeed iyo khilaafyo gudaha Golaha Shacabka ah oo la xiriira hab-maamulka Xukuumadda iyo waxqabadka Ra’iisul Wasaaraha.
Xaaladda Siyaasadeed ee Dalka, Mooshinada noocan oo kale ah ayaa horey uga dhacay Soomaaliya, waxaana ay qeyb ka yihiin nidaamka dimoqraadiyadda baarlamaaniga ah ee dalka.
Si kastaba ha ahaatee, mooshin kasta oo la keeno wuxuu maraa habraacyo sharci ah oo ku xusan dastuurka kumeel-gaarka ah ee Soomaaliya iyo xeer hoosaadka Golaha Shacabka.
Somaliland 9ka Agoosto 2025 Somaliland waxa ka bilaabmay kacdoon lagaga soo horjeedo shirkadaha isgaadhsiinta ee Telesom iyo Somtel kadib markii ay shalay si lama filaan ah kor ugu qaadeen qiimaha adeegga xidhmooyinka internetka ee ay bixiyaan.
Labada shirkadood ee Telesom iyo Somtel ayaa ku heshiiyay in ay ku dhawaad libinlaab kordhiyaan qiimaha lagu iibsado xidhmooyinka internetka ee kala duwan, taasi oo si degdeg ah baraha bulshada uga abuurtay kacdoon dadweyne.
Mudo haraado goosgoos ah ayaa ka dhacay meelo kamid ah Somaliland, iyadoo mudaharaad weyn loo ballamay maalinta Axadda ee berri. Mudaharaadkan ayay shacabku si xoog ah uga abaabulayaan baraha bulshada
Ilaa saddex qof ayaa la sheegay in ay xalay ku dhaawacmeen iska horimaad booliiska iyo dad cadhaysan ku dhexmaray xaafadda Siinay ee Hargeysa.
Dhanka kale, Wasaaradda Isgaadhinta iyo Tiknoolajiyada ayaa sheegtay in ay isugu yeedhay shirkadaha laga cabanayo, isla markaana ay Sabtida maanta go’aan ka gaadhi doonaan korodhka qiimaha internetka, iyadoo sheegtay in shacabku ay mudan yihiin in la dhagaysto cabashadooda.
Booliiska Somaliland ayaa dhankooda sharci-darro ku tilmaamay mudaharaadada la abaabulayo, waxa uu ku dooday in ay dambi tahay in la qabto mudaharaad aan oggolaansho looga haysan Wasaaradda Arrimaha Gudaha.
“Si loo ilaaliyo amniga guud iyo badqabka hantida muwaadiniinta, lama oggolaan doono nooc kasta oo dibadbax ah oo aan haysan fasax qoraal ah oo ka yimid Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Amniga,” ayaa lagu yidhi qoraal kasoo baxay booliiska.
Hadalka booliiska ayaa ka hor imanaya doodii uu xisbiga Waddani qabay xilligii uu mucaaradka ahaa ee ahayd “in mudaharaadku uu xalaal yahay oo aan loo baahnayn in oggolaansho looga soo qaato Wasaaradda Arrimaha Gudaha”, iyadoo xukuumadda talada haysaa ay xilka timid kadib mudaharaado ay dad badani ku dhinteen oo ay iyadu horseed ka ahayd.
Ganacsatada Somaliland ayaa ku caan ah in ay markasta kor u qaadaan qiimaha adeegyada muhiimka ah iyo maciishadda, taasi oo nolosha bulshada ka dhigtay mid qaali ah oo aan si fudud loo goyn karin.
“Ceerigaabo, Burco, Berbera, Gabiley, Boorama – dhammaan dalka Axadda dhiniciina iska abaabula. Waa mudaharaad dalka oo dhan ah, Hargeysa qudha maaha. Dadka ayaa ka badan ganacsatada. Haddii aynaan ka hortegin, quutal-daruuriga ayaa ku xiga,” ayuu yidhi Garyaqaan Guuleed Dafac oo horseed u ah dadka abaabulaya mudaharaadada.
Dadweynaha ayaa ka warsugaya go’aanka kasoo bixi doona kulanka shirkadaha iyo xukuumadda, kadibna waxa xigi doona tallaabada shacabka haddii wax natiijo ahi ka dhalan waayaan kulanka, sida ay sheegayaan dadka baraha bulshada uga ololaynaya kacdoonka.
Muqdisho 9ka Agoosto 2025 Ciidamada Uganda ee qeybta ka ah howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya ayaa khasaare weyn kala kulmay howlgalkii lagu qaaday degmada Bariire oo dib gacanta dowladda ugu soo laabatay maalintii Jimcaha ahayd.
Ilo-wareedyo ayaa xaqiijiyay in ugu yaraan 17 askari oo ka tirsan ciidamada Uganda (UPDF) ay ku dhinteen howlgalka, waxaana ku jiray lix askari oo toddobaadkan ku geeriyooday qarax gaari (VBIED) oo lala beegsaday kolonyadooda.
Si kastaba ha ahaatee, ciidamada ayaa guulo dhanka dagaalka ah gaaray iyaga oo gacanta ku dhigay afar ka tirsan dagaalyahanada Al-Shabaab intii lagu guda jiray wejigii ugu dambeeyay ee qabsashada Bariire.
Qabsashada Barire waxaa ka horeeyay la wareegista tuulooyinka Sabiid iyo Caanole.
Tallaabada xigta ayaa noqoneysa Awdheegle oo ah magaalo istiraatiiji ah, Saraakiisha milateriga ayaa sheegay in qabsashada Awdheegle ay noqon doonto howlgalkii ugu adkaa ilaa hadda.
Haddii Awdheegle la qabsado, waxay taasi noqon doontaa guul weyn, maadaama ay dowladda dib ula wareegi doonto dhammaan shanta buundo ee muhiimka ah ee gobolkaas, Sidoo kale, waxay Al-Shabaab ku khasbi doontaa in ay dib ugu gurtaan waqooyiga webiga Shabelle.
WARARKA MAANTA 7da Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 7da Agoosto 2025 Madaxweynaha dowladda Fedaraalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta Lataliyahiisa amniga Qaranka u magacaabay Danjire Aweys Xaaji Yuusuf.
Magacaabista Lataliyaha cusub ee amniga qaranka ee madaxweynaha Soomaaliya ayaa imaaneysa, kadib markii uu dhawaan xilkaasi iska casilay La taliyahii hore ee madaxweynaha Xuseen Macalin Maxamuud.
Lataliyaha cusub ayaa qoraal kasoo baxay Madaxtooyada Soomaaliya lagu sheegay in Danjire Aweys Xaaji Yuusuf uu yahay shaqsi khibrad qoto dheer u leh arimaha ku saabsan maamulka iyo amniga qaranka.
Latalaiyaha cusub ee amniga qaranka madaxweynaha Soomaaliya Aweys Xaaji ayaa horay xilal sare uga soo qabtay qaar ka mid ah dowladahi dalka soo maray, wuxuna soo maamulay Xafiiska Qorshaynta Siyaasadda ee Madaxtooyada Qaranka sanadahii (2012–2016), halkaas oo uu hormuud ka ahaa dejinta siyaasadaha guud ee amniga, dhaqaalaha iyo dib u habaynta dowladda.
“Wuxuu soo hogaamiyay wadahadalada heer sare ee amniga iyo iskaashiga dhaqaale ee u dhexeeya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo saaxiibadeeda caalamiga ah. Sanadihii u dhaxeeyay 2023 ilaa 2025 ayuu soo noqday, Safiirka Soomaaliya ee Boqortooyada Sucuudiga, isagoo door ka qaatay xoojinta xiriirka amni iyo istaraatiijiyadeed ee labada dal” ayaa lagu yiri qoraal kasoo baxay Madaxtooyada Soomaaliya.
Ugu dambeyntii Madaxweynaha ayaa Lataliye Aweys u rajeeyey inuu doorkiisa ka qaato xoojinta amniga qaranka iyo istiraatiijiyadda dowladda ee dagaalka ka dhanka ah argagixisada, wuxuuna sidoo kale uga mahad celiyay madaxweynaha Lataliyihii hore ee Amniga Qaranka Xuseen Macalin Maxamuud howlihii uu ka qabtay horumarinta arrimaha amniga qaranka muddadii uu xilka hayay oo aheyd tan iyo bishii May ee sanadkii 2022.
Muqdisho 7da Agoosto 2025 Qudaama Xamze Yuusuf Maxamed (Yaxye), Cabdi Xassan Rooble (Afeey) iyo Ibraahim Cumar Shamcuun (Hubka) ayaa lagu wada fuliyay Dil toogasho ah oo ay horay ugu xukuntay Maxkamadda Ciidamada Qalabka Sida.
Sedexdooda oo ka tirsanaa Khawaarijta ayaa dilal horay uga gaystay Caasimadda iyo Shabeelaha Hoose.
Muqdisho 7da Agoosto 2025 Aqoonsiga Rasmiga ah ee OxfordAQA ee Dugsiyada Caalamiga ah Maarif Soomaaliya!
Waxaan si weyn ugu faraxsanahay inaan shaaca ka qaadno in Dugsiyada Caalamiga ah ee Hay’adda Turkish Maarif Foundation ee Soomaaliya ay si rasmi ah uga heleen aqoonsi caalami ah OxfordAQA.
Guushan muhiimka ah waxay noo suurto-gelisay inaan noqono dugsigii ugu horreeyay ee Soomaaliya laga aqoonsado si rasmi ah. Intaa waxaa dheer, dugsigeennu waxaa sidoo kale loo aqoonsaday inuu noqdo xarun imtixaan rasmi ah oo loogu talagalay imtixaannada IGCSE iyo A-LEVEL. Sidaas darteed, ardayda Soomaaliyeed uma baahnaan doonaan in ay u safraan dalal kale si ay u galaan imtixaannadan caalamiga ah.
Official OxfordAQA Accreditation for Somalia Maarif International Schools!
We are proud to announce that International Turkish Maarif Somalia Schools have been officially accredited by OxfordAQA.
This significant achievement marks us as the first educational institution in Somalia to receive international accreditation. Furthermore, our school has been authorized as an official exam center for IGCSE & A-Level assessments. As a result, Somali students will no longer need to travel abroad to take these internationally recognized exams.
Muqdisho 7da Agoosto 2025 Waxaa maanta magaalada Muqdisho ka qabsoomay kulan muhiim ah oo u dhexeeyay Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda Soomaaliyeed iyo Hay’adda Aqoonsiga iyo Diiwaangelinta Qaranka (NIRA) kaas oo looga hadlayay is-waafajinta adeegyada labada hay’adood iyo qorsheyaasha la xiriira adeegsiga Kaarka Aqoonsiga Qaranka.
Kulanka oo uu shir guddoomiyay Wasiirka Amniga Gudaha, Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil (Fartaag), waxaa qeyb ka ahaa:
* Wasiiru-Dowlaha Wasaaradda Arrimaha Dibadda, Cali Maxamed Cumar (Cali Balcad)
* Maareeyaha Hay’adda Aqoonsiga Qaranka (NIRA), Cabdiwali Cali Cabdulle (Tima-cadde)
* Agaasimaha Guud ee Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda, Mustaf Dhuxuloow
* Howlwadeeno ka kala socday labada hay’adood
Ujeeddooyinka ugu waaweyn ee kulanka waxaa ka mid ahaa:
* Hirgelinta isticmaalka Kaarka Aqoonsiga Qaranka ee qaadashada baasaboorka
* Dardargelinta aqoonsiga caalamiga ah ee Baasaboorka Soomaaliga
* Sugidda iyo tayeynta xogta muwaadiniinta Soomaaliyeed
* Xoojinta is-dhexgalka nidaamyada xog-wadaagga ee HSJ iyo NIRA
* Dhisidda hannaan joogto ah oo ay si wadajir ah u fuliyaan labada hay’adood
Intii uu socday kulanka, waxaa laysla meel dhigay in laga bilaabo 1-da Sebteembar 2025, dadka qaadanaya Baasaboorka Soomaaliya in laga rabo in ay haystaan Kaarka Aqoonsiga Qaranka, si loo xaqiijiyo sugnaanta iyo kalsoonida xogta muwaadinka.
Sidoo kale, waxaa la go’aamiyay in laga bilaabo 1-da Janaayo 2026, dhammaan socdaalka gudaha dalka lagu xiro isticmaalka Kaarka Aqoonsiga Qaranka, si loo hubiyo xogta shakhsiga ah ee muwaadiniinta.
Labada Hay’adood ayaa muddooyinkii u dambeeyay si wadajir ah uga shaqeynayay is-waafajinta adeegyada dowliga ah ee ay siiyaan dadweynaha, si muwaadiniinta loogu sahlo helitaanka xaquuqdooda dastuuriga ah.
Tallaabooyinkan ayaa qeyb ka ah dadaallada lagu mideynayo xogaha muwaadiniinta, laguna adkeynayo dhawrista xogta, ammaanka, iyo hufnaanta adeegyada dowladda.
WARARKA MAANTA 6da Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa dhulkii hantida dadweynaha iyo suuqyadii #Muqdisho iibsaday Madaxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo xaasaskiisa? Yaa shacabka #Muqdisho barakac iyo qax joogta ah ku haaya? Yaase diidan inuu muddo kororsi sameeyo? Ma la joogaa xiilligii kaarto baxa Raysal Wasaaraha? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 6da Agoosto 2025 Shirka Madasha Arrimaha Bani’aadannimada Soomaaliya (CHF 2025), oo ay soo qaban-qaabisay Hay’adda Maareynta Musiibooyinka (SoDMA), ayaa ka furmay magaalada Baydhabo.
Shirka waxaa si rasmi ah u daah-furay Guddoomiyaha Baarlamaanka Koonfur Galbeed, waxaana ka qeybgalaya Guddoomiyaha SoDMA, Wasiirrada Gargaarka ee dowlad goboleedyada, maamulka Gobolka Banaadir, hay’adaha deeq-bixiyeyaasha, ururrada bulshada rayidka ah, ganacsatada, iyo marti sharaf kale duwan.
Shirka ayaa diiradda saaraya wax ka qabashada xaaladaha bani’aadannimo ee dalka, iyadoo la adeegsanayo hannaanka wada-jirka ah, xoojinta howlaha gargaarka, wax-ka-qabashada caqabadaha dhaqaale, isu-duwidda dadaallada, iyo kor u qaadidda iskaashiga dhexmara dhammaan daneeyeyaasha la xiriira bani’aadannimada.
Muqdisho 6da Agoosto 2025 Wasiirkii hore ee Batroolka iyo Macdanta Soomaaliya, Cabdirisaaq Cumar Maxamed, ayaa si kulul u dhaliilay dowladda Soomaaliya kadib markii uu ku eedeeyay in ay ku guuldarreysatay, inay si dhab ah u hubiso aqoonsiga iyo ujeedooyinka diblomaasiyiinta ajaanibka ah ee dalka loo soo dirayo.
Cabdirisaaq oo hadalkiisa ku baahiyay baraha bulshada, ayaa sheegay in arrintan ay tahay khalad weyn iyo ceeb qaran oo muujinaysa sida uu u liito hannaanka maamul ee dowladdu ku wajahdo xiriirka diblomaasiyadeed
“Tani waa fadeexad weyn iyo ceeb, Marka dowladda aysan ku guuleysan hawsha ugu fudud ee ah in la baaro aqoonsiga diblomaasiyiinta ajaanibka ah ee loo soo dirayo Soomaaliya, waxaa dhacaya inaad la macaamisho diblomaasiyiin leh ujeedooyin xu, Tani waa doqonimo cad,” ayuu yiri Cabdirisaaq Cumar Maxamed.
Hadalkan ayaa imaanaya xilli ay taagan tahay muran diblomaasiyadeed oo ka dhashay wakiillo ajaanib ah oo lagu eedeeyay iney wateen ajandayaal aan waafaqsaneyn madax-bannaanida iyo midnimada Soomaaliya.
Inkasta oo uusan si toos ah u magacaabin diblomaasiga uu ka hadlayo, hadalka Wasiirku wuxuu si guud u muujinayaa walaac ballaaran oo laga qabo sida ay dowladda federaalku u maareyso arrimaha dibadda, gaar ahaan marka ay timaado ilaalinta karaamada dalka.
Sidoo kale, hadalka wasiirkii hore ayaa si weyn loogu faafiyay baraha bulshada, waxaana uu abuuray falcelin xoog leh oo ay dad badani ku taageereen aragtidiisa, halka qaar kalena ay ugu baaqeen dowladda inay si cad uga jawaabto eedeymaha noocan ah.
Waxaa si weyn ugu baahay baraha Bulshada Safiirka ay Dowladda Ethiopia usoo magacowday Soomaaliya uu ahaa shaqsi si weyn u taageerayay in Somaliland ay ka go’do Soomaaliya markii uu taagnaa khilaafka Dowladda Federaalka iyo Ethiopia ee ka dhashay heshiiski marin biyoodka ee u dhaxeeyay Somaliland iyo Ethiopia.
Muqdisho 6da Agoosto 2025 Wakiilka Gaarka ah ee Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya, Danjire El Hadji Ibrahima Diene, ayaa magaalada Muqdisho kulan muhiim ah kula yeeshay safiirrada iyo wakiillada dalalka ay ciidamadoodu ka qayb qaadanayaan hawlgalka nabad ilaalinta AUSSOM.
Kulankan ayaa diiradda lagu saaray waajibaadka hortabinta leh ee AUSSOM, xoojinta iskaashiga amniga, iyo sidii loo dar-dargelin lahaa dadaallada lagu xaqiijinayo nabadda iyo xasilloonida Soomaaliya.
“Dalalkiina waxay muujiyeen hoggaan, go’aan adag, iyo kalsooni buuxda oo ku aaddan sidii Soomaaliya u heli lahayd amni waara, Waxaan diyaar u ahay inaan si dhow ula shaqeeyo dhammaan wakiillada si aan u xaqiijinno guul waarta,” ayuu yiri Danjire Diene.
Wakiilka ayaa si gaar ah ugu mahadceliyay dalalka Itoobiya, Kenya, iyo Uganda, oo ah kuwa hoggaaminaya taageerada millatari iyo boolis ee howlgalka AUSSOM, Wuxuu ammaanay doorkooda muhiimka ah ee ay ka ciyaarayaan ilaalinta midnimada Qaaradda Afrika iyo taageeridda geeddi-socodka nabad-dhisidda Soomaaliya.
Kulanka waxaa sidoo kale goobjoog ka ahaa, Danjire Mouktar Osman Kaire, Ku-xigeenka Wakiilka Gaarka ah ee Midowga Afrika, Sareeye Guud Sam Kavuma, Taliyaha Ciidamada AUSSOM, Hillary Sao Kanu, Taliyaha Booliska AUSSOM Iyo mas’uuliyiin kale oo ka tirsan hawlgalka.
Intii kulanku socday, waxaa lagu falanqeeyay guulihii la gaaray tan iyo markii la bilaabay howlgalka AUSSOM, iyo caqabadaha wali taagan.
Danjire Diene wuxuu beesha caalamka ugu baaqay inay sii wadaan taageeradooda si howlgalka AUSSOM uu u guto waajibaadkiisa, ayna Soomaaliya ugu suurtogasho inay hesho nabad iyo xasillooni waarta.
Maamulka Waqooyi Barri 6da Agoosto 2025 Hoggaamiyaha maamulka Waqooyi Bari Soomaaliya, Cabdiqaadir Aw Cali Firdhiye, ayaa sheegay in haddii la doorto in uu soo celin doono magaalada Ceerigaabo, ee xarunta gobolka Sanaag.
Firdhiye, oo u tartamaya xilka madaxweynaha ee maamulka Waqooyi Bari, ayaa sheegay in haddii markale la doorto uu Somaliland kala wareegi doono magaalada Ceerigaabo oo ay Somaliland ka taliso.
“Waxa qorshahayga ku jirta soo celinta deegaankeena maqan, ee ay ugu horrayso magaaladeenna quruxda badan ee Ceerigaabo,” ayuu yidhi hoggaamiye Firdhiye.
Firdhiye ayaa dhowr jeer oo hore sheegay in loo baahan yahay in loo diyaar garoobo dagaal lagu qaado magaalada Ceerigaabo, taas oo uu sheegay inay muhiim u tahay maamulkiisa, isaga oo shacabka ugu baaqay in ay soo ururiyaan dhaqaalihii lagu maalgelin lahaa dagaalka.
Dhawaaqa hoggaamiye Firdhiye ayaa imanaya xilli ay xukuumadda Somaliland gogol nabadeed dhigtay magaalada Ceerigaabo, si xal buuxa loogu helo xurguf soo kala dhex gashay beelaha qaarkood, isla markaana loo soo celiyo kumannaan qoys oo hore uga qaxay magaalada.
Shir ay dowladda federaalku taageeraysay oo dhawaan ka dhacay magaalada Laascaanood ayaa lagaga dhawaaqay maamulka cusub ee Waqooyi Bari Soomaaliya, kaasi oo la sheegay inuu ka koobnaan doono gobollada Sool, Sanaag, iyo Togdheer, kuwaas oo ay hadda Somaliland gacanta ku hayso qaybo ka mid ah.
Maamulkan cusub ayaa diidmo kala kulmay Somaliland iyo Puntland, oo mid walba dhulkeeda u aragta dhulka laga dhisay maamulka, waxayna si cad ugaga hor yimaadeen warsaxaafadeedyo is xigay oo ay dhinacyadu soo saareen.
Haddaba, waxa suuragal ah in ay dagaallo cusub dhex maraan dhinacyada, kadib hadalka Firdhiye, maadaama uusan jirin heshiis nabadeed oo ka dhexeeya, isla markaana ay weli kala haystaan maxaabiis.
Turkumestan 6da Agoosto 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa ka qeyb gashay shir caalami ah oo ka dhacay Awaza, Turkmenistan, kaasoo diiradda lagu saarayey dardargelinta iskaashiga u dhexeeya wadamada leh iyo kuwa aan lahayn xeebaha, gaar ahaan dhinaca ganacsiga, horumarinta kaabeyaasha, iyo fududeynta isu socodka badeecadaha.
Wasiir Ku-xigeenka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ah, Isaak Maxamuud Mursal, oo hoggaaminayay wafdiga Soomaaliya, ayaa caddeeyay in Soomaaliya ay shirka uga qayb gashay sidii ay u xoojin lahayd doorkeeda ku aaddan taageeridda wadamada xeebaha la’a ee soo koraya, isla markaana ay u raadiso maalgashi ku wajahan dekedaha iyo jidadka istaraatiijiga ah ee kobcin kara isku socodka gobolka.
“Soomaaliya waxay ka go’an tahay in ay kaalin firfircoon ka qaadato dadaallada lagu taageerayo wadamada aan badaha lahayn, si kor loogu qaado iskaashiga gobolka iyo horumarka wadaagga ah,” ayuu yiri Wasiir Ku-xigeenka Arrimaha Dibadda.
Shirka, oo ay Qaramada Midoobay qabanqaabisay, ayaa qeyb ka ah dadaallada lagu hirgelinayo Barnaamijka Awaza ee 2024–2034, waxaana Soomaaliya ay sheegtay in ay ka go’an tahay kaalin muuqata iyo iskaashi horumarineed oo dhexmara dalalka deriska ah.
“Ka qeybgalka Soomaaliya ee shirkan wuxuu fure u yahay raadinta maalgashi ku wajahan dekedaha iyo kaabeyaasha isku xira dalalka gobolka, si badeecaduhu si fudud oo qiimo jaban ah ugu gudbaan.”
ayuu hadalkiisa ku daray wasiir ku xigeenka.
Maalmihii ugu dambeeyay ayaa hadal hayn badan ka dhalatay ka qeybgalka Soomaaliya ee shirka wadamada aan badaha lahayn, maaddaama Soomaaliya dhowaan ay si cad uga hortimid ka qeybgalka dhoolatus ciidan oo ay xeebaha ka sameynayeen dalal aan bad lahayn.
WARARKA MAANTA 5ta Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa shacabka #Muqdisho barakac iyo qax joogta ah ku haaya? Yaase diidan inuu muddo kororsi sameeyo? Ma la joogaa xiilligii kaarto baxa Raysal Wasaaraha? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Maamulka Waqooyi Barri 5ta Agoosto 2025 “Haddii aan si degdeg ah xal rasmi ah loo helin, waxaa jirta khatar weyn oo ah kala irdhow bulsho, wiiqanka kalsoonida dadweynaha, iyo burbur ku yimaada hannaanka dhismaha dhammaystirka Dawlad Goboleedka Waqooyi Bari, taas oo dhaawacaysa masiirka siyaasadeed ee mustaqbalka Gobollada ku midoobay maamulkan iyo guud ahaan dalka”, Jamaal Maxamed Xasan oo walaac ka muujiyey qaabka DFS u maamulayso maamulkii Laascaanood looga dhawaaqay.”Haddii aan si degdeg ah xal rasmi ah loo helin, waxaa jirta khatar weyn oo ah kala irdhow bulsho, wiiqanka kalsoonida dadweynaha, iyo burbur ku yimaada hannaanka dhismaha dhammaystirka Dawlad Goboleedka Waqooyi Bari, taas oo dhaawacaysa masiirka siyaasadeed ee mustaqbalka Gobollada ku midoobay maamulkan iyo guud ahaan dalka”, Jamaal Maxamed Xasan oo walaac ka muujiyey qaabka DFS u maamulayso maamulkii Laascaanood looga dhawaaqay.
Muqdisho 5ta Agoosto 2025 Wasiirka Arrimaha Dibadda Soomaaliya oo nuqul ka mid ah warqadaha aqoonsiga danjirannimo ka guddoomay Safiirka cusub ee Ciraaq
Muqdisho, August 04, 2025 – Wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali, ayaa maanta oo Isniin ah, kaga guddoomay xafiiskiisa Wasaaradda ee Caasimadda Muqdisho, nuqul ka mid ah warqadaha aqoonsiga danjirannimo, Safiirka cusub ee Jamhuuriyadda Ciraaq u qaabilsan Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Dr. Qahtan Taha Khalaf Al-Janabi.
Wasiir Cabdisalaan ayaa si diirran u soo dhoweeyay Danjire Al-Janabi, isaga oo u rajeeyay inuu ku guulaysto howsha diblomaasiyadeed ee loo xil-saarray, tilmaamayna sida Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, ay diyaar ugu tahay fududaynta wixii suuragal ah si uu uga soo dhalaalo waajibaadkiisa, si loo adkeeyo xiriirka walaaltinimo ee soo jireenka ah ee ka dhexeeya Soomaaliya iyo Ciraaq, isaga oo carabaabay rajadiisa in muddada xil-hayntiisa ay bog cusub u furi doonto xiriirka labada dal ee walaalaha.
->###<-
Africom ta Agoosto 2025 Taliska Ciidamada Mareykanka ee Qaaradda Afrika (US Africa Command) ayaa ku dhawaaqay in ciidamadoodu ay duqeymo cirka ah la beegsadeen kooxda Al-Shabaab, intii lagu jiray dagaallo ka dhacay Gobolka Shabeellada Hoose ee Koonfurta Soomaaliya maalintii Jimcaha.
AFRICOM ma bixin faahfaahin dheeraad ah oo ku saabsan duqeymaha, marka laga reebo in lagu taageerayay dowladda Soomaaliya ee ay Mareykanku taageeraan, duqeymahana lagu qaaday agagaarka deegaanka Bariire, oo ku yaalla qiyaastii 30 mayl galbeed ka xigta Muqdisho.
Al-Shabaab ayaa sheegtay inay dishay 20 askari oo ka tirsan ciidanka Uganda ee qeybta ka ah howlgalka Midowga Afrika, isla markaana ay burburisay gaadiid dagaal.
Mareykanka ayaa wali sii xoojinaya taageerada uu siiyo dowladda fadhigeedu yahay Muqdisho, isagoo sii wadaya duqeymaha cirka ah. Mareykanku wuxuu sidoo kale duqeymo ka geystay buuraha Calmiskaad ee Gobolka Bari, halkaas oo uu taageero ka siiyo ciidamada Puntland ee dagaalka kula jira kooxaha xagjirka ah ee ISIS.
Lama cadda tirada saxda ah ee duqeymaha Mareykanku ka geystay Koonfurta Soomaaliy, balse tirada guud ee duqeymaha Mareykanku ka fuliyay Soomaaliya sanadkan waxay gaareysaa 55.
Maamulka Trump ayaa qaaday weerarro cirka ah oo heer taariikhi ah ah, iyadoo u dhow inay jabiso rikoodhkii sanadlaha ahaa ee 63 duqeyn ee uu dhigay Madaxweyne Trump intii lagu jiray sannadkiisii ugu horreeyay ee 2019.
Puntland 5ta Agoosto 2025 Dibloomaasiyiin iyo saraakiil ciidan oo ka socota dowladda Turkiga ayaa ku sugan magaaalda Boosaaso ee xarunta Gobolka Bari ee Puntland, halkaas oo mas’uuliyiinta Puntland ay hayaan markab hub iyo gaadiid dagaal siday.
Markabka oo lagu magacaabo Sea World, ayaa laga qabtay xeebta degmada Bareeda ee gobolka Raas Caseyr, kadib markii uu ka baxay dekedda Izmir ee dalka Turkiga, isagoo ku sii jeeday magaalada Muqdisho.
Wafdiga Turkiga ayaa la filayaa in ay kulan la qaataan madaxweynaha Puntland, Siciid Cabdullaahi Deni, si ay uga wada hadlaan arrinta muranka dhalisay ee ku saabsan waxa markabka saaran iyo cidda iska leh.
Markabkan oo wata calanka dalka Comoros ayaa la qabtay 18-kii July, xilli uu ku sugnaa meel u dhow aagga ay muddo sagaal bilood ah dagaalka kula jireen xoogagga Daacish ee Puntland.
Puntland waxay sheegtay in dad ganacsato ah oo Muqdisho ka soo jeeda iyo safiirka Turkiga ee Soomaaliya ay labaduba sheegteen in hubka iyo gaadiidka saaran ay iyagu leeyihiin. Sheegashadan ayaa dhalisay su’aalo ku saabsan sharciyadda shixnadda iyo cidda loogu talagalay.
Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa sheegtay in hubka loo waday xarunta Turkeysom, balse ilaa hadda si rasmi ah ugama aysan bixin dukumenti caddeynaya. Safaaradda Turkiga ayaana weli si rasmi ah u beenin ama u xaqiijin lahaanshaha qalabka saaran markabka.
Puntland ayaa horay walaac uga muujisay in hub si sharci-darro ah dalka ku soo galaan, xilli uu jiro khilaaf siyaasadeed oo u dhexeeya Garoowe iyo Villa Soomaaliya.
ubbaland 5ta Agoosto 2025 Madaxweynaha Dowladda Jubaland, Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe), ayaa maanta xarunta madaxtooyada ku qaabilay Ergayga Gaarka ah ee Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya, Danjire El Hadji Ibrahima Diene, iyo wafdi ballaaran oo uu hoggaaminayay, kuwaas oo booqasho rasmi ah ku tagay magaalada Kismaayo.
Wafdiga waxaa ka mid ahaa saraakiil sare oo ka tirsan Hawlgalka AUSSOM (AUSSOM). Kulanka ayaa si gaar ah diiradda loogu saaray Xaaladda guud ee siyaasadda dalka, Amniga Jubaland iyo guud ahaan Soomaaliya iyo Dadaallada socda ee la dagaallanka argagixisada.
Intii uu kulanku socday, Danjire Diene waxa uu si gaar ah u ammaanay dadaallada Dowladda Jubaland ee ku aaddan xoreynta deegaanada ay Al-Shabaab ka joogaan Jubaland, iyo xasilinta deegaannada dhawaan laga saaray argagixisada.
Waxa uu xusay in ciidamada Jubaland ay muujiyeen karti, xirfad iyo waxqabad la taaban karo, taas oo muhiim u ah xoojinta nabadgalyada iyo xasilloonida dalka.
Madaxweyne Axmed Madoobe ayaa dhankiisa uga mahadceliyay Midowga Afrika taageerada joogtada ah ee ay siiyaan Jubaland iyo guud ahaan Soomaaliya, isaga oo sheegay in iskaashiga dhanka amniga uu yahay mid lagu gaari karo mustaqbal nabdoon iyo horumar waara.
Kulankaan waxa uu imaanaya iyadoo wali ay xiisad ay ka taagan tahay gobolka Gedo, oo ay ciidamo ka tirsan kuwa Dowladda federaalka uu hor kacaayo Cabdirashiid Jajan iyo kuwa Jubaland ay dhowr jeer ku dagaalameen ayna sababtay khasaare labada dhinac ah oo dhimasho iyo dhaawacba leh sidoo kalena waxyeelo ay kasoo gaareen shacabka ku nool Degmada Balad Xaawo.
WARARKA MAANTA 4da Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub? Yaase dhammeystir doona muddo kororsiga 2 sanno oo kale? Yaase diidan inuu muddo kororsi sameeyo? Ma la joogaa xiilligii kaarto baxa Raysal Wasaaraha? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho 4ta Agoosto 2025 Shacabka Soomaaliyeed iyo qaar ka mid ah siyaasiyiinta mucaaradka ah ayaa si kulul u dhaliilay tallaabooyinka Dowladda Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ee la xiriira iibinta dhismayaal muhiim ah oo ka tirsan hantida guud ee dalka, oo ay ku jiraan xaruntii hore ee Wasaaradda Caafimaadka, Isbitaalka Laansareeti, iyo dhismayaal kale oo taariikhi ah oo ku yaalla caasimadda Muqdisho.
Arrintan ayaa si weyn uga dhex dhalisay dood ku saabsan xurmada ay dowladdu u hayso goobaha daryeelka bulshada iyo ilaalinta hantida qaranka, waxaana si weyn u dhaliiley Xildhibaan Cabdiraxmaan Cabdi Shakuur.
Siyaasiga mucaaradka ah Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame ayaa bartiisa Facebook ku qoray dhaliil xooggan oo uu u jeediyay dowladda, isagoo ku tilmaamay iibka xarumaha caafimaadka inay yihiin tallaabo muujinaysa in dowladdu ka liidato xagga mooralka iyo mas’uuliyadda xataa marka loo eego maleeshiyaadkii beelaha ee dagaalladii sokeeye.
“Xilliyadii dalku ugu rajada xumaa oo ay dagaalladu daraf kasta ka socdeen, maleeshiyaadka beelaha waxay xurmayn jireen xarumaha caafimaadka, iibinta Wasaaraddii Caafimaadka, Isbitaalka Laansareeti iyo dhismayaalkii dhaxal taariikheedka ahaa waxay caddayn u tahay in maamulka Madaxweyne Xasan Sheekh uu ka mooral, akhlaaq iyo xurmo liito maleeshiyo beeleedkii,” ayuu yiri Cabdiraxmaan Cabdi Shakuur.
Isbitaalka Laansareeti iyo xarumihii kale ee la sheegay in la iibiyay waxay shacabka Soomaaliyeed u ahaayeen meel astaan u ah adeeg caafimaad iyo mid taariikhi, gaar ahaan waqtiyadii dalka uu ku jiray burburka iyo dagaalka.
Dowladda Soomaaliya ayaa horey u sheegtay in ay u baahatay xarumihii hore Dowladda si adeegyo Bulsho loogu sameeyo balse, waxaa walaac xoogan ay dadka ka muujinayaan in illaa iyo hadda aan la arag Xarun Dowladeed oo dadka laga kiciyay oo adeeg Dowladda ay bixiso lagu sameeyo.
Bariire 4ta Agoosto 2025 Hawlgalka Midowga Afrika ee Taageerada iyo Xasilinta Soomaaliya (AUSSOM) ayaa si kulul u beeniyay wararka warbaahinta qaarkood ku sheegayaan in khasaarooyin culus ka soo gaareen ciidamadooda dagaal ka dhacay Degaanka Bariire, oo dhanka koonfur-galbeed ka xigta caasimadda Muqdisho.
Bayaan rasmi ah oo ay soo saareen maanta, AUSSOM ayaa ka jawaabeysa sheegashooyinka kooxda Al-Shabaab ee ku saabsan in la burburiyay gawaari gaashaaman oo ay leeyihiin ciidamada Midowga Afrika, iyo in ay ciidamadooda dib uga gurteen Bariire kadib dagaal culus.
Bayaanka ayaa lagu caddeeyay in ciidamo wadajir ah oo ka kala tirsan AUSSOM iyo Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed (CXDS) ay 1-dii Agoosto fuliyeen howlgal milatari ballaaran si dib loogu qabsado magaalada Bariire.
“Ciidamada AUSSOM iyo CXDS waxaa ka go’an inay dib u xoreeyaan Bariire iyo dhulalka kale ee wali gacanta ugu jira Al-Shabaab, si loo xaqiijiyo nabad iyo xasillooni waarta oo ay helaan shacabka Soomaaliyeed,” ayuu yiri Dan-jire El Hadji Ibrahima Diene, Wakiilka Gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika u qaabilsan Soomaaliya (SRCC).
Sida lagu sheegay war-saxaafadeedka, howlgalka wadajirka ah wuxuu sababay khasaaro culus oo gaarey kooxda Al-Shabaab, iyadoo in ka badan 50 dagaalame lagu dilay, tiro kalena si daran loogu dhaawacay.
AUSSOM waxay intaas ku dartay inay si buuxda uga go’an tahay in laga saaro kooxaha argagixisada meelaha ay wali ku sugan yihiin, ayna si dhow ula shaqeynayaan ciidamada qaranka Soomaaliyeed si loo adkeeyo amniga guud ee dalka.
Maxaas 4ta Agoosto 2025 Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya howlgal qorsheysna oo ay iska kaashadeen ciidanka dowlada iyo kuwa Macawiisleeyda gobolka Hiiraan, kaasoo laga fuliyay duuleedka degmada Maxaas ee gobolka Hiiraan.
Howlgalkan ayaa la tilmaamay in lagu beegsaday fariisimo maleeshiyadka Al-shabaab ku lahayeen duuleedka degmada Maxaas, islamarkaana lagu burburiyay goobo gabaadyo u ahaa maleeshiyida.
Taliska Guutada 5-aad qaybta 27-aad Maxamuud Ibraahim Xasan Baakaay iyo Korneyl Cali Dhuux Cabdi Mahad Alle ayaa si wadajir ah u hoggaaminaayay ciidamada iskaashanaya ee howlgalka ka fuliyay duuleedka Maxaas.
Howlgalkaan ayaa noqonaya kii ugu horeeyay oo ciidamada is garabsanaya ka fuliyaan nawaaxiga Maxaas tan iyo markii kooxdu la wareegtay Maxaas 27-kii bishii lasoo dhaafay.
Saraakiisha Militeriga dowladda Federaalka oo kaashanaya kuwa Macawiisleyda Hiiraan ayaa wada dhaqdhaqaaqyo ka dhan ah Al-shabaab oo lagu doonayo in ciidanka ay dib ula wareegaan magaalooyinka muhiimka ah ee gobolka Hiiraan sida Maxaas iyo Moqokori.
Muulka Waqooyi Barri 4ta Agoosto 2025 Musharraxiinta u taagan xilka Madaxweynaha Dawlad Goboleedka Waqooyi Bari ee Soomaaliya ayaa si wadajir ah u soo saaray war-saxaafadeed ay ku cambaareeyeen qaabka loo wado doorashada maamulka cusub. Musharraxiintu waxay muujiyeen walaac xooggan oo ku saabsan faragelin ay sheegeen inay ka imaanayso Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee Dowladda Federaalka, gaar ahaan Wasiir Cali Yuusuf Cali (Cali Xoosh), oo lagu eedeeyay inuu si toos ah u taageerayo koox gaar ah si ay ula wareegaan hoggaanka maamulka.
Waxay sheegeen in guddiga hubinta iyo ansixinta Xildhibaanada ee uu magacaabay Wasiirka aanu ahayn mid sharci ah, isla markaana u adeegaya dano gaar ah oo dhaawacaya kalsoonidii lagu qabay hannaanka doorasho. Sidoo kale, musharraxiintu waxay ka digeen in doorasho aan loo marayn hannaan wada-ogol ah ay horseedi karto kala fogaansho bulsho, burbur ku yimaada rajadii laga qabay dhismaha maamulka, iyo in shacabka laga hor istaago inay helaan hoggaan ay si xor ah u doorteen.
War-saxaafadeedka waxaa lagu caddeeyay qodobo dhowr ah, oo ay ka mid yihiin in musharraxiintu aysan aqbali doonin hannaan doorasho oo si gaar ah loogu daneynayo musharrax gaar ah, loona baahan yahay in doorashadu ku dhacdo si waafaqsan dastuurka iyo rabitaanka shacabka. Waxaa kaloo baaq loo diray isimada dhaqanka iyo hoggaanka bulshada si ay door muhiim ah uga qaataan ilaalinta midnimada iyo nabadda deegaanka.
Musharraxiintu waxay sidoo kale dowladda Federaalka uga digeen in ay qaadi doonto mas’uuliyadda cawaaqib kasta oo ka dhasha faragelinta iyo xadgudubka hannaanka doorashada, iyagoo ugu dambeyn ugu baaqay beesha caalamka, shacabka Soomaaliyeed iyo dhammaan daneeyayaasha siyaasadeed in aysan aqbalin hannaan laga leeyahay dano gaar ah, ayna taageeraan doorasho hufan oo lagu kasban karo kalsoonida bulshada.
WARARKA MAANTA 1da Agoosto, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: #Sannad-Guuro Wacan #PuntlandState Sannad-Guuraddii 27baad! Yaa soo af-jaray beentii ay #Somaliland u sheegi jirtay shacabka? Yaase dalka #Soomaaliya ka dhigay mid aan la kala jari karin? Yaase soo af-jaray beentii iyo riyadii waali jiray tahay da’ yarta #Somaliland? Maxay tahay shaqsiyaad ganacsato inay hub soo gataan? Meeqo jeer/goor ayeey kala hadleen Dowladda Soomaaliya? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee labada sanno muddo kororsiga? Yaa hub sharci-darro ah u ogolaaday inay ganacsato ka soo gadato dalal sheeye ah ayagoo isticmaalaya magaca Dowladda Soomaaliya #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
North east State 1da Agoosto, 2025 Wasiirka Wasaaraddq Arrimaha Gudaha, Federaalka Iyo Dib-u-heshiisiinta XFS Xildhibaan Hon Ali Yusuf Ali – Xoosh ayaa magaalada Laascaanood uga qeybgalay Munaasabad ballaaran oo lagu maamuusayey Shirweynaha lagu dhameystirayo Dowlad Goboleedka Waqooyi Bari Soomaaliya.
Munaasabadda waxaa sidoo kale kasoo qaybgalay Masuuliyiinta labada heer ee dowladda Federaalka ah, Ergooyinka Iyo Guddiyada ka shaqeynayay Shirweynaha.
Puntland 1da Agoosto, 2025 Ciidamada Puntland, kuwaas oo fadhigoodu yahay deegaanka Kalabayr ee gobolka Bari, ayaa xalay gacanta ku dhigay laba xubnood oo kamid ahaa firxadkii argagixisada Daacish ee lagu jebiyay hawlgalkii Calmiskaad.
Saraakiil ka tirsan hawlgalkan ayaa xaqiijiyay in labada xubnood oo ajnabi ah laga qabtay buuraha u dhaw deegaanka Kalabayr, halkaasi oo ay u soo firxadeen, kaddib markii ciidamada Puntland si buuxda u kala daadiyeen awooddii mileeshiyaadka Daacish.
Saraakiishu waxay sheegeen in labada argagixiye loo gudbin doono taliska guud ee hawlgalka Calmiskaad ee magaalada Boosaaso, si baaritaan dhammaystiran loo sameeyo, islamarkaana loo horgeeyo hay’adaha garsoorka, gaar ahaan maxkamadda Ciidamada Qalabka Sida ee Puntland.
Ciidamada Puntland ayaa muujiyay dadaal joogto ah oo lagu xaqiijinayo ammaanka iyo xasiloonida gobolka, iyagoo ka hortagaya kooxaha argagixisada ee halista ku haya bulshada
Indonesia 1da Agoosto, 2025 Daawo Muuqaal soo koobaya wasiirka Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, Mudane Cabdisalaan Cabdi Cali, oo maanta kul kulmay Magaalada Jakarta, dhiggiisa, Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Jamhuuriyadda Indonesia, Mudane Sugiono, isaga oo kala hadlay xoojinta xiriirka labo geesoodka iyo kor-u-qaadidda iskaashiga.
Kulanka oo ka dhacay xarunta Wasaaradda Arrimaha Dibadda Indonesia, ayaa waxaa labada wasiir ay ku heshiiyeen qotodheereynta iskaashiga dhinacyada muhiimka ah, sida ganacsiga, beeraha iyo waxbarashada.
Muqdisho 1da Agoosto, 2025 Guddoomiyaha Maamulka Gobolka Banaadir ahna Duqa Magaalada Muqdisho, Xasan Maxamed Xuseen (Muungaab), ayaa ku dhawaaqay deeq lacageed oo gaaraysa $200,000, taasoo lagu taageerayo dadaallada gurmad ee lagu wajahayo abaarta ba’an ee ka taagan Gobolka Awdal ee Waqooyiga Galbeed Soomaaliya.
Ku dhawaaqistan ayaa timid kadib kulan uu Guddoomiyuhu la yeeshay wasiirro iyo xildhibaanno ka tirsan Dowladda Federaalka Soomaaliya oo laga soo doorto Gobolka Awdal, kuwaasoo uga warramay xaaladda cakiran ee bini’aadantinimo ee gobolkaas ka jirta, gaar ahaan baahiyaha degdegga ah ee ay dadka reer Awdal la daalaa dhacayaan.
Muungaab ayaa sheegay in isu-gurmashada iyo midnimada shacabka Soomaaliyeed ay tahay tiir-dhexaadka samatabbixinta dadka ay abaaruhu saameeyeen.
Wuxuu xusay in Maamulka Gobolka Banaadir iyo shacabka Muqdisho ay garab taagan yihiin walaalahooda Awdal, iyaga oo deeqdan lacageed ugu talagalay in si degdeg ah loogu fuliyo howlaha gargaarka naf-badbaadinta ah.
Deeqdan ayaa si rasmi ah loogu wareejin doonaa Hay’adda Gargaarka iyo Maareynta Musiibooyinka Qaranka (SODMA), si loo hubiyo in si hufan oo qorsheysan loogu adeegsado wax-ka-qabadka abaarta iyo ka hortagga faafitaankeeda.
Puntland 1da Agoosto, 2025 Madaxweynaha Puntland Siciid Cabdullaahi Deni ayaa Dowladda Federaalka Soomaaliya ugu baaqay inay joojiso dagaallada ay ka waddo gobolka Gedo, isagoo sheegay in colaadahaasi ay carqaladeynayaan dadaallada lagu wajahayo kooxaha argagixisada.
Madaxweyne Deni ayaa tilmaamay inay tahay nasiib darro in dowladda federaalka ay ciidamo u daabusho gobolka Gedo, taasoo keentay iska horimaadyo u dhexeeya ciidamadii dowladda dhexdeeda. Wuxuu xusay in arrintaasi sababtay khasaare isugu jira dhimasho iyo barakac baahsan.
“Waxaan ugu baaqayaa dowladda dhexe in caqligu taliyo oo la xushmeeyo danaha shacabka Soomaaliyeed. Tallaabooyinka haatan socda waxay muujinayaan khatar weyn oo burbur qaran keeni karta, haddii aan laga baaqsan,” ayuu yiri Madaxweyne Deni.
Wuxuu ku eedeeyay dowladda federaalka in ay hurinayso colaado sokeeye oo salka ku haya dano siyaasadeed oo gaar ah, halkii laga filayay inay ilaaliso midnimada iyo wadajirka ummadda Soomaaliyeed.
“Waxaa murugo leh in dowladdii loo igmaday inay difaacdo wadajirka qaranka ay ku mashquulsan tahay abaabulka fowdo iyo dagaallo aan dan guud ka tarayn, iyadoo leh yoolal siyaasadeed oo gaaban,” ayuu yiri Deni.
Madaxweynaha Puntland wuxuu sidoo kale sheegay in tallaabooyinka ay qaadayso dowladda federaalka ay dhaawacayaan kalsoonida iyo taageerada caalamka uu siiyo dib u dhiska Soomaaliya.
Wuxuu hoosta ka xarriiqay in xilli Al-Shabaab ay dib u qabsadeen deegaanno muhiim ah, haddana dowladda federaalka ay ku mashquulsan tahay weerarro ka dhan ah deegaanno nabdoon
.
WARARKA MAANTA 31ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: #Hambalyo #Dowlad Gobaleedka Waqooyi Barri #NorthEastState? Yaa soo af-jaray beentii ay #Somaliland u sheegi jirtay shacabka? Yaase dalka #Soomaaliya ka dhigay mid aan la kala jari karin? Yaase soo af-jaray beentii iyo riyadii waali jiray tahay da’ yarta #Somaliland? Maxay tahay shaqsiyaad ganacsato inay hub soo gataan? Meeqo jeer/goor ayeey kala hadleen Dowladda Soomaaliya? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee labada sanno muddo kororsiga? Yaa hub sharci-darro ah u ogolaaday inay ganacsato ka soo gadato dalal sheeye ah ayagoo isticmaalaya magaca Dowladda Soomaaliya #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 31ka, 2025 Hambalyo Dawlad Goboleedka Waqooyi- Bari Soomaaliya. Waa maamul dhismihiisa loo maray dhib badan, waana maamul macno iyo maamuus gaar u leh dadka iyo Dawladda Soomaaliya isu hayntooda. Ma ahan maamul gacmo iyo garab shisheeye ku yimid ama uu qeyb ka ahaa. Waa maamul bilay midnimada dalka soo yareeyey rajada gooni-goodadka.
Waxaan u rajaynyaa dadka reer Waqooyi-Bari in maamulkani u horseedo midnimo, horumar iyo badhaadhe.
Muqdisho Luulyo 31ka, 2025 Wasiirka Maaliyadda Xukumadda Federaalka Soomaaliya Biixi Imaan Cige ayaa maanta Guddoomiyey shirkii ugu horreeyey ee Guddiga Sare ee Hagidda ee Sanduuqa Qaran ee Isbeddelka cimillada, kaas oo si rasmi ah loogu daah-furay hannaanka cusub ee Maaliyadda Cimillada ee Soomaaliya.
Kulanka ayaa diiradda lagu saaray sidii loo horumarin lahaa helitaanka iyo ka faa’iidaysiga maaliyadda cimillada (Climate Financing), iyo sidii loo xoojin lahaa mashruucyada maalgashiga u qalma. Shirka ayaa waxaa sidoo kale looga hadlay dardargelinta hawlaha muhiimka ah ee Sanduuqa Qaranka ee Isbeddelka Cimillada.
Shirka ayaa waxaa ka qeybgalay, Wasiiradda Qorsheynta, Deggaankaanka iyo Isbeddelka Cimillada, Guddoomiyaha Bangiga Horumarinta Dib u Dhiska dalka, iyo Agaasimaha Fulinta Sanduuqa Qaran ee Isbeddelka cimillada. Shirka ayaa sidoo kale looga hadlay xoojinta xiriirka wadashaqeynta ay Soomaaliya la leedahay Hey’addaha calaamiga ah ka shaqeeya arrimaha Isbeddelka Cimillada iyo deegaanka.
Soomaaliya ayaa ka mid ah dalalka ay sida wayn u saamaysay Isbeddelka Cimillada iyadoo inta badan ay Gobollo badan oo dalka ah ay ka dhacaan fatahaado iyo Abaaro soo noqnoqda oo ay sababto roob yaraan. Sanduuqa Qaranka ee Isbeddelka Cimillada ayaa waxaa Xeer Madaxweyne ku aasasay Madaxweynaha Dowladda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, iyadoo loo magacaabay Agaasimaha Guud ee Fulinta Sanduuqa Liiban Obsiye.
Muqdisho Luulyo 31ka, 2025 Dowladaha Soomaaliya iyo Jabuuti ayaa maanta magaalada Jabuuti si rasmi ah u kala saxiixday heshiis lagu kordhinaayo ciidamada dowladda Jabuuti ka jooga gudaha dalka Soomaaliya.
Heshiiskaan ayaa waxaa labada dowladood u kala saxiixay Wasiirka Gaashaandhiga Soomaaliya Axmed Macalin Fiqi iyo ku simaha Wasiirka Gaashaandhigga dalka Jabuuti Cali Xasan Bahdoon, waxaana goobjoog ahaa masuuliyiin sar sare oo ka kala socday Soomaaliya iyo Jabuuti.
“Heshiiskan ayaa hagaya kordhinta tirada ciidamada Jabuuti ee lagu sii kordhinayo howlgalka ka socda gudaha Soomaaliya, iyadoo la raacayo mabaadi’da iyo mudnaanta ay labada dhinac horey uga heshiiyeen. Waxa uu sidoo kale qeexayaa habraacyada faragelinta, waajibaadka labada dhinac iyo hannaanada iskaashi ee labada ciidan, iyadoo lagu saleynayo ruux wadashaqeyn iyo is-ixtiraam” ayaa lagu yiri Warsaxafadeed kasoo baxay dowladda Soomaaliya.
Heshiiskaan ayaa sidoo kale la tilmaamay inuu qeyb ka yahay aragti guud oo labada dal ay ka wadaagaan xasiloonida gobolka iyo sida ay uga go’an tahay dowladda Jabuuti taageerada nabadda iyo amniga Soomaaliya.
Gabagabadii dowladda Jabuuti waxay ka mid tahay dowladaha Soomaaliya sida weyn uga taageera dhinacyada amniga iyo horumarinta, waxaana ciidamadeedu ka mid yihiin kuwa nabad ilaalinta u jooga Soomaaliya ee howlgalka Midowga Afrika ee AUSSOM.
WARARKA MAANTA 24ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxay tahay shaqsiyaad ganacsato inay hub soo gataan? Meeqo jeer/goor ayeey kala hadleen Dowladda Soomaaliya? Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee labada sanno muddo kororsiga? Yaa hub sharci-darro ah u ogolaaday inay ganacsato ka soo gadato dalal sheeye ah ayagoo isticmaalaya magaca Dowladda Soomaaliya #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 24ka, 2025 Agaasimaha Guud ee Xafiiska Amniga Qaranka Soomaaliya, Cabdimaalik Cabdullaahi iyo Madaxa Hay’adda Miino Baarista ee Qaramada Midoobay (UNMAS) Fran O’Grady ayaa wada guddoomiyay shirka guddiga wadajirka ah ee Xafiiska Amniga iyo UNMAS.
kulanka ayaa diiradda lagu saaray sida UNMAS ay Soomaaliya u taageerayso xilliga kala-guurka oo ay Soomaalidu hoggaamineyso ee loogu talagalay in si buuxda loo sii maareeyo ka hortagga Walxaha Qarxa iyo dadaalka Maareynta Hubka iyo Rasaasta.
Muqdisho Luulyo 24ka, 2025 Golaha Wasiirrada Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, oo maanta yeeshay kulankoodii toddobaadlaha ahaa, ayaa ansixiyey heshiis u dhexeeya dalalka Soomaaliya iyo Indonesia, oo ku saabsan in ay ka dhaafaan shuruudaha dal-ku galka dadka sita Baasaboorrada diblumaasiga iyo shaqada, si loo fududeeyo arrimaha socdaalka ee labada dal.
Kulanka oo uu guddoomiyey Ra’iisul Wasaare Ku xigeenka XJFS, Mudane Saalax Axmed Jaamac, ayaa warbixin lagaga dhageystay guddiga xal u helidda saxmadda waddooyinka caasimadda, taas oo ku saabsan caqabadaha keenay saxmadda iyo sidii xal waara looga heli lahaa culeyska saxmadda iyo saameynta ay ku yeelatay isku socodka waddooyinka caasimadda.
Golaha Wasiirrada, ayaa ka dhagaystay Wasaaradaha Amniga Gudaha iyo Gaashaandhigga, warbixinno ku saabsan amniga, dib-u-xoreynta iyo xasillinta dalka.
— Dhammaad —
Muqdisho Luulyo 24ka, 2025 Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya howlgal qorsheysnaa oo Shalay galinkii dambe ciidanka difaaca deegaanka ka fuliyeen deegaanka Cadaleey oo ku yaala duuleedka magaalada Caad ee Koonfurta gobolka Mudug.
Howlgalkaan oo lagu dilay horjogayaal iyo maleeshiyaad ka tirsan Al-shabaab ayaa waxaa si wadajir ah u sameeyay ciidamada deegaanka ee magaalooyinka Baxdo iyo Wisil oo ka wada tirsan maamulka Galmudug.
Ciidamada iskaashanaya ayaa howlgalka ku dilay ilaa 9 xubnood oo isugu jira horjoogayaal maleeshiyaad ka tirsan kooxda, waxaana sidoo kale howlgalka lagu burburiyay Saldhigii ay halkaas ku lahaayeen Al-shabaab.
Sarkaal ka tirsan ciidamada deegaanka ee howlgalka fuliyay ayaa sheegay in talaabadani ay qayb ka tahay iskaashi balaaran oo shacabka iyo culimada gobolka ay ku doonayaan iney ku wiiqayaan awooda kooxda Al-Shabaab ee ku dhuumaalaysanaysa deegaanada gobolka Mudug.
Ugu dambeyntii deegaanada ku yaala Koonfurta gobalka mudug waxaa ka dhaca inta badan howlgalo ka dhan ah kooxda Al-shabaabka ku sugan qeybo ka mid ah Koonfurta gobolkaas ee maamuka Galmudug.
Dooxa Luulyo 24ka, 2025 Waxaa magaalada Dooxa ku kulmay Marwo Maryam bint Cali bin Naasir Al-Musnad, Wasiiru dowlaha Iskaashiga Caalamiga ah ee Dowladda Qatar, iyo Cali Maxamed Cumar, Wasiiru dowlaha Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga ah ee Dowladda Federaalka Soomaaliya, oo booqasho rasmi ah ku jooga dalka Qatar.
Intii uu socday kulanka, labada dhinac waxay si qoto dheer uga wada hadleen xiriirka walaaltinimo iyo iskaashi ee ka dhaxeeya labada dal, iyaga oo diiradda saaray sidii loo xoojin lahaa iskaashiga dhinacyada horumarinta, dhaqaalaha, iyo taageerada farsamo ee Soomaaliya.
Labada wasiir waxay sidoo kale isla garteen muhiimada ay leedahay taageeridda mashaariicda horumarineed ee Soomaaliya si loo gaaro xasillooni waarta iyo horumar bulsho oo joogto ah.
Waxa kale oo ay hoosta ka xariiqeen sida ay uga go’an tahay labada dowladood in la sii xoojiyo xiriirka laba geesoodka ah, iyadoo la ballaarinayo fursadaha iskaashi ee ku saleysan danaha labada shacab.
Booqashada uu wasiirka Soomaaliyeed ku joogo Qatar ayaa qeyb ka ah dadaallada joogtada ah ee labada dal ku doonayaan inay ku xoojiyaan xiriirkooda diblumaasiyadeed iyo iskaashi istiraatiiji ah.
Muqdisho Luulyo 24ka, 2025 Garsooraha caalamiga ah ee Soomaaliyeed, Omar Abdulkadir Artan, ayaa loo doortay inuu ka mid noqdo 18-ka garsoore ee rasmiga ah ee ka qeyb geli doona Koobka Adduunka ee FIFA U-20 2025, kaasoo lagu qaban doono dalka Chile.
Cartan, oo sidoo kale garsoore ka ahaa final-kii CAF Champions League 2024/2025, ayaa noqday mid ka mid ah lixda garsoore ee Afrika laga xushay. Waxaa sidoo kale garsoore kaaliye ahaan loo doortay Gilbert Cheruiyot oo ka socda dalka Kenya.
Guddiga garsoorayaasha FIFA ayaa ku dhawaaqay liiska rasmiga ah ee ka kooban 18 garsoore, 36 garsoore kaaliye iyo qeybta Football Video Support (FVS) ee loo adeegsan doono tartanka, kaasoo dhici doona inta u dhaxaysa Sebtembar 27 ilaa Oktoobar 19, 2025.
Garsoore Cartan, oo sanadkii 2018 lagu daray liiska garsoorayaasha caalamiga ah ee FIFA, ayaa si degdeg ah uga baxay heerarka gudaha una gudbay kuwa caalamiga ah.
Waxa uu horey u garsooray tartanka AFCON 2024, isagoo noqday garsoorihii ugu horreeyay ee Soomaaliyeed ee dhexdhexaadiya koobka Qaramada Afrika.
Puntland State Luulyo 24ka, 2025 Ugu yaraan labo qof oo ka mid ahaa shaqaalaha ilaalada canshuuraha ee Dowladda Hoose ee Garowe ayaa lagu dilay magaalada Garowe, halka saddex kale ay dhaawacyo culus soo gaareen, kadib markii askari ka tirsan ciidamada amniga Puntland uu rasaas ku furay gaari nooca Brobax ah oo ay la socdeen.
Falkan ayaa dhacay kaddib markii sida la sheegay askariga falkan geystay uu ka carooday mooto Bajaaj uu lahaa, taasoo ay ciidmada Dowladda Hoose u xareeyeen canshuuro lagu lahaa. Sida la xaqiijiyay, rasaasta uu furay askariga ayaa sababtay dhimashada darawalkii gaariga waday iyo hal askari oo la socday.
Eedeysanaha ayaa la xaqiijiyay inuu ka tirsanaa guutada Goodir ee ciidamada Daarawiishta Puntland, wuxuuna ka baxsaday goobta falka uu ka dhacay. Laamaha amniga Puntland ayaa hadda wada howlgallo lagu raadinayo.
Sida ay sheegeen ilo caafimaad, qaar ka mid ah askarta dhaawacantay ayaa qaba dhaawacyo halis ah, kuwaas oo hadda lagu dabiibayo isbitaallada magaalada Garowe.
Si kastaba ha ahaatee, inta badan dambiyada amniga lidka ku ah ee ka dhaca magaalada Garowe waxaa si toos ah ama dadban ugu lug yeesha askarta.
Maraykanka Luulyo 24ka, 2025 Baraha bulshada, gaar ahaan madalaha sida X (hore Twitter), ayaa si xooggan looga dhaleeceeyay siyaasadda madaxweynaha Donald Trump ee ku aaddan kordhinta howlgalada militari ee Soomaaliya.
Madaxweyne Trump ayaa lagu eedeeyay inuu ka leexday ballanqaadkiisii ololaha doorashada oo ahaa inuu joojinayo dagaalada aan dhammaadka lahayn, isaga oo si weyn u kordhiyay duqeymaha cirka ee Mareykanka ka fuliyo Soomaaliya iyo dalal kale.
“Kororka weerarada cirka ee ka socda Soomaaliya ayaa si toos ah uga hor imaanaya ballanqaadyadii Trump ee ahaa in Mareykanka laga saaro dagaalada daba dheeraaday,” ayaa lagu yiri qoraallo cambaarayn ah oo lagu faafiyay baraha Internetka.
Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa si diiran u soo dhaweysay taageerada Mareykanka ee la dagaalanka kooxaha argigixisada ee Al-Shabaab iyo Daacish, hase yeeshee tirada sii kordheysa ee weerarada ayaa weli ka dhalisay walaac caalami ah.
Khubaro ka tirsan Atlantic Council oo hay’ad cilmi-baariseed oo dhiirrigelisa hoggaaminta Mareykanka ee arrimaha caalamiga ah, ayaa digniin ka bixiyay in xalka Soomaaliya uusan ku koobnayn oo keliya dagaal militari, balse uu u baahan yahay in la xalliyo dhibaatooyinka bulsho iyo dhaqaale ee asalka u ah xasaradaha.
Inkastoo Mareykanka uu xoojinayo dadaalladiisa la dagaalanka argagixisada Soomaaliya, haddana lama hubo in kordhinta weerarada cirka ay keeni doonaan guulo muuqda.
Beesha caalamka iyo shacabka Soomaaliyeed ayaa si dhow ula socda xaaladda, iyadoo weli loollanku u dhexeeyo xaqiijinta amniga iyo ilaalinta xaaladaha bani’aadantinimo ee dalka.
WARARKA MAANTA 23ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Raysal Wasaaraha cusub ee labada sanno muddo kororsiga? Yaa hub sharci-darro ah u ogolaaday inay ganacsato ka soo gadato dalal sheeye ah ayagoo isticmaalaya magaca Dowladda Soomaaliya #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo #Maqamka #Muqdisho Madaxweyne Mudane Xassan Shiikhj “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Maraykanka Luulyo 23ka, 2025 Dowladda Mareykanka ayaa si cad u sheegtay inaysan taageersaneyn qorshaha Itoobiya ay ku dooneyso in ay ku hantido dekedda Assab ee dalka Eritrea, sida lagu sheegay warbixin rasmi ah oo kasoo baxday Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Mareykanka kadib khadka taleefanka uu kula xiriiray Xoghayaha Arrimaha Dibadda, Marco Rubio, Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed.
Qoraalka warbixinta ayaa lagu sheegay in labada mas’uul ay diiradda saareen is-afgarad ku saleysan “dib-u-habeynta dhaqaalaha iyo xasiloonida gobolka,” iyadoo aan marna lagu xusin wax ku saabsan marin badeedka Cas ama sheegashooyin dhuleed oo Itoobiya leedahay.
Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee Mareykanka, Marco Rubio, ayaa intii ay wada hadleen adkeeyay muhiimadda ay leedahay wadahadalka iyo xasilloonida gobolka. Waxa uu sidoo kale ammaanay isbeddellada dhaqaale ee Itoobiya oo fursado u abuurey ganacsiga iyo maalgashiga Mareykanka.
Wararka isha lagu hayo oo kaladuwan ayaa muujinaya in Mareykanka uu dhiirrigelinayo xasilloonida gobolka Geeska Afrika, halkii uu ka taageeri lahaa ballaarinta dhuleed ama danaha xasaasiga ah ee marin badeedka Itoobiya.
Dhawaan ayay ahayd markii Dowladda Maraykanka ay sheegtay inay ka shaqeynayso sidii xal looga gaari lahaa khilaafka Biyo-xireenka Weyn ee Itoobiya iyo Masar.
Madaxweynaha Masar Abdel Fattah al-Sisi ayaa muujiyay mahadcelin uu u jeediyay waxa uu ku tilmaamay dadaalka Trump ee ku aaddan in la gaaro heshiis caddaalad ah oo u dhexeeya Masar, Suudaan, iyo Itoobiya.
Qaramadda Midooway #Hadii ay ku dhaaftay – La-soco qaybtii ugu dambeysay ee barnaamijka #TubtaNabadda oo gaartay qaybtii 450-aad, si aad u dhageysatid Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka & Dalxiiska ee Soomaaliya, Cabdullaahi Xayir Ducaale oo ka hadlaya isbaddalka warbaahinta iyo doorka ay ku leedahay nabad dhiska iyo qaabeynta mustaqbalka waddanka. Waxaan sidoo kale dhageysan doonnaa qaar ka mid ah dhageystayaasheenna oo nala wadaagaya waxa Barnaamijka 𝗧𝘂𝗯𝘁𝗮 𝗡𝗮𝗯𝗮𝗱𝗱𝗮 uu uga dhignaa ayaga sanadihii la soo dhaafay.
Muqdisho Luulyo 23ka, 2025 WAR-SAXAAFADEED
Dowladda Federaalka Soomaaliya waxa ay cambaareyneysaa afduubka iyo xad gudubka lagula kacay markabka lagu magacaabo SEA WORLD ee wata calanka Jasiiradda Comoros
Muqdisho, 23 July 2025: Dowladda Federaalka Soomaaliya waxay cambaareyneysaa afduubka iyo xad gudubka lagu sameeyey markabka SEA WORLD. Markabku wuxuu ku sii jeeday Dekedda Muqdisho, isaga oo siday qalab ciidan, loona waday Xarunta Tababarka Ciidamada ee TÜRKSOM. Si waafaqsan heshiisyada iskaashiga difaac ee u dhexeeya Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya iyo Jamhuuriyadda Turkiga, Shixnaddu waxay ku socotay sifo sharci ah oo si buuxda u waafaqsan shuruucda Dalka iyo kuwa caalamiga ah. Marka laga soo tago qalabka ciidan, markabku waxuu sidoo kale siday badeecooyin ganacsi oo ay leeyihiin ganacsatada Soomaaliyeed.
Qodobka 54aad ee Dastuurka Kumeel gaarka ah, wuxuu Dowladda Federaalka Soomaaliya si gaar ah ugu xilsaarayaa difaaca amniga qaranka bad iyo barriba. Afduubka markabkan oo ay fuliyeen kooxo ka tirsan Dowlad-Goboleedka Puntland, wuxuu si toos ah ugu xad-gudbayaa Dastuurka KMG ah, wuxuuna dhaawacayaa gobonnimada, midnimada iyo madax-bannaanida qaranka.
Sida ku cad Xeerarka Caalamiga ah, gaar ahaan Heshiiska Qaramada Midoobay ee Sharciga Badaha (UNCLOS) ee 1982, Falkasta oo lagu afduubto markab ganacsi ama mid si sharci ah oggolaansho uga haysta Dowlad, waxay hoos imaanayaan qeexitaanka burcad-badeednimo, waana dembi ciqaabeed, si waafaqsan Xeerka Ciqaabta Soomaaliyeed.
Dowladda Federaalka Soomaaliya:
1. Waxay dalbaneysaa in si deg-deg ah oo shuruud la’aan ah loo sii daayo markabka, maadaama uu sido shixnad sharci ah oo loogu talagalay ujeeddooyin difaac, oo lagama maarmaan u ah sugidda amniga iyo xasilloonida dalka, oo ay ku jirto Puntland.
2. Waxay uga digeysaa Puntland sii socoshada dhammaan hawlgallada sharci-darrada ah ee ka socda xeebaha ku aaddan maamulkeeda, isla markaana ugu baaqaysaa in ay kala shaqeeyso Dowladda Federaalka, xaqiijinta marin ammaan ah oo fududeeya Isku socodka maraakiibta ku shaqeysa oggolaanshaha dowladda Soomaaliya.
3. Waxay caddeyneysaa in ay ka go’antahay ka hortaga falalka burcad badeednimo iyo maxkamadaynta shaqsiyaadka iyo kooxaha ku lugta leh burcad-badeednimada, iyadoo la raacayo xeerarka ciqaabta qaranka iyo kuwa caalamiga ah.
Dowladda Federaalka, oo ah ilaaliyaha Dastuurka Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, marnaba ma aqbali doonto tallaabo kasta oo halis gelinaysa madax-bannaanida qaranka iyo amniga badda. Sii heysashada sharci darrada ah ee markabka SEA WORLD, waxay horseedeysaa in Dowladda Federaalka ah ay tallaabo amni oo sharciga waafaqsan ka qaado goobaha iyo furdooyinka xuddunta u noqda falal burcad-badeednimo oo liddi ku ah xeerarka qaranka iyo kuwa caalamiga ah. Tilaabooyinkaas oo ay ku hubinayso amniga maraakiibta sida sharciga ah ku maraya badda Soomaaliya.
Ugu dambeyn, Dowladda Federaalka Soomaaliya, waxay ugu baaqeysaa dhammaan dowlad-goboleedyada xubnaha ka ah federaalka, oo ay ku jirto Puntland, in ay ixtiraamaan waajibaadka dastuuriga ah ee Dowladda Federaalka ee ku saabsan arrimaha difaaca iyo maareynta bad-maaxidda, faragelin kasta oo aan sharci ahayn waxay halis gelinaysaa amniga qaranka iyo midka gobolka.
-DHAMMAAD-
Muqdisho Luulyo 23ka, 2025𝗛𝗮𝘆’𝗮𝗱𝗱𝗮 𝗦𝗼𝗰𝗱𝗮𝗮𝗹𝗸𝗮 𝗶𝘆𝗼 𝗝𝗶𝗻𝘀𝗶𝘆𝗮𝗱𝗱𝗮 𝗦𝗼𝗼𝗺𝗮𝗮𝗹𝗶𝘆𝗮 𝗶𝘆𝗼 𝗛𝗮𝘆’𝗮𝗱d𝗮 𝗦𝗼𝗰𝗱𝗮𝗮𝗹𝗸𝗮 𝗶𝘆𝗼 𝗔𝗺𝗻𝗶𝗴𝗮 𝗲𝗲 𝗱𝗮𝗹𝗸𝗮 𝗦𝘄𝗶𝘁𝘇𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱 𝗼𝗼 𝗸𝗮𝗹𝗮 𝘀𝗮𝘅𝗶𝗶𝘅𝗱𝗮𝘆 𝗶𝘀𝗸𝗮𝗮𝘀𝗵𝗶 𝗹𝗮𝗴𝘂 𝗵𝗼𝗿𝘂𝗺𝗮𝗿𝗶𝗻𝗮𝘆𝗼 𝘁𝗮𝘆𝗮𝘆𝗻𝘁𝗮 𝗮𝗱𝗲𝗲𝗴𝘆𝗮𝗱𝗮 𝗦𝗼𝗰𝗱𝗮𝗮𝗹𝗸𝗮 𝗶𝘆𝗼 𝗔𝗺𝗻𝗶𝗴𝗮 𝗫𝘂𝗱𝘂𝘂𝗱𝗱𝗮𝗵𝗮.
Agaasimaha Guud ee Hay’adda Socdaalka iyo Jinsiyadda (HSJ) Mudane Mustafa iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa kulamo muhiim ah la yeeshay Madaxda Laamaha socdaalka iyo amniga dowladda Switzerland iyo mas’uuliyiin ka kala tirsan hay’adaha cadaaladda, Arrimaha dibedda, iyo Khuburo farsamo.
Agaasimaha Guud ayaa uga mahadceliyay dowladda Switzerland qalab ay dhawaan ugu deeqday HSJ Soomaaliya kaas oo loogu talo galay in lagu baaro dukumiintiyada socdaalka ee been abuurka ah, tababaro wax ku ool ah iyo wada shaqeynta dhow ee ka dhexaysa labada hay’adood, isagoo xusay in iskaashigan uu yahay mid miro-dhal ah oo wax ka taraya horumarinta adeegyada socdaalka.
Madaxda labada hya’adood ayaa kala saxiixday iskaashi lagu horumarinayo tayaynta adeegyada socdaalka ay ugu horeeyaan dhismaha kaabayaasha adeegyada socdaalka iyo horumarinta karaanka shaaqaalaha HSJ kuwaas oo xoojin doona aqoonsiga baasaboorka Soomaaliya oo ah astaan qaran oo muhiim u ah muwaadiniinta Soomaaliyeed, loona baahan yahay in la xoojiyo sumcadda iyo kalsoonida uu ku leeyahay caalamka.
Agaasimaha iyo Wafdigiisa ayaa waxa ay hay’adaha maareeya xuduudaha dalka Switzerland ay la wadeegaan khibradooda aqooneed iyo farsamo iyadoo lageeyay xuduuddaha dhulka iyo garoonada dalka si ay usoo arkaan teknologiyada iyo agab loo isticmaalo maareynta socdaalka. Wafdiga ayaa sidoo kale, waxa ay khibrad wadaag wada yeesheen hay’adda soo saarta baasaboorka Switzerland iyo aqoonsiyada dalka halkaas oo si qoto dheer looga hadlay sida kor loogu qaadi lahaa tayada baasaboorka Soomaaliga.
Muqdisho Luulyo 23ka, 2025 Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa taageeraysa in Cabdulqaadir Firdhiye uu hoggaamiyo maamul goboleedka cusub ee SSC-Khaatumo, sida ay sheegayaan xogo aan ka heleyno shirka ka socda magaalada Laascaanood.
Shirkan ayaa ujeeddadiisu tahay in lagu dhameystiro maamul goboleed matala gobollada Sool, Sanaag, iyo Cayn (SSC), oo ah deegaanno ay ku loollamaan Dowladda Federaalka, Puntland iyo Somaliland.
Sidoo kale, Musharaxa ay Dowladda Federaalka u xulatay jagada madaxweyne ku-xigeenka maamulka Firdhiye ayaa la sheegay inuu yahay Guddoomiyihii hore ee Baarlamaanka Puntland, Cabdirashiid Jibriil oo ka soo jeeda gobolka Sanaag.
Xogta aan helnay ayaa sheegaysa in Dowladda Federaalka ay saamayn ku yeelatay xulista ergooyinka si ay u garab siiso Firdhiye iyo Jibriil, iyadoo meesha ka saartay musharrixiintii kale, isla markaana xaddiday loollan siyaasadeed oo dhab ah.
WARARKA MAANTA 22ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu yahay mooshinka laga keenaya Raysal Wasaare Mudanee Xamsa Cabdi Barre “Dhaweeye.Waarikoow”? Maxuu hubka uga ganacsanaa Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuusa-Fooxiye” Iyo ganacsata laga qabsaday hubkan? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 22ka, 2025 Ra’iisul wasaare Xamse oo ugu baaqay qurbajooggta xoojinta taageeridda ciidamada qalabka sida iyo howlaha doorashooyinka
Muqdisho, July 22, 2025 – Ra’iisul Wasaaraha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamse Cabdi Barre, ayaa caawa kaga qeybgalay Muqdisho munaasabadda kaalinta Qurbo-joogta Soomaaliyeed ee garab-istaagga dowladda iyo taakulaynta Ciidanka Qalabka Sida oo hal-ku-dhiggeedu ahaa difaac iyo doorasho,
Munaasabadda oo ay soo qaban-qaabisay Waaxda Jaaliyadaha iyo Qurbajoogta ee Wasaaradda Arrimaha Dibadda iyo Iskaashiga Caalamiga, ayuu Ra’iisul wasaaraha ugu baaqay inay taageeraan ciidamada qalabka sida, hirgelinta doorashooyinka awoodda dib loogu celinayo dadka.
Ra’iisul wasaaraha ayaa xusay in Qurbo-joogta Soomaaliyeed ay yihiin laf-dhabarta Hiigsiga 2060 ee Soomaaliya, kaas oo diiradda saaraya kobcinta dhaqaalaha, sugidda amniga, iyo casriyeynta hay’adaha dowladda.
“Waxaa la idinka rabaa in aad xoogga saartaan midnimada dalkeenna. Waxaa la idinka doonayaa in aad isku xirnaataan, oo aad qeyb ka noqotaan dhismaha dowladnimada, doorashooyinka, iyo difaaca dalka.” ayuu yiri Ra’iisul Wasaaruhu, isaga oo xoojiyay muhiimadda ay leedahay in Qurbo-joogtu ay sii laba-jibbaaraan taageerada ay u hayaan dalkooda hooyo.
->###<-
Waaxda Warbaahinta
Communications Department
#Soomaaliya #Soomaali #Muqdisho
Muqdisho Luulyo 22ka, 2025 Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre, ayaa sheegay in Qurbajoogta Soomaaliyeed ay udub dhexaad u yihiin horumarka dalkooda, loogana fadhiyo in ay xoojiyaan doorka kaga aaddan garab istaagga ciidanka qalabka-sida iyo hirgelinta doorashooyinka awoodda loogu celinayo bulshada, si loo xaqiijiyo xuquuqda aasaasiga ah ee muwaadiniinta Soomaaliyeed ay u leeyihiin in ay wax doortaan, lana doorto.
“Qurbajoogta Soomaaliyeed waxa ay laf-dhabar u yihiin Hiigsiga 2060 ee Soomaaliya, oo ah qorshe diirradda saaraya horumarinta dhaqaalaha, amniga iyo casriyeynta hey’adaha dowladda. Waxaa la idinka rabaa in aad xoogga saartaan midnimada dalkeenna oo marar badan halis gashay. Waxaa la idinka doonayaa in aad isku xirnaataan, oo aad qeyb ka noqotaan dhismaha dowladnimada, doorashada iyo difaaca.”Ayuu yiri Ra’iisul Wasaare Xamsa Cabdi Barre.
Ra’iisul Wasaaraha, oo ka qeyb galay munaasabad ku aaddan doorka Qurbajoogta Soomaaliyeed ee garab istaagga dowladda iyo taakuleynta ciidanka qalabka sida oo hal-ku dhiggeedu ahaa difaac iyo doorasho, ayaa tilmaamay in Xukuumadda DanQaran ay door wayn ku leeyihiin qurbajoogto, taas oo muujinaysa kaalintooda lagama maarmaanka ah ee ay ku leeyihiin dalka.
Turkey Luulyo 22ka, 2025 Turkiga ayaa si xooggan u kordhinaya saameyntiisa siyaasadeed, amni iyo dhaqaale ee Soomaaliya, iyadoo si rasmi ah loogu falanqeeyay kulan uu yeeshay Guddiga Arrimaha Dibadda ee Baarlamaanka Turkiga.
Ku-xigeenka Wasiirka Arrimaha Dibadda, Nuh Yılmaz, ayaa sheegay xiriirka Turkiga iyo Soomaaliya inuu yahay mid gaar ah oo ku saleysan taariikh, dan-wadaag iyo istaraatiijiyad fog oo ku dhisan amni iyo ganacsi.
Kulanka guddiga Baarlamaanka ayaa diiradda saaray heshiis laba geesood ah oo la saxiixay 2019 balse hadda la horgeeyay Baarlamaanka si loo meelmariyo, kaas oo dhigaya in labada dal isu oggolaadaan dhul ay safaaradahoodu ku dhismaan.
Soomaaliya waxay horey u siisay Turkiga dhul gaaraya 61,000m² oo hadda ah xarunta safaaradda Turkiga ee Muqdisho, halka Turkiguna dhisayo safaaradda cusub ee Soomaaliya ee Ankara, dhulkeeduna yahay 4,918m².
Xildhibaano badan ayaa walaac ka muujiyay daahfurnaan la’aanta mashruuca, qiimaha dhismaha, iyo cidda qandaraaska helaysa, balse Wasaaradda Arrimaha Dibadda Turkiga waxay ku doodday in heshiisku yahay mid is-afgarad ah oo dan u ah labada dhinac.
Doodda Baarlamaanka ayaa sidoo kale taabanaysa su’aalo ku saabsan dhaqaalaha la gelinayo Soomaaliya tan iyo 2011, iyadoo Refik Ali Onaner, Agaasimaha Guud ee Arrimaha Afrika ee Wasaaradda, sheegay in gargaarka iyo taageerada Turkigu ay dhaaftay $1 bilyan, oo ay ku jiraan $3.5 milyan oo lagu bixiyay deymaha Soomaaliya ee IMF.
Warbaahinta gudaha Turkiga ayaa sheegtay in qeybo badan oo ka mid ah taageeradaasi ay gaarto shirkado si gaar ah ugu dhow Madaxweyne Erdogan, taasoo dhalisay eedeymo sheegaya in “gargaarka rasmiga ah” uu noqday dariiq loogu adeego dano gaar ah oo siyaasadeed.
Si kastaba, Turkiga ayaa weli ah maalgeliyaha dibadda ee ugu weyn Soomaaliya. Sannadkii 2023, ganacsiga labada dal wuxuu gaaray $426 milyan, balse wuu hoos u dhacay sanadkii 2024 oo noqday $384 milyan. Shirkado Turki ah ayaa weli gacanta ku haya maamulka Dekedda Muqdisho iyo Garoonka Aadan Cadde, iyadoo heshiiskii 2013 ee garoonkaasi uu wali khilaaf dhaliyay.
Dhinaca amniga, warbixin uu soo saaray guddiga khubarada Qaramada Midoobay ayaa lagu sheegay in Turkigu jebiyay cunaqabataynta hubka ee saaran Soomaaliya, kadib markii uu si qarsoodi ah u keenay diyaaradaha dagaalka ee Bayraktar TB2 magaalada Muqdisho 6-dii Diseembar 2021, isagoo aan ka helin oggolaansho Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay.
Xildhibaan Utku Çakırözer ayaa su’aal ka keenay sababta Turkigu ugu maalgelinayo safaarad cusub oo Soomaaliya leedahay xilli dalku la tacaalayo culeysyo dhaqaale. Wuxuu sidoo kale sheegay in inkastoo xiriirka Soomaaliya lagu tilmaamo mid “gaar ah,” aysan Soomaaliya ka helin wax jawaab ah oo ku saabsan arrimo muhiim ah oo Turkigu daneynayo – sida aqoonsiga Waqooyiga Qubrus (TRNC).
WARARKA MAANTA 21ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: #Hambalyo Dowladda #PuntlandState oo Qanimaysatay Hubkiii Sharci-darrada ahaa sida tuugada Magaca Dowladda Soomaaliya ugu soo gateen ganacsato Soomaali ah oo ogolaasho ka haystay Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Wasiirka Gaashaandhigga Mudane Axmed Macalin Fiqi “Qalaska”!! Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 21ka, 2025 Wafdi uu hoggaaminayo Wasiirka Amniga Gudaha ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil (Fartaag), ayaa maanta gaaray magaalada Baydhaba, xarunta gobolka Baay, iyagoo halkaas u tagay howlo shaqo iyo kormeer amni.
Wafdiga Wasiirka waxaa si rasmi ah u soo dhaweeyay Wasiirka Amniga Dowlad Goboleedka Koonfur Galbeed, Mudane Xasan Cabduqaadir Maxamed, oo ay weheliyaan saraakiil sare oo ka tirsan hay’adaha amniga, iyo sidoo kale Guddoomiyaha Degmada Baydhaba.
Wafdiga Wasiirka Amniga Gudaha ayaa waxaa sidoo kale ka mid ah: Wasiir ku-xigeenka Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee XFS, Mudane Isaaq Maxamuud Mursal iyo Wasiir ku-xigeenka Wasaaradda Qorsheynta XFS, Mudane Maxamed Aadan Maxamed
Muqdisho Luulyo 21ka, 2025 Ergeyga Gaarka ah ee Qaramada Midoobay James Swan waxa uu ku faraxsanyahay in uu mar kale maanta Muqdisho kula kulmay Wasiirka Wasaaradda Maaliyadda Xukumadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Biixi Cige – kulankooda waxa uu ku saabsanaa horumarinta maaliyadda iyo dhaqaalaha Soomaaliya, heerka dib-u-habaynta maamulka maaliyadda dawladda, iyo arrimaha la xiriira hawlgalka Qaramada Midoobay.
Muqdisho Luulyo 21ka, 2025 U qeybsanaha xafiiska Madaxweynaha dowladda Fedaraalka Soomaaliya ee arrimaha ciidanka difaaca deegaanka ee loo yaqaano Macawiisleeyda Cali Jeyte Cismaan ayaa si dareen leh uga sheegay xaflad soo dhaweyn aheyd oo loogu sameeyay magaalada Jigjiga ee Xarunta Dowlad Deegaanka Soomaalida inuu ka yimid dadka reer Hiiraan oo uu dhiigbax ku socdo.
Hoggaamiye Cali Jeyte Cismaan oo todobaadkii hore gaaray magaalada Jigjiga ayaa sheegay in isaga iyo wafdigiisa aysan booqasho u imaan Jigjiga oo ay ka soo taggeen dad dhiig baxaya, islamarkaana qorshahoodu yahay iney u helaan gurmadka ay u baahan yihiin.
“Booqasho maanan ahayn, waxaanu ka soo tagnay dad dhiig baxaya oo xaalad adag ku jira, illaa muddo afar sano ah gaareysa dagaal ku jiray, dad shacab ah oo hal reerna ah, runtii way dadaaleen, si weyn bayna u dadaaleen, yacni sacrifice bay sameeyeen baa la dhihi karaa, waana walaalihiinoo waad garaneysaan” Ayuu yiri Cali Jeyte Cismaan.
Wuxuu sidoo kale tilmaamay hoggaamiyaha ciidanka Macawiisleeyda Soomaaliya im dadka reer Hiiraan ay muujiyeen doorkooda ku aadan ciribtirka Al-shabaab, islamarkaana haatan waxa kaloya ay u baahan yihiin ay tahay gurmad walaalnimo.
“Waxaan idiin kula dardaarmayaa waxa dadkaas dhibaato haysta, sidii aad gacan uga gaysan lahaydeen inaad gacan uga gaysataan, idiinkuna aad ka taxadartaan shacab ahaan ama reer ahaanta aad hadda halkan ku fadhisaan inaad nabadgelyada ka shaqeysaan oo aad dowladdiina kala shaqeysaan.” ayuu yiri Cali Jeyte Cismaan.
Cali Jeyte ayaa dowlad deegaanka Soomaalida iyo dowladda Itoobiya uga mahadceliyay qaabilaadda ay u sameeyeen iyo sida ay diyaarka ugu yihiin inay gacan uga gaystaan la dagaalanka maleeshiyada Al-shabaab, isagoo xusay in horeyna ay u taageereen, hadana ay diyaar u yihiin in taageero kale inay siiyaan dadka reer Hiiraan.
Sagaalkii bishaan July ayaa dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya waxay saanad ciidan ku wareejiyay guddoomiyaha gobolka Hiiraan oo ay wehlinayeen qaar ka mid ah waxgaradka gobolka, waxaana hubkaas iyo saanada ciidan ugu talagaleen ciidamada la dagaalamaya beesha Xawaadlle ee dagaalka kula jira kooxaha argagixisada.
Ugu dambeyntii guud ahaan dadka Soomaaliyeed ayaa si gaar ah indhaha ugu wada haaya natiijada kasoo bixi doonto kulamo uu ka wado hoggaamiyaha ciidanka Macawiisleeyda Soomaaliya labadii todobaad ee u dambeysay gudaha dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya.
Muqdisho Luulyo 21ka, 2025 Nin baastoolad ku hubaysan ayaa fiidnimadii Axaddii laba wiil oo dhallinyaro ah ku toogtay suuqa Hargeysa. Ilaa hadda lama oga sababta uu ninku u dilay wiilasha.
Ninka ayaa la sheegay in inta uu rasaas ku furay labada wiil xilli ay suuqa ku cawaynayeen, uu kadibna si degdeg ah goobta uga baxsaday. Ilaa hadda lama hayo, lamana qaban inta la ogyahay.
Labada wiil ee dhibbanayaasha ah, mid ayaa isla goobta ku geeriyooday, halka kan kalena uu dhaawac culus soo gaadhay, kaasoo uu markii dambe u dhintay, sida ay sheegeen dad goob-joogeyaal ah oo la hadlay HOL.
“Meesha oo dhan dhiig ayaa daadsanaa. Waxa la ii sheegay in nin baastoolad ku hubaysani uu dilay laba wiil. Midkood waan aqoonsaday, isku dugsi ayaanu ahaan jirnay,” ayuu yidhi Munasar Khadar oo ka mid ah dhallinyarada ku sugnaa agagaarka goobta uu dilku ka dhacay.
Ciidamada booliiska ayaa si degdeg ah u yimid goobta, waxaana socda baadhitaan. Ilaa iyo hadda booliisku kama aysan hadal dhacdadan, balse waxaa la filayaa in saacadaha soo socda ay warbixin kasoo saaraan.
In kasta oo magaalada Hargeysa lagu tilmaamo mid ka mid ah meelaha ugu amniga badan deegaanada Soomaalida, haddana toddobadii bilood ee u dambeeyay waxaa isa soo taray dilalka. Waxaana bilihii u dambeeyay lagu dilay dad dhowr ah gudaha magaalada.
Si kastaba ha ahaatee, ciidamada booliiska ayaa horay ugu guulaystay in ay soo qabtaan dhammaan dadka falalka dilka ah ku eedaysnaa, kuwaasoo qaar ka mid ah lagu fuliyay xukun qisaas ah.
WARARKA MAANTA 18ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa Ciidanka Badda #Ethiopia u saxiixay inay waardiyo ka noqdaan badda #Soomaaliya oo ay rabaan inay xoog ku qaataan Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa #PuntlandState kala diray Madaxweyne Mudane Saciid Deni “Biliq”? Meeqo maamul Gobaleed ayeey noqatay #Puntland State, #SSKhaatumo State, #Maakhir State, #Xiriirland State Iyo Raas Caseyr State? Maxuu yahay sababta u aaday Jarmalka? Maxuuse yahay xanuunka haya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Maxayse tahay sababta safarka Madaxweynaha ee caafimaad loo qarinaayo? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo “8ka, 2025 Dowladda Itoobiya ayaa maanta Muqdisho uga dhawaaqday in cutubyada ugu horreeya ee ciidanka howl-galka AUSSOM ee dhankooda ka imaanaya ay ka dhigayaan kuwa badda, isla markaana ay diyaariyeen maraakiib, doonyo iyo guud ahaan agabkii ay ciidankaasi ku hawl-geli lahaayeen.
Saraakiisha Itoobiya ayaa dood yaab leh ku soo bandhigay shirweynaha talisyada ku bahoobay Ururka Ciidanka Heeganka Bariga Afrika ee ESF oo ka socda Muqdisho, iyagoo lasoo baxay heshiiskii dowladda Soomaaliya iyo Itoobiya ay ku kala saxiixdeen Addis Ababa, markii la qeybsanayey ciidanka AUSSOM, xilligaas oo Soomaaliya ay ogolaatay in ciidamada loo soo dirayo ay ka mid noqonayaan kuwa badda.
Saraakiisha Soomaaliya oo uu hoggaaminayey Wasiiru-dowlaha Gaashaandhigga iyo Ku-xigeenka Taliyaha Ciidanka Xoogga Dalka, Jeneraal Maadey Nuurey Sheekh Ufurow, ayaa si adag u diiday qorshaha Itoobiya ay Soomaaliya ku keeneyso ciidankeeda badda.
Ajendaha shirkan ayaa markii hore ahaa xal u helidda caqabadaha ku xeeran nabadgelyada gobolka, ka hortagga dambiyada ka gudba xuduudaha dalalka ku midoobay ururkan iyo iskaashiga dhanka ciidamada, balse Itoobiya ayaa damaceeda ku soo gudbisay shirka.
Dood adag oo lagu sigtay in lagu kala tago shirka ayey abuureen saraakiisha Itoobiya ay u soo dirtay Muqdisho, halka saraakiisha Soomaaliya ay si cad u diideen in warbixintii ay ka jeedinayeen shirkaas ay sii socoto, wuxuuna shirku maanta ku soo dhammaaday buuq iyo sawaxan.
Muqdisho Luulyo “8ka, 2025 Dowladda Fedaraalka Soomaaliya ayaa shaacisay iney si buuxdo u garab taagan tahay shacabka iyo dowladda Suuriya, waxayna ku baaqday in la ilaaliyo madax banaanida iyo midnimada dalkaas.
Warsaxaafadeed ka soo baxay Wasaaradda Arrimaha Dibadda Soomaaliya ayaa lagu sheegay in loo baahan yahay caqabadaha jira iyo dagaalada in lagu xaliyo wada hadal, si looga fogaado dhibaatooyinka la dhasha dagaalka.
Dowladda Soomaaliya waxay sheegtay iney xal kasta u aragto in lagu wajahi karo inuu ku saleysnaado is ixtiraam iyo wadahadal, iyadoo la dhowrayo ilaalinta maslaxadda shacabka dalkaasi Suuriya.
“Soomaaliya waxaa ay si buuxda u garab taagan tahay Dowladda iyo Shacabka Soomaaliyeed ee walaalaha ah ee Suuriya, iyadoo taageereysa madax-bannaanida, midnimada dhuleed, iyo go’aamada siyaasadeed ee qarankaa” ayaa lagu yiri qoraalka kaso baxay Wasaaradda arrimaha Dibadda Soomaaliya.
Warsaxafadeedkan kasoo baxay dowladda Soomaaliya ayaa ku soo aadaya, xili Israa’iil ay weerar duqeymo ku qaaday xaruumaha Wasaaradda Difaaca Suuriya iyo meel u dhow madaxtooyada dalkaas, waxaana duqeymahaasi ay geysteen khasaarooyin kala duwan oo naf iyo maalba keh.
Muqdisho Luulyo “8ka, 2025 Taliyaha guud ee Ciidamada Difaaca dalka Rwanda, Jenaraal Mubarakh Muganga, ayaa u soo gaaray magaalada Muqdisho si uu uga qaybgalayo Shirka 34-aad ee Golaha Siyaasadda ee Ciidamada Kaydka Bariga Afrika (EASF), kaasoo si rasmi ah uga furmay caasimadda Soomaaliya 17-ka Bishaan Luulyo, waxaana lagu wadaa inuu socdo ilaa 19-ka.
Jenaraal Muganga waxaa socdaalkiisa ku wehelinaya Komishineerka Booliska Gerard Rumanzi, oo matalayay Taliyaha Guud ee Booliska Rwanda, Felix Namuhoranye.
Shirkan heerkiisu sareeyo ayaa waxaa ka qaybgalaya taliyeyaasha ciidamada difaaca iyo saraakiil sare oo ka socda laamaha amniga ee dalalka xubnaha ka ah EASF, waxaana lagu falanqeeyay arrimo muhiim ah oo la xiriira, Istaraatiijiyado lagu xoojinayo nabadda iyo xasiloonida gobolka, Qorsheyaasha howlgallada degdegga ah ee Ciidanka Kaydka Bariga Afrika iyo Wada-shaqaynta dhanka amniga ee dalalka xubnaha ka ah ururka
Bayaan rasmi ah oo kasoo baxay Ciidamada Difaaca Rwanda (RDF) ayaa lagu sheegay in shirku uu yahay fursad muhiim ah oo lagu mideynayo dadaallada amniga iyo siyaasadda ee Bariga Afrika, si looga hortago khataraha sii kordhaya ee gobolka ka jira.
Taliyaha Ciidamada Difaaca Rwanda ayaa sheegay in Rwanda ay weligeed u taagan tahay ilaalinta nabadda gobolka, wuxuuna tilmaamay in iskaashiga milateri iyo midka siyaasadeed ee Bariga Afrika uu yahay furaha xallinta khilaafaadka iyo horumarinta xasilloonida.
Wuxuu intaas ku daray in Rwanda ay si buuxda uga go’an tahay taageeridda hawlgalada EASF iyo in la dhiso ciidan wadajir ah oo si degdeg ah uga jawaabi kara xaaladaha degdegga ah ee dhaca gobolka.
Shirkan oo soconaya muddo saddex maalmood ah ayaa la filayaa in laga soo saaro go’aammo muhiim ah oo wax ka taraya iskaashiga dalalka Bariga Afrika ee dhanka amniga iyo siyaasadda, waxaana warbixin rasmi ah laga sugayaa dhammaadka shirka.
Muqdisho Luulyo “8ka, 2025 Taliyaha Ciidanka Asluubta Soomaaliyeed, Sarreeye Gaas Mahad Cabdiraxmaan Aadan, ayaa shaaca ka qaaday inay hayaan xog sugan oo muujinaysa in kooxda Al-Shabaab ay damacsan yihiin inay weerar ku qaadaan Xabsiga Dhexe ee Muqdisho.
Taliyaha ayaa sheegay in ciidamadu si buuxda ugu diyaar garoobeen weerar kasta oo lagu soo qaado xarunta, isagoo carrabka ku adkeeyay in haddii Al-Shabaab isku dayaan weerar, aysan jiri doonin wax ka fakada gacanta ciidanka ay leeyn doonaan.
“Waxaan helnaa xog joogto ah oo muujinaysa meelaha ay doonayaan inay kasoo galaan si ay ula baxaan kuwa iyaga ka xiran ee xabsiga lagu haayo, Waxaan si buuxda uga feejignahay dhagartooda, mana oggolaan doono in weerarkooda uu hirgalo,” ayuu yiri Taliyaha.
Taliyaha ayaa sidoo kale digniin u diray dadka ku meereysanaya agagaarka Xabsiga Dhexe, isagoo sheegay in ciidanka Asluubta ay si dhow ula socdaan dhaqdhaqaaqyada ka baxsan midka caadiga ah, lagana doonayo inay feejignaadaan cid kasta oo goobahaasi soo maraysa.
Sarreeye Gaas Mahad Cabdiraxmaan Aadan waxa uu sidoo kale digniin u jeediyay ciidanka, isagoo uga digay in isticmaalka badan ee taleefannada gacanta (mobilada) uu sababi karo dabacsanaan amni, taasoo u sahli karta cadowga inay dhibaato geystaan.
“Ciidanku waa inay muujiyaan midnimo, isla markaana ay iska saxaan akhlaaqda, Waa muhiim in aysan raadin garaado, balse ay diiradda saaraan badbaadada naftooda iyo sugidda amniga,” ayuu yiri.
Ugu dambeyn, Taliyaha waxa uu ciidamada ku dhiirrigeliyay inay si toos ah ugu soo gudbiyaan wixii dhibaato ama qalad ah ee ay arkaan, si loo saxo, loona adkeeyo difaaca xarumaha muhiimka ah.
\WARARKA MAANTA 17ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta:Yaa #PuntlandState kala diray Madaxweyne Mudane Saciid Deni “Biliq”? Yaa Meeqo maamul Gobaleed ayeey noqatay #Puntland #SSKhaatumo State, #Maakhir State, #Xiriirland State Iyo Raas Caseyr State? Maxuu yahay sababta u aaday Jarmalka? Maxuuse yahay xanuunka haya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Maxayse tahay sababta safarka Madaxweynaha ee caafimaad loo qarinaayo? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 17ka, 2025 Diyaaradaha dagaalka ee Israa’iil ayaa Arbacadii duqeymo xooggan ka geystay caasimadda Suuriya ee Dimishiq, iyadoo lala beegsaday xarunta Wasaaradda Gaashaandhigga iyo meel ku dhow madaxtooyada. Weerarkan ayaa imanaya iyadoo ay sii xoogaysanayaan dagaallada ka socda koonfurta Suuriya, gaar ahaan gobolka Suwayda oo ay ku badan yihiin dadka kasoo jeeda beesha Druze.
Sida ay sheegtay wasaaradda caafimaadka ee Suuriya, weerarkan waxaa ku dhintay ugu yaraan shan askari oo ka tirsan ciidamada ammaanka. Warbaahinta caalamka ayaa soo werisay in diyaarado dagaal ay si hoose u dulmareen caasimadda, kaddibna ay fuliyeen duqeymo xooggan oo sababay qaraxyo waaweyn iyo qiiq cirka isku shareeray.
Xukuumadda ku-meelgaadhka ah ee uu hoggaamiyo Madaxweyne Axmed al-Sharaa ayaa si adag u cambaareysay weeraradaas, iyagoo ku tilmaamay duullaan ka dhan ah madax-bannaanida Suuriya. Israa’iil ayaa dhankeeda sheegtay in weerarada ay yihiin kuwo lagaga jawaabayo waxay ay ku tilmaantay “gardaro iyo tacaddiyo lagula kacayo beesha Druze” ee ku nool koonfurta dalka Suuriya.
Bayaan kasoo baxay militariga Israa’iil ayaa lagu sheegay in la beegsaday albaabka xarunta taliska militariga ee Dimishiq iyo badhtilmaameed ku dhow madaxtooyada. Sidoo kale, sarkaal sare oo Israa’iili ah ayaa sheegay in ciidamada Suuriya ayna waxba ka qaban weerarada lagu hayo dadka Druze, sidaas darteedna ay noqdeen qayb ka mid ah dhibka.
Dagaalka Suwayda ayaa noqday mid salka ku haya isqabqabsi qowmiyadeed iyo mid siyaasadeed, iyadoo beelaha Druze iyo Bedouin ay ku hardamayaan gacan-ku-haynta gobolkaas. Dowladda Suuriya ayaa la safatay beelaha qaar, taasoo sii hurisay colaadda.
Dadka deegaanka Suwayda ayaa ku eedeeyay dowladda in ay ku guuldarreysatay ilaalinta dadka shacabka ah, halka Israa’iil ay duqeymaheeda ku sii kala fogeysay dhinacyada is haya. Qaar ka mid ah dadka reer Suuriya ayaa aaminsan in Israa’iil ay u adeegsanayso xaaladda cakiran si ay u daciifiso dowladda cusub ee ku timid kacdoonkii December 2024.
Wasiirka arrimaha dibadda ee Mareykanka, Marco Rubio, ayaa bartiisa bulshada ku sheegay in dalkiisu la hadlay dhammaan dhinacyada isku haya Suuriya, islamarkaana la gaadhay heshiis ku meel gaadh ah oo lagu soo afjarayo rabshadaha saqdii dhexe ee xalay.
Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in golaha ammaanka uu shir degdeg ah yeelan doono Khamiista si ay uga arrinsadaan xaaladda sii xumaanaysa ee Suuriya. Danjiraha Israa’iil u fadhiya Qaramada Midoobay, Danny Danon, ayaa golaha ugu baaqay in la cambaareeyo waxa uu ugu yeedhay “xasuuq ka socda dhulka Suuriya”.
Israa’iil waxay si cad u sheegtay in aysan ogolaan doonin in dowladda cusub ee Suuriya – oo ay ku tilmaantay “jihad doon isku dhex dhuumanaya” – ay si buuxda ula wareegto koonfurta dalka, taasoo la rumeysan yahay inay ka leedahay muhiimad istaraatiiji ah.
Wararka soo baxaya ayaa sheegaya in tobannaan qof lagu dilay dagaallada maalmahan ka socday magaalada Suwayda iyo deegaannada ku hareeraysan. Colaadda ayaa ah mid u dhexeysa ciidamada dowladda, maleeshiyaad deegaanka ah iyo kooxaha hubeysan ee beelaha Bedouin. Dadka rayidka ah ayaa noqday kuwa ugu badan ee waxyeelladu ka soo gaadhay.
Xaaladda Suuriya ayaa markale u muuqata mid u sii jeedda qalalaase ba’an iyada oo ay jirto baahi bini’aadanimo. Dadka deegaanka waxay ka cabanayaan cunto yari, koronto la’aan iyo daryeel caafimaad oo liita, iyadoo duqeymaha cirka ee Israa’iil iyo dagaallada gudaha ay sii xumeynayaan duruufaha nololeed ee shacabka.
Muqdisho Luulyo 17ka, 2025 Ganacsatada ku sugan qeybta Bagaashka ee Suuqa weyn ee Bakaaraha ayaa si adag uga cabanaya dhul boob iyo barakicin ay sheegeen in si xoog ah loogu hayo, iyagoo tilmaamay in muddo ku dhow 50 sano ay goobahooda ganacsi ku shaqeysanayeen.
Mid ka mid ah ganacsatada la hadlay warbaahinta ayaa dowladda Soomaaliya ku eedeeyay in ay rag qowleysato ah u dirtay si ay ugu khasbaan ganacsatada inay ka guuraan goobaha ay si sharci ah ugu ganacsanayeen sanado badan.
“Waxaan nahay dad ganacsiyo ka dhistay suuqaan muddo dheer, Ma aqbaleyno in si xoog ah naloo barakiciyo, iyadoo la sheegayo in dhulku dad kale loo xeerinayo,” ayuu yiri mid ka mid ah ganacsatadaasi.
Waxaa la sheegay in ganacsatada lagu wargeliyay in muddo shan maalmood gudahood ay uga guuraan, taasoo keentay in ay sameeyaan bannaanbax ballaaran oo ka dhacay gudaha suuqa Bakaaraha, kaasoo ah suuqa ugu weyn ee Soomaaliya, isla markaana ka mid ah suuqyada ugu waaweyn ee qaaradda Afrika.
Arrintan ayaa si weyn waxaa uga hadashay Xildhibaan Faiza Jeyte, oo ka tirsan Golaha Shacabka Soomaaliya, Waxay sheegtay in maamulka degmada Howlwadaag iyo booliska gobolka Banaadir ay yihiin kuwii ka mas’uulka ahaa sugidda amniga, ilaalinta hantida iyo nafta muwaadiniinta, balse aysan ahayn kuwo qayb ka noqda barakicinta ganacsatada yaryar.
“Dhibka ka dhacaya Bakaaraha haddii aan si degdeg ah loo joojin, mas’uuliyadda waxa qaadi doona maamulka degmada iyo booliska gobolka, Suuqa Bakaaraha waa isha dhaqaalaha shacabka Soomaaliyeed, laguma badali karo dano gaar ah,” ayay tiri xildhibaan Faiza.
Waxay intaas ku dartay in taariikhda iyo qiimaha uu suuqu leeyahay aysan ahayn mid lagu beddeli karo danaha shaqsiyaadka gaar ah ee dhaqaale raadiska ah.
Puntland Luulyo 17ka, 2025 Puntland ayaa si cad u sheegtay in aysan aqoonsanayn maamulka SSC-Khaatumo, iyadoo sheegtay in aysan jirin sharci ay ku dhisantahay maamul gaar ah oo kasoo baxay deegaanka Beesha Dhulbahante.
War-saxaafadeed kasoo baxay Wasaaradda Arrimaha Gudaha Puntland ayaa lagu sheegay in Puntland ay soo dhaweysay doorkii ay Isimada Beesha Dhulbahante ka qaateen dib u xoraynta Laascaanood 6-dii February 2023, balse aysan aqbaleyn in deegaan gaar ah uu yeesho maamul ka madax bannaan Puntland.
“Dowladda Puntland waxay si cad u sheegaysaa in aysan jirin sharci ay ku timid in Beesha Dhulbahante ay sameystaan maamul gaar ah,” ayaa lagu yiri warka.
Waxaa sidoo kale lagu xusay in dhamaan beelaha dega Sool, Cayn iyo guud ahaan deegaanka Dhulbahante ay ka mid yihiin Puntland tan iyo markii la aasaasay 1998.
Wasaaradda Arrimaha Gudaha ayaa sidoo kale cambaareysay faragelin ay sheegtay in dowladda Federaalka Soomaaliya ay ku hayso arrimaha amniga ee Puntland, taasoo ay ku tilmaantay mid horseedeysa xasillooni darro iyo fursad ay ka faa’iideystaan kooxaha argagixisada sida Al-Shabaab iyo Daacish.
Dhanka kale, maamulka SSC-Khaatumo ayaa si kulul uga jawaabay warka kasoo baxay Puntland, isagoo sheegay in jiritaanka SSC uusan ahayn wax laga doodi karo.
Madaxweyne ku xigeenka SSC-Khaatumo, Dr. Maxamed Ismaaciil Shiine, ayaa yiri:
“Waxaa nasiib darro ah qoraalka kasoo baxay Wasaaradda Arrimaha Gudaha ee Puntland. Maamulka SSC-Khaatumo waa dawlad xubin ka ah hannaanka Federaalka ee dalka, taasoo aan cidna laga aqbalayn inay su’aal geliso jiritaankeeda.”
Dr. Shiine wuxuu intaasi ku daray in SSC ay shacabka Puntland u hayso wanaag iyo walaalnimo, balse ay ka go’an tahay in aayo-katashiga reer SSC-Khaatumo uu yahay “khad cas” aan la jabin karin
WARARKA MAANTA 14ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Laascaanood Luulyo 14ka, 2025 Senator Maxamed Cismaan Majiino oo ka mid ah masuuliyiinta Dowladda Federaalka Soomaaliya ee ku sugan magaalada Laascaanood oo shirweynaha dhameystirka dhismaha maamulka SSC Khaatumo uu ka socdo ayaa kulan wadatashi ah la qaatay hoggaanka dhaqanka iyo waxgaradka uu matalo.
Kulanka ayaa looga arrinsaday ahmiyadda ka qaybgalka iyo xoojinta dedaallada Dowladda ee ku aaddan dhameystirka Dowlad Goboleedka SSC-Khaatumo.
Muqdisho Luulyo 14ka, 2025 Wasiirka Arrimaha Gudaha Dowladda Soomaaliya, Cali Yuusuf Xoosh, ayaa sheegay in dib u dhiska Dowlad Goboleedka cusub ee SSC-Khaatumo uu xalin doono muranadii muddada dheer ka taagnaa gobollada Sool iyo Sanaag, kuwaas oo loo aqoonsanaa dhul lagu muransan yahay.
“Cid idin la murmi karta ma jirto. Idinkuna ha isgelinina muran,” ayuu yiri Wasiir Xoosh, oo maanta ka hadlayay furitaanka shirweynaha dhameystirka maamulka cusub ee SSC-Khaatumo.
Wasiir Xoosh ayaa caddeeyay in Dowladda Federaalka Soomaaliya ay si buuxda u garab taagan tahay maamulkan cusub, si uu uga gudbo caqabadaha haysta, una noqdo mid xasilloon oo ka turjumaya rabitaanka shacabka deegaanka.
“Waxaan idin xusuusinayaa in dhameystirka maamulka SSC-Khaatumo uu yahay himilo shacab, ma ahan arrin kooxeed ama mid siyaasadeed. Waa in loo midoobaa lana garab istaago maamulka cusub,” ayuu yiri Wasiir Xoosh.
Wasiirka wuxuu carrabka ku adkeeyay in Dowladda Federaalka ay aaminsan tahay in horumarka gobolladaan lagu gaari karo marka la helo maamul rasmi ah oo si dhab ah u matala danaha shacabka.
Wuxuu sheegay kaddib shirweynahan in Dowlad Goboleedka SSC Khaatumo uu si rasmi ah uga mid noqon doono Dowlad goboleedyada Soomaaliya ee katirsan Dowladda Federaalka.
Shirweynaha dhameystirka SSC-Khaatumo ayaa inta uu socdo waxaa lagu gorfeeyn doonaa arrimo ay ka mid yihiin, Qeybsiga awoodaha maamulka, Qaab-dhismeedka maamulka, Sameynta iyo ansixinta dastuurka iyo qabashada doorashada madaxweynaha.
Hirshabelle Luulyo 14ka, 2025 Ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed gaar ahaan kuwa sida gaarka ah u tababaran ee kumaandoska Danab ayaa howlgal qorsheysnaa ku dilay mid ka mid ah horjoogeyaasha kooxda Al-shabaab ee gobolka Shabeellaha Hoose.
Kumaandooska Danab ayaa howlgalka si gaar ah uga fuliyay deegaanka Toratorow ku dilay amiirkii kooxda u qaabilsana dhanka Zakakawaatka, kaasoo lagu magacaabi jiray Cabdulaahi Maxamed oo kooxda looga dhex yaqiinay Carab.
Warsaxafadeed kaso baxay Taliska ciidanka Kumaandooska Danab ayaa lagu sheegay in howlgalkaan uu ahaa mid guuleystay oo u dhacay sidii ay u qorsheeyeen ciidanka Kumaandooska Danab.
“Inta howlgalkan uu socdey ciidanka kummandoska danab gaar ahaan specialka danab waxay burburiyeen moota uu watey, waxay kaloo gacanta ku soo dhigeen ciidanka lacag fara badan iyo boonooyinkii uu ku baadi jirey shacabka deegaanka Toratorow”ayaa lagu yiri Warsaxaafadeedka kasoo baxay Taliska ciidanka Danab.
Howlgalkaan ayaa kusoo aadaya, iyadoo deegaanada dhaca gobolka Shabeellaha Hoose mudooyinkii dambe ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed ee ku sugan ay kordhiyeen howlgalada ka dhanka ah Al-shabaabka ku sugan deegaanada gobolkaas.
New York Luulyo 14ka, 2025 omaaliya oo ku hadleysay magaca waddamada la isku yiraahdo A3+ (Aljeeriya, Guyana, Sierra Leone, iyo Soomaaliya) ayaa warbixin ka horjeedisay Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay, iyada oo muujisay walaac xooggan oo ku saabsan xaaladda Yemen iyo colaadaha ka taagan gobolka.
Soomaaliya ayaa waxay si gaar ah uga digtay isku dhacyada cusub ee u dhexeeya Xuutiyiinta iyo Israa’iil, kuwaas oo ay ku tilmaantay inay khatar ku yihiin nabadda caalamka, isla markaana si toos ah ula xiriira dagaalka aan xal loo helin ee ka socda Marinka Qaza. A3+ waxay si adag u cambaareeyeen jebinta sharciga caalamiga ah, iyagoo ugu baaqay beesha caalamka in la gaaro xabbad-joojin degdeg ah oo waarta si wax looga qabto dhibaatada Falastiiniyiinta iyo looga hortago fidinta colaadda gobolka.
Waxay taageereen dadaallada diblomaasiyadeed ee ay hoggaaminayaan Mareykanka, Masar, iyo Qatar si loo sugo xabbad-joojin rasmi ah oo Qaza laga hirgeliyo, waxayna Golaha Ammaanka ugu baaqeen inuu garab istaago dhammaan dadaallada lagu xaqiijinayo xasilooni iyo wada-hadal miro dhal leh.
Sidoo kale, A3+ waxay cambaareeyeen weerarradii Xuutiyiintu la beegsadeen maraakiib ganacsi oo ka shaqeynayay Badda Cas, kuwaas oo ay ku sheegeen inay halis ku yihiin ganacsiga caalamka. Duqeymihii Israa’iil ka geysatay gobolka Hudaydah 6–7-dii Luulyo ayaa sidoo kale si adag loo dhaliilay, iyadoo loo arkay khatar weyn oo lagu gumaadi karo shacabka rayidka ah, loogana dhaxli karo fidinta colaado hor leh.
Dalalka A3+ waxay carrabka ku adkeeyeen in dhammaan dhinacyada isku haya Yemen ay ku waajibtahay inay ilaaliyaan sharciga caalamiga ah ee bini’aadantinimo, gaar ahaan Xeerka Afaraad ee Geneva, islamarkaana laga fogaado militareynta goobaha ay dadku ku badan yihiin.
Warbixinta ayaa sidoo kale muujisay walaac weyn oo laga qabo xaaladda bani’aadantinimo ee ka jirta Yemen, iyadoo la sheegay in cudurrada sida duumada, dengue, iyo shuban biyoodka ay ku furmeen dadka, taasoo cadaadis hor leh saartay nidaamka caafimaadka. Soomaaliya waxay taageertay baaqa OCHA ee ah in si degdeg ah loo gaaro Yemen lana fududeeyo marin u helka gargaarka.
WARARKA MAANTA 13ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa wakhtiga ka dhammaanayaa? Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 13ka, 2025 Magaalada Laascaanood ee xarunta Gobolka Sool waxaa ka bilowday Shirwaynaha Dhameystirka Dowlad Goboleedka SSC-Khaatumo.
Shirwaynaha Dhameystirka Dowlad Goboleedka SSC-Khaatumo ayaa waxaa Goobjoog ka ah Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha XFS Xidlhibaan Hon Ali Yusuf Ali – Xoosh , Hoggaamiyaha SSC-Khaatumo Mudane C/qaadir Firdhiye, Guddoomiye Ku Xigeenka Aqalka Sare Sen C/laahi Timacadde, Wasiirro ka tirsan & xildhibaan ka socda Dowladda Federaalka Soomaaliya, Hoggaanka Dhaqanka SSC-Khaatumo, Ergooyinka ka socda SSC-Khaatumo iyo Qeybaha kala duwan ee Bulshada.
Muqdisho, Luuliyo 13, 2025: Ciidanka Hay’adda Sirdoonka iyo Nabadsugidda Qaranka (NISA) ayaa howlgal qorsheysan oo xalay ay ka fuliyeen tuulada Buulo-xoog oo u dhow deegaanka Buq-Aqable ee gobolka Hiiraan, waxaa lagu dilay ilaa toddobo xubnood oo ka tirsan maleeshiyaadka Khawaarijta, iyadoo howlgalka lagu burburiyay labo gaari oo nooca xamuulka ah oo waday hub iyo maleeshiyaad.
Sirdoonka Qaranka oo si dhow ula socday dhaqdhaqaaqa gaadiidka iyo maleeshiyaadka la socday ayaa Howlgalka fuliyay kaddib markii la hubiyay xogta Khawaarijta, waxaana beegsigu bilowday xilli gaadiidka iyo maleeshiyaadka la socday ay ka soo laabteen deegaanka Shaw ee gobolka Hiiraan kuna sii jeedeen deegaanka Buq-Aqable.
Howlgalka oo si guul ah kusoo dhammaaday ayaa la xaqiijiyay in goobta lagu soo afjaray gaadiid, hub iyo maleeshiyaad, waxaana jira muuqaalo caddeymo ah oo ay qabatay Kaamirada Hay’adda Sirdoonka iyo Nabadsugidda Qaranka kuwaas oo bulshada Soomaaliyeed la wadaagi doonno si ay uga dhargaan jabka xooggan ee gaaray Khawaarijta.
Jubbaland State Luulyo 13ka, 2025 Taliyaha cusub ee Ciidanka Difaaca Kenya (KDF), Sarreeye Guuto David Keter, ayaa booqasho rasmi ah ku tagay ciidamada Kenya ee ka howlgalaya gudaha Soomaaliya qaybta hawlgalka AUSSOM, si uu u qiimeeyo hawlgallada socda uguna dhiirrigeliyo moraalka ciidanka.
Sarreeye Guuto Keter ayaa waxaa si diirran ugu soo dhaweeyay Taliyaha Qaybta Labaad ee AUSSOM, Edward Banda, iyo Ku-xigeenka, Colonel Samson Kenga, Wafdiga ayaa booqday saldhigyada muhiimka ah ee ku yaalla magaalooyinka Dhobley, Afmadow iyo Kismaayo.
Intii lagu guda jiray booqashada, Lt. Gen. Keter wuxuu carrabka ku adkeeyay muhiimadda ay leedahay hawlgalka AUSSOM ee lagula dagaallamayo kooxda Al-Shabaab, xasillinta deegaannada la xoreeyay, iyo xoojinta awoodda ciidanka Soomaaliyeed si ay ula wareegaan amniga qaranka.
Taliye Banda ayaa soo dhaweynta taliyaha ku tilmaamay mid ku soo beegantay xilli habboon, taas oo kor u qaaday niyadda ciidanka.
Waxa uu sidoo kale mar kale xaqiijiyay in Qaybta Labaad ee AUSSOM ay si buuxda uga go’an tahay gudashada waajibaadkeeda sida lagu sheegay war ay soo saareen AUSSOM.
Puntland State Luulyo 13ka, 2025 Madaxweynaha Puntland, Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa kasoo horjeestay aragtida ku saabsan in Puntland ay tahay mashruuc ka soo horjeeda Soomaalinimada, balse ay qayb weyn ka tahay dhismaha dowladnimada Soomaaliya.
Madaxweyne Deni ayaa sheegay in doorka ay Puntland ku leedahay hannaanka dowladeed ee Soomaaliya aan marnaba la iska indho tiri karin.
Dhinaca kale, madaxweyne Deni ayaa carrabka ku adkeeyay in Puntland ay difaaceyso dowladnimadeeda iyo dhulkeeda, isagoo xusay in ay jiraan cid uu ku tilmaamay “cadow” oo duulaan kusoo ah jiritaanka Puntland.
Si gaar ah ayuu u tilmaamay deegaanada loo yaqaan “gaari-waaga” ama meelaha ka baxsan laamiga ah, kuwaas oo uu sheegay inay yihiin bartilmaameedyo muhiim ah.
Sidoo kale, Deni ayaa sheegay in maamulka Puntland si dhaw ula socdo dadka uu ku eedeeyay inay hurinayaan falal dibin-daabyo ah oo lagu waxyeeleynayo midnimada Puntland, isagoo sheegay in tallaabo laga qaadi doono.
Hadalka madaxweynaha Puntland ayaa imaanaya xilli ay dowladda federaalka ah ee Soomaaliya waddo qorshe lagu doonayo in gobollada Sanaag iyo Haylaan lagu biiriyo maamulka cusub ee SSC-Khaatumo.
Puntland ayaa si cad uga hor timid qorshahaasi, iyadoo sheegtay in gobolka Sanaag uu qeyb ka yahay dhulkeeda. Sidaas darteed, waxay ciidamo u dirtay gobolka Sanaag, iyadoo u diidday masuuliyiin ka tirsan dowladda federaalka in ay halkaas tagaan.
Dhamaan arrimahan ayaa ku soo beegmaya xilli maanta magaalada Laascaanood uu ka furmayo shirka dhameystirka maamulka SSC-Khaatumo, iyadoo la sheegay in isfaham laga gaaray khilaafkii hore u jiray.
Khaatumo State Luulyo 13ka, 2025 Waxaa maanta oo Axad ah lagu wadaa inuu si rasmi ah uga furmo magaalada Laascaanood ee xarunta gobolka Sool shirweynaha dhamaystirka dhismaha maamulka SSC Khaatumo.
Shirkaan la filayo inuu furmo goordhaw oo manata ah ayaa imaanaya, iyadoo lagu guuleystay in xal laga gaaro khilaafkii xoogana maalmahan ka taagnaa siduu u furmi lahaa shirkaan lagu dhameystirayo dhismaha maamul goboleedka Khaatumo.
Shirkan ayaa diirada lagu saaraya hirgelinta hanaanka maamulka, dejinta habraacyo sharciyeed iyo diyaarinta dariiq loo maro dhismaha dastuurka maamulka cusub ee SSC Khaatumo.
Amaanka guud ee magaalada Laascaanood ayaa maanta si weyn loo adkeeyay, waxana wadooyinka waa weyn iyo goobta uu ka furmayo shirka la dhigay ciidamo aad u fara badan, kuwaas oo sugaya amaanka goobta shirka ka dhacayo.
Si kastaba ha ahaate shirweynahaan maanta furmi doono ayaa ka mid ah jadwal ay horay u dajisay Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dib u heshiisiinta Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya, kaasoo lagu doonayo in geedi socodka dhismaha maamulka SSC Khaatumo lagu soo gabagabeeyo inta lagu guda jiro bishaan July ee 2025.
Ugu dambeyntii bulshada SSC Khaatumo iyo guud ahaan shacabka Soomaaliyeed ayaa maanta isha ku wada hayo natiijada ka soo bixi doonto shirkaan la filayo inuu maanta ka furmo magaalada Laascaanood ee xarunta gobolka Sool, iyadoo ay xusid mudan tahay in isimada deegaanadaas u kala jabeen laba garab oo kala taageersan hoggaanka maamulka SSC iyo kuwo taabacsan siyaasiyiinta iyo musharrixiinta Mucaaradka ah.
WARARKA MAANTA 12ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa laba aqal heshiis been ah ka saxiixay? Yaa Soomaalida hantideeda ma-guurtada u saxiixay shisheeye? Yaa deegaankiisa nabad ka dhallin waayey oo safar been iyo bug ah ku dhammeeya lacagta dadweynaha? Yaa wakhtiga ka dhammaanayaa? Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Ankara Luulyo 12ka, 2025 Madaxwaynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Dr. Xasan Sheekh Maxamuud ayaa magaalada Ankara ee dalka Turkiga kulan kula yeeshay dhiggiisa Madaxwaynaha dalka aan walaalaha nahay ee Turkiga Mudane Rejeb Dayyib Erdogan.
Labada Madaxwayne ayaa isla soo qaaday arrimo ay ka mid yihiin xoojinta xiriirka istaraatiijiga ah ee labada dal u dhexeeya, iyada oo si gaar ah diiradda loo saaray sare u qaadista iskaashiga dhanka amniga iyo ciribtirka Khawaarijta.
Hiiraan Luulyo 12ka, 2025 Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya howgal qorsheysnaa oo ciidanka Macwisleeyda gobolka Hiiraan ka fuliyeen fariisin kooxda Al-shabaab ku laheyd deegaanka Dhurwaale ee gobolka Hiiraa
Howlgalkaan oo dhacay galinkii dambe ee Shalay ayaa lagu dilay ilaa Lix xubnood oo ka mid ahaa Maleeshiyaadka Al-shabaab ee ku suganaa deegaanka Dhurwaale oo ka mid ah deegaanada hoostaga degmada Halgan.
Ciidanka Macawiisleeyda ee howlgalkaan fuliyay ayaa sidoo kale la sheegay iney kooxda ka furteen qoryahii ay wateen xubnaha Al-shabaab ka tirsanaa ee howlgalka lagu dilay.
Sarkaal ka tirsan ciidankaan howlgalka fuliyay ayaa warbaahinta gudaha u sheegay in howlgalkaan uu ahaa mid ay mudo qorsheynayeen, islamarkaana uu noqday mid u dhacay sidii ay ugu talo galeen.
Howlgalkaan khasaaraha lagu gaarsiiyay Al-shabaab ayaa kusoo aadaya, iyadoo kooxdu Isniintii lasoo dhaafay weerar qaraxyo Ismiidaamin ah ku bilaawday kula wareegtay degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan.
Khaatumo State Luulyo 12ka, 2025 Isimmada dhaqanka ee SSC-Khaatumo ayaa isku khilaafay shirweynaha lagu dhameystirayo dhismaha Dowlad Goboleedka SSC-Khaatumo, iyadoo shirkaasi la filayo inuu rasmi ahaan ka furmo magaalada Laascaanood maalinta berri ah.
Isimmada ayaa u kala jabay laba garab: Qaar waxay taageersan yihiin hoggaanka maamulka SSC, halka kuwa kalena ay dhinac yihiin siyaasiyiinta iyo musharraxiinta mucaaradka ah.
Garaad Jaamac Garaad Cali oo ah garaadka guud ee deegaannada SSC ayaa shir jaraa’id oo uu ku qabtay magaalada Laascaanood ku sheegay in aan lagu dhaqmi karin talo meel kale laga keenay. Wuxuu xusay in dadka deegaanka ay 15-kii sano ee la soo dhaafay ku jireen xukun dibadda laga keenay, taasina aysan mar dambe la aqbali karin.
“Waxaan 15 sano ka dagaalamayay talo meel kale ka timid, mana oggolaan karo in reer walaalahay ah aan ku sameeyo wixii aan ka soo horjeeday. Ma noqon karo mid qeyb ka ah arrintaas. Warsangeli waa walaalaheen, waa deriskeenna, dan baynu ka leennahay, daruufahuna waa inaga dhaxeeyaan. Uma qalmaan in aan nidhaahno annagaa idinka xulanayna,” ayuu yiri Garaad Jaamac.
Garaadku wuxuu sidoo kale hoosta ka xarriiqay in aanay jirin cid qasbi karta rabitaanka dadka SSC-Khaatumo, isagoo ku baaqay in talo qaran oo dhab ah la sameeyo. Wuxuu cabsi ka muujiyay in dib loogu celiyo SSC xaaladihii hore ee dhibaatooyinka ahaa, taasoo uu sheegay in aysan ka soo kaban karin.
Dhanka kale, madaxweynaha maamulka SSC-Khaatumo, Cabdiqaadir Axmed Cali Firdhiye, ayaa xalay kulan gaar ah la qaatay qaar kamid ah Isimmada Sool iyo Sanaag, isaga oo kala hadlay qabanqaabada shirka berri furmaya. Isimmadaasi waxay taageersan yihiin in shirweynaha la qabto, wixii tabasho ahna si nabad ah dib loo eego.
Sidoo kale, xildhibaanada baarlamaanka SSC ayaa isna xalay shir ku yeeshay Laascaanood, iyaga oo ka doodayay khilaafka siyaasadeed ee ka taagan qabsoomidda shirweynaha. Ilaa iyo hadda wax go’aan rasmi ah lagama soo saarin kulankooda.
Si kastaba ha ahaatee, waxaa weli jira cabsi laga qabo in carqalado amni ay dib u dhigaan shirka berri, iyadoo musharraxiinta qaar ay si weyn uga soo horjeedaan qabsoomidda shirkan.
WARARKA MAANTA 11ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 11ka, 2025 Madaxweyne ku-xigeenka dowlad-goboleedka Galmudug, Cali Daahir Ciid, ayaa kulan muhiim ah la yeeshay Safiirka dowladda Turkiga ee Soomaaliya, Alper Aktaş oo ay kawada hadleen in mashaariicda shirkadaha Turkida la geeyo degaanada Galmudug.
Kulankan oo ka dhacay magaalada Dhuusamareeb ayaa diiradda lagu saaray sidii loo xoojin lahaa iskaashiga dhanka horumarinta iyo dib-u-dhiska kaabeyaasha dhaqaalaha Galmudug.
Labada mas’uul ayaa ka wadahadlay mashaariic muhiim ah oo ay ka mid yihiin dib u dhiska Dekedda Hobyo, wadooyinka muhiimka ah, iyo garoomada diyaaradaha ee ka jira deegaannada Galmudug.
Madaxweyne ku-xigeenka Galmudug ayaa sheegay in Galmudug ay leedahay fursado badan oo maalgashi, islamarkaana ay jirto xaalad amni oo wanaagsan oo u saamaxaysa in shirkadaha gaarka loo leeyahay ay ka shaqeeyaan gudaha Galmudug.
Dhankiisa, Safiirka Turkiga Alper Aktaş ayaa soo dhoweeyay qorshaha Galmudug ee ku aaddan horumarka, wuxuuna ballan qaaday in Turkigu diyaar u yahay inuu xoojiyo taageerada uu siiyo Galmudug, gaar ahaan dhinacyada horumarinta iyo maalgashiga.
Labada dhinac ayaa sidoo kale isla gartay in shirkadaha gaarka loo leeyahay ee Turkiga lagu dhiirrigeliyo inay maalgashi toos ah ku sameeyaan Galmudug, iyagoo ka faa’iidaysanaya fursadaha iyo nabadgelyada ka jirta gobolka.
Soomaaliya iyo Jordan Luulyo 11ka, 2025 Wasiirka Wasaaradda Dhallinyarada iyo Ciyaaraha ee Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Maxamed Cabdulqaadir Cali, ayaa magaalada Cammaan ee dalka Jordan kaga qeybgalay daah-furka Istaraatiijiyadda Carabta ee Dhallinyarada, Nabadda iyo Amniga.
Munaasabaddan muhiimka ah oo ay kasoo qeyb-galeen wasiirro iyo masuuliyiin ka kala socday wadamada Carabta, ayaa lagu lafaguray doorka dhallinyaradu ku leeyihiin nabadeynta iyo horumarka dalalka gobolka.
Wasiir Maxamed Cabdulqaadir ayaa sidoo kale kulan gaar ah la yeeshay dhiggiisa Jordan, Wasiirka Dhallinyarada iyo Isboortiga, Yazan Shdeifat, Labada wasiir ayaa ka wadahadlay xoojinta xiriirka labada dal, iyagoo si gaar ah diiradda u saaray iskaashiga ku saabsan horumarinta dhallinyarada iyo cayaaraha.
Intii uu kulanku socday, Wasiir Yazan Shdeifat ayaa sheegay in sanadkan magaalada Cammaan loo doortay caasimadda dhallinyarada Carabta, isagoo xusay dadaallada ay dowladdiisu ku bixineyso martigelinta iyo taageeridda barnaamijyada dhallinyarada ee gobolka.
Dhankiisa, Wasiir Maxamed Cabdulqaadir Cali ayaa uga mahadceliyay dhiggiisa Jordan iyo dowladda Jordanian-ka sida diirran ee ay u soo dhoweeyeen isaga iyo wafdigiisa, Waxa uu bogaadiyay kaalinta muuqata ee Wasaaradda Dhallinyarada iyo Isboortiga ee Jordan ay ka qaadaneyso awoodsiinta iyo horumarinta dhallinyarada Carabta.
Muqdisho Luulyo 11ka, 2025 Waxaa si rasmi ah iskugu soo dhiibay ciidanka xoogga dalka gaar ahaan guutada 23-aad, Ururka 231 ee ciidanka xooga Soomaaliya , xubin ka tirsanaa kooxda argagixisada ah ee Al-Shabaab.
Ninka isa soo dhiibay ayaa lagu magacaabaa Maxamed Xuseen Maxamed, wuxuuna sheegay inuu go’aankaas qaatay kadib markuu si qoto dheer u fahmay xadgudubyada iyo falalka arxan darrada ah ee kooxda Al-Shabaab ku hayaan shacabka, culimada, iyo masuuliyiinta dowliga ah.
Maxamed ayaa sidoo kale xusay in muddo uu si dhow ula socday falalka kooxda, kuwaas oo uu ku tilmaamay kuwo si cad ugu xadgudbaya diinta Islaamka iyo anshaxa bini’aadantinimada, taasoo ku kalliftay inuu go’aansado inuu ka go’o kooxda.
Taliska ururka 231 ayaa si diirran u soo dhaweeyay talaabada uu qaaday Maxamed, iyagoo carrabka ku adkeeyay in ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed ay mar walba diyaar u yihiin inay fursad siiyaan cid kasta oo ka xumaanaysa fikirka xagjirka ah ee Al-Shabaab.
Wararka sidoo kale waxay sheegayaan in Maxamed Xuseen Maxamed lala yeeshay wareysiyo muhiim ah, kuwaas oo ay ka soo baxeen xog la xiriirta meelaha ay ku dhuumaaleysanayaan kooxda, dhaqdhaqaaqyadooda, iyo qorshayaal ay wateen.
Taliyaha guutada 23-aad ayaa ku tilmaamay isdhiibidda Maxamed mid muujinaysa kala shakiga iyo kala fogaanshaha ka jira gudaha kooxda Al-Shabaab, isagoo intaas ku daray in ay rajeynayaan inay tallaabadan dhiirrigelin doonto xubno kale oo wali ku jira kooxda si ay isugu dhiibaan dowladda.
WARARKA MAANTA 10ka Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa noqon doona Madaxweynaha cusub ee #Soomaaliya? Maxuu Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” u rabaa inuu burburiyo Dowladda? Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 10ka, 2025 Wasaaradda amniga gudaha Xukumadda Federaalka Soomaaliya ayaa bilaawday qorshe dib loogu furayo wadooyinka xiran ee ku yaala gudaha magaalada Muqdisho, si meesha looga saaro culeyska iyo ciriiriga ay wajahayaan shacabka iyo gaadiidleyda ku nool magaalada Muqdisho.
Wasiirka amniga gudaha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Cabdullaahi Sheekh Ismaaciil Fartaag ayaa kulan la qaatay guddiga loo xilsaaray in xal ka gaaraan saxmada iyo ciriiriga ka jira wadooyinka magaalada Muqdisho, kuwaas oo wasiirka la wadaagay warbixino la xariira xalka wadooyinka xiran.
Guddigan oo ka kooban Hay’addaha amniga, maamulka gobolka Banaadir iyo dowladda Federaalka ayaa wasiirka u soo bandhigay dhibaatooyinka ka dhasha ciriiriga gaadiidka ee waddooyinka Muqdisho iyo sidii qiimeyn rasmi ah loogu sameyn lahaa wadooyinka xiran si dib loogu furo.
Wasiirka amniga gudaha Soomaaliya ayaa faray guddigan iney si degdeg ah u bilaabaan howlaha, islamarkaasna soo diyaariyaan qorshe lagala soo tashaday hay’adaha amniga, gaadiidka, iyo maamulka degmooyinka gobolka Banaadir.
Qorshahaan dib loogu furayo wadooyinka xiran ayaa imaanaya, iyadoo mudo dhowr sano ah xiran yihiin wadooyinka loo yaqaan Jid cadayaasha Magaalada Muqdisho oo ay ku go’an dhagaxyo waa weyn, waxaana talaabadaasi horay dowladda u sheegtay iney la xariirto sidii loo xaqiijin lahaa Amniga guud ee magaalada Muqdisho.
Muqdisho Luulyo 10ka, 2025 Golaha Fulinta ee Sanduuqa Lacagta Adduunka (IMF) ayaa dhammaystiray dib-u-eegistii saddexaad ee barnaamijka deynta cafinta Soomaaliya, taasoo suurto-gelisay in si degdeg ah loo sii daayo lacag gaareysa $10 milyan.
Lacagtan ayaa loo adeegsanayaa taageerada miisaaniyadda dowladda si loo dardar-geliyo isbeddellada dhaqaale.
IMF waxay sheegtay in dhaqaalaha Soomaaliya uu wajahayo caqabado ay ka mid yihiin hoos u dhaca deeqaha caalamiga ah, cimilada oo is beddeshay, iyo hubanti la’aan sareysa. Waxaa la filayaa in koritaanka dhaqaalaha sannadka 2025 uu hoos ugu dhaco 3%, marka la barbardhigo 4% oo la qiyaasayo sannadkan 2024.
Si kastaba, IMF waxay sheegtay in dowladda Soomaaliya ay si wanaagsan u waddo barnaamijka dib-u-habeynta dhaqaalaha, iyadoo xoogga la saarayo kobcinta dakhliga gudaha, maamulka maaliyadda dadweynaha, iyo sare u qaadidda kalsoonida dhaqaale. Waxaa sidoo kale la tilmaamay muhiimadda taageerada deeq-bixiyeyaasha si loo sii wado isbeddellada.
IMF waxay bogaadisay dadaalka dowladda ee lagu horumarinayo ururinta cashuuraha, casriyeynta kastamka, hirgelinta xeerka cusub ee cashuurta dakhliga, iyo maamulka lacagta iyo deymaha dowladda.
Sidoo kale, waxaa la ammaanay horumarka laga gaaray dhismaha awoodda Bangiga Dhexe iyo qorshaha dib loogu soo celinayo isticmaalka lacagta Shilinka Soomaaliga oo dalka intiisa badan aan la isticmaalin
Waxaa intaas dheer, IMF waxay sheegtay in Soomaaliya ay horumar ka samaysay sharciyeynta maamul wanaagga gaar ahaan dhanka batroolka, iyadoo muhiim la ah in si daahfuran loo maamulo khayraadkaas.
Somaliland Luulyo 10ka, 2025 Maamulka Somaliland ayaa sheegtay in Dowladda Federaalka Soomaaliya ay faragelisay gobollada Sool iyo Sanaag, taasina ay burburisay mabaadi’dii aasaaska u ahaa wadahadaladii u socday. Sidoo kale, waxa ay ka warbixisay waxay ay ka yeelayso isfahankii dhexmaray Itoobiya.
Wasiirka Madaxtooyada Somaliland, Khadar Xuseen Cabdi (Looge), oo waraysi gaar ah siiyay Galaydh Media, ayaa sheegay inuu aaminsan yahay in wadahadaladu ay xal u noqon karaan is-fahan xumada ka dhexaysa Somaliland iyo Soomaaliya, balse dowladda federaalku ay ka baxday ballanqaadyadii.
“Waxaan aaminsanahay in wadahadaladu ay xal u noqon karaan mashaakilaadka ballaadhan ee inaga iyo Soomaaliya ka dhexeeya, laakiin nasiib-darro weyn bay tahay in xukuumadda fadhida Muqdisho ay baabiisay mabaadi’dii aasaaska u ahayd wadahadalka,” ayuu yidhi Wasiir Looge.
Waxa uu intaa ku daray in heshiiska wadahadallada sii wadistooda uu saldhig u ahaa in dowladda Soomaaliya aanay faragelin xuduudihii Ingiriisku u dhigay Somaliland, isla markaana labada dhinac ay u wada hadlaan si siman, balse dowladda Soomaaliya ay ku xadgudubtay arrintaas.
“Wadahadallada aasaaskoodu waxa uu ahaa in ay wada hadlaan laba dhinac oo kala ah Somaliland iyo Soomaaliya. Marka mabaadi’dii ay ku fadhiday oo ahayd in si siman loo wada hadlo ayay Soomaaliya burburisay. Laascaanood ayay timid, dagaal bay ka riday, Sanaagna waa aynu ognahay. Sidaas darteed, maanta dariiqii wadahadal lagu tagi lahaa nooma muuqdo,” ayuu yidhi Wasiir Looge.
Wadahadallada Somaliland iyo Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa socday muddo tobanaan sano ah, hase yeeshee ilaa hadda lagama gaadhin wax natiijo ah oo la taaban karo.
Wasiirka ayaa sidoo kale ka hadlay sii wadista is-fahankii u dhexeeyay Somaliland iyo Itoobiya. Waxa uu sheegay in Madaxweynaha Somaliland, Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro, uu dhawaan safar ku tagi doono Addis Ababa, halkaas oo uu kula kulmi doono Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya, Abiy Axmed, si ay uga wadahadlaan xidhiidhka labada dhinac, heshiisyada suurto-galka ah, iyo waxa laga yeelayo is-fahankii sannadkii hore dhexmaray Hargeysa iyo Addis Ababa.
Hadalka Wasiirka ayaa ku soo beegmaya xilli ay warbaahinta qaar sheegayaan in uu burburay heshiiskii Ankara ku dhexmaray madaxda Soomaaliya iyo Itoobiya, kaas oo ilaa hadda aan la hirgelin tan iyo markii markii la shaaciyay.
Sidoo kale, waxaa dhawaan dib u cusboonaysiiyay xidhiidhkooda dowladdaha Soomaaliya iyo Masar, labada dhinacba ayaa ka midaysan diidmadooda in Itoobiya ay joogitaan ka hesho Badda Cas – arrintaasi oo laga yaabo inay markale mugdi geliso xidhiidhka u dhexeeya Addis Ababa iyo Muqdisho.
WARARKA MAANTA 8da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Maxuu Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye” u rabaa inuu burburiyo Dowladda? Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Baydhabo Luulyo 8da, 2025 Dhawaan magaalada Baydhabo, 25 saxafyiin gabdho ah oo ka socday Dawlad Goboleedka Koonfur Galbeed ee Soomaaliya ayaa ka qayb qaatay tabobar laba maalmood socday oo ay taageertay Qaramada Midoobey. Tabobarkan oo uu soo qaban qaabiyay Ururka Haweenka Warbaahinta Soomaaliyeed ee SOMWA waxaa ujeedkiisu ahaa xoojinta xirfaddooda iyo wacyigooda ku aaddan bad qabka jireed iyo midka dhijitalka ee la xiriira gudashada waajibkooda shaqo.
DDSI Luulyo 8da, 2025 Madaxweynaha DDS, Mudane Mustafe Muxumed Cumar, ayaa furay qiimaynta warbixinta wax-qabadka xafiisyada heer deegaan iyo maamulada gobollada deegaanka ee sanad-miisaaniyeedka 2017-ka T.I.
Qiimayntan oo socon doonta muddo 4 maalmood ah, ayaa diiradda lagu saarayaa mashaariicda la fuliyey laga bilaabo bishii Hamle 2016 ilaa Sane 2017-ka T.I. Waxaana lagu bilaabay warbixinta wax-qabadka Xafiiska Xoolaha.
Moqokori Luulyo 8da, 2025 Xaalada degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan ayaa saaka ah mid degan, kadib dagaalo culus oo Shalay ilaa Xalay ku dhexmaray gudaha iyo daafaha magaaladaas ciidanka dowladda iyo kuwa Macawiisleyda oo dhinac ah iyo kuwa Al-shabaab.
Sadax sano kadib kooxda Al-shabaab ayaa Xalay u aheyd habeenkii ugu horeysay oo ay ku hoydaan degmada Moqokori, waxaana saakay halkaasi ciidamada iskaashanaya ka wadaan abaabulkii ugu dambeeyay oo ay ku doonayaan inay dib ugu qabsadaan magaalada Moqokori ee gobolka Hiiraan
Waxaa aad u adag si dhab ah loo helo xogta rasmiga ah ee degmada Moqokori, maadama in isgaarsiinta guud ee magaalada Moqokori iyo deegaanada hoos yimaada ay go’antahay, islamarkaana ciidanka is kaashanaya aysan ka fogeyn Moqokori.
Ciidamo aad u tira badan oo gurmad u ah Macawiisleyda ayaa saacadahii lasoo dhaafay ka ambabaxay magaalooyinka ay ka kooban tahay Hiiraan, kuwaas oo xoojinaya ciidamada deegaanka ee dagaalka culus kula jira Al-shabaab.
Si kastaba ha ahaatee degmada Moqokori ee gobolka Hiiraan ayaa ah degmo muhiim ah oo istaraatiiji ah iskuna xirta gobolada Hiiraan, Shabeellaha Dhexe iyo Galgaduud.
Ugu dambeyntii Xildhibaano ka tirsan Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya oo deegaan ahaan kasoo jeeda gobolka Hiiraan ayaa qabasashada Al-shabaab ee degmada Moqokori ku eedeeyay iney la xariirto gaabis ka yimid dhanka dowladda Federaalka Soomaaliya.
IGAD Luulyo 8da, 2025 Madaxweynihii hore ee dowlad-goboleedka Hirshabeelle ahna Ku xigeenka Xog-hayaha guud ee Urur Goboleedka IGAD, Maxamed Cabdi Waare, ayaa si adag uga hadlay xaaladda dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab, isagoo ku eedeeyay dowladda federaalka iyo maamul-goboleedyada qaar in ay ka jeesteen dagaalka lagula jiro kooxaha argagixisada, isla markaana uu dagaalkii qaran ee kooxdaas lala galay kusoo ururay hal deegaan oo keliya.
Qoraal uu Waare ku daabacay bartiisa X (Twitter), ayuu ku muujiyay niyad-jab ballaaran oo la xiriira sida looga jeestay dagaalkii ka dhanka ahaa Al-Shabaab, isagoo sheegay in kooxdaasi hadda fursad u heshay inay dib isu abaabusho, halka dowladda ay ku mashquulsan tahay arrimo Siyaasad ah.
“Sadex sano kahor waxaan iri ‘Waxaan kaga adkaanay Al-Shabaab dhanka dagaalka, Maanta, jawaabta way muuqataa,” ayuu yiri Waare.
Waare ayaa si gaar ah farta ugu fiiqay deegaanka Moqokori ee gobolka Hiiraan, oo uu sheegay in uu yahay meelaha kooban ee weli dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab si dhab ah uga socda.
Wuxuu xusay in maleeshiyada Al-Shabaab ay kasoo kala yimaadeen deegaanno fog sida Jubbaland iyo Koonfur Galbeed si ay xooggooda isugu geeyaan Moqokori taasoo muujinaysa sida ay kooxdaasi u aragto muhiimadda dagaalka halkaas.
“Uma muuqato in dalka intiisa kale uu ka jiro dagaal dhab ah oo ka dhan ah Al-Shabaab, Dadka intiisa kale waxay u muuqdaan kuwo ka jeestay ama indhaha ka laabtay dhibka shacabka reer Hiiraan,” ayuu yiri Waare.
Madaxweynihii hore ee Hirshabeelle wuxuu sheegay in ay si cad u muuqato in dagaalka ka dhanka ah Al-Shabaab uusan hadda ahayn mudnaanta koowaad ee dowladda ama saaxiibada caalamiga ah ee Soomaaliya la leh iskaashi amni.
Maxamed Cabdi Waare wuxuu ku baaqay in la joojiyo waxa uu ku tilmaamay “mashquul siyaasadeed aan micno lahayn”, taas oo uu ku eedeeyay in ay carqalad ku tahay dagaalka Al-Shabaab.
“Wali waan aaminsanahay in Al-Shabaab la jabin karo. Laakiin taas waxay u baahan tahay in laga hortago khilaafaadka siyaasadeed ee la abuurayo, arrimaha la buunbuuniyo” ayuu yiri.
Ugu dambeyntii, Waare wuxuu sheegay in loo baahan yahay in la helo qorshe mideysan iyo ujeeddo qaran oo ka dhaxaysa dhammaan hay’adaha dowliga ah iyo shacabka, si looga hortago handadaada ka imaanaysa Al shabaab.
Puntland Luulyo 8da, 2025 Maamulka Puntland ayaa sheegay in howlgal cirka ah oo ka dhacay dooxada Baalade ee buuraha Cal Miskaad lagu bartilmaameedsaday xubno sare oo ka tirsan kooxda Daacish, isla markaana la xaqiijiyay in la dilay bartilmaameedkii ugu weynaa.
Warar lagu kalsoon yahay oo aan ka helnay ilo kala duwan ayaa xaqiijinaya in weerarkan si gaar ah loogu beegsaday saraakiil sar-sare oo uu ku jiro ku-xigeenka amiirka guud ee Daacish, Cabdiraxmaan Faahiye Ciise Maxamuud, kaas oo ku dhuumaaleysanayay buuraleyda Cal Miskaad.
Sarkaal ka tirsan Puntland, Axmed Cabdullaahi Sheekh, oo ka mid ah la-taliyeyaasha howlgallada cirka ah, ayaa sheegay in duqeyntan ay fuliyeen ciidamo Maraykan ah. Wuxuu xusay in Maraykanku si joogto ah u garab taagan yahay dadaallada Puntland ee la dagaallanka argagixisada.
Duqeyntan ayaa qeyb ka ah wajigii ugu dambeeyay ee Howlgalka Hilaac (Lightning Operation), iyadoo Puntland ay sheegtay in iskaashiga ay la leedahay ciidamada Maraykanka uu si cad u miro-dhalay.
Sida ay tilmaameen saraakiisha Puntland, ilaa 85% hoggaankii sare ee Daacish ee ku sugan Puntland ayaa la burburiyay tan iyo markii uu howlgalkan bilowday.
Saraakiisha sare ee la dilay ayaa lagu tilmaamay kuwo door muhiim ah ku lahaa hannaanka maamulka iyo hawlgalada kooxda Daacish. Waxaa la xaqiijiyay in ay ka mid yihiin:
Cabdixakiim Badiin Mawaledd (Yemeni): Madaxii booliska gudaha (Hizba), kuna hadli jiray af-Soomaali.
Marwaan Cabdirizaaq (Tunisian): Madaxii dagaalyahanada ajnabiga ah.
Barow Cabdi Macallin (Soomaali – Gedo): Madaxa maamulka ee Shebaab-Dhaasaan.
Axmed Salaax Sudaani (Sudanese): Madaxii wacyigelinta diinta (Da’wah).
Ibraahim Hayyaan (Moroccan): Madaxii qaraxyada.
Dr. Xakiim Ubayda (Malaysian): Madaxii caafimaadka.
Axmed Muuse Siciid (Soomaali – Bari): Madaxii xiriirka dibadda, kana hadli jiray Carabi iyo Ingiriisi.
Maamulka Puntland ayaa sheegay in howlgalladan sii socon doonaan ilaa kooxda Daacish laga cirib tiro guud ahaan deegaanada ay kaga sugan yihiin Puntland.
WARARKA MAANTA 6da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa boobaya/dhacaya shacabka #Muqdisho? Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Wasiirka Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Dib u Heshiisiinta Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Cali Yuusuf Cali Xoosh ayaa maanta wareegto uu soo saaray si rasmi ah ugu magacaabay guddiga farsamo ee dhameystirka maamul goboleedka SSC Khaatumo.
Guddigan farsamo ayaa ka kooban illaa 8 xubnood, kuwaas oo ay Wasaaraddu ugu talo gashay ka shaqeynta dhamaystirka iyo maamul u samaynta SSC Khaatumo, si waafaqsan habraacyada dastuuriga ah iyo siyaasadda dib u heshiisiinta qaranka.
Xubnaha guddigan ayaa waxa guddoomiye looga dhigay Dr. Axmednuur Maxamed Cabdi, halka guddoomiye ku xigeenka loo magacaabay Cabdinasir Xaaji Maxamed.
Waxaa sidoo kale xubnaha guddigan ku jira xubno ka socda ama kasoo jeeda gobolka Sanaag, taasoo ka dhigan in dowladda Fedaraalka Soomaaliya ay gobolka Sanaag ku darayso maamulka SSC Khaatumo.
Hirshabelle State Luulyo 6da, 2025 Warar dheeraad ah ayaa kasoo baxaya dagaal saacado badan qaatay oo wali ka socda deegaano u dhaxeeya degmooyinka Moqokori iyo Aadan Yabaal oo ka kala tirsan gobolada Hiiraan iyo Shabeellaha Dhexe, kaasoo u dhaxeya ciidanka Macawiisleeyda oo garab ka helaya kuwa dowladda oo dhinac ah iyo Al-shabaab.
Dagaalka ayaa lasoo warinaya inuu haatan ka socdo tuulooyin ku dhadhaw deegaanka Mabaax ee gobolka Hiiraan oo dhaca xadka ay wadaagaan gobollada Hiiraan iyo Shabeellaha Dhexe.
Dagaalkaan oo soo bilaawday waabarigii hore ee saakay ayaa ah mid marba marka ka dambeysa sii xoogeysanaayay, maadama labada dhinacba ay kala gaarayeen gurnadyo ciidan oo xoog leh.
Ciidamada iskaashanaya ayay u suurta gashay in dagaalka saakay soo bilaawday kula wareegaan deegaano dhowr ah oo ay ka mid yihiin Gumare, Xagare iyo Ceel qooxle oo ah dhamaantood deegaano ka tirsan gobolka Hiiraan.
Sarkaal ka tirsan ciidanka Macawiisleeyda oo la hadlay HOL ayaa inoo sheegay in dagaalka maanta khasaare xoogan ku gaarsiiyeen kooxda Al-shabaab ee maalmahii lasoo dhaafay dhaqdhaqayada ka waday deegaanadaan hoostaga Moqokori.
“Meydadka Khawaarijta waa daadsan yihiin dagaalka saakay kusoo bilaawnay wali waan wadna oo hada xabadu waxay kasii dhaceysa dhaga kore ee Ceel qooxle, dhimashadooda 30 kor ayay u dhaaftay anaga dhankeena 5 dhimasho ah ayaa jirta, dagaalkana wuu sii soconaya ilaa aan ka tagno Aadan Yabaal” ayuu yiri sarkaal lagu magacaabo Axmed Jimcaale oo ka tirsan ciidanka Macawiisleeyda.
Si kastaba ha ahaate dagaalkaan maanta ka dhacay deegaanada ka tirsan Hiiraan ayaa noqonaya dagaalkii ugu xoogana ee waayahaan dambe ka dhaca deegaanada gobolka Hiiraan.
Galmudug State Luulyo 6da, 2025 Wararka naga soo gaaraya deegaanka Balicad oo ka mid ah deegaanada hoostaga Dhabad ee gobolka Galgaduud ayaa sheegaya in halkaasi duhurnimadii maanta lagu dilay laba nin oo xoolo dhaqato ahaa.
Labada nin ee la dilay ayaa la sheegay iney deegaan ahaan kasoo jeedeen degmada degmada Caabudwaaq ee gobolka Galgaduud, waxaana dilkooda geystay maleeshiyaad hubeysnaa oo dilka kadib si deg deg ah uga baxsaday goobta.
Wali si rasmi ah looma oga sababta rasmiga ah ee ka dambeysa dilkaan loo geystay ragaan xoolo dhaqatada ahaa, hayeshee waxaa lala xariirinaya dilkooda inuu salka ku haayo arimo la xariira aano qabiil.
Dilka labada marxuum ee xoolo dhaqatada ahaa ayaa durba abuuray xaalad cabsi ah oo laga qabo in dhacdadan ay sii huriso xiisadaha colaadeed ee mudooyinkii dambe ka jiray qeybo kamid ah gobolka Galgaduud.
Gobolka Galgaduud waxa uu ka mid yahay meelaha ugu badan oo ay ka dhacaan dagaal beeleedyada, waxaana halkaasi marar badan ka dhacay dilal argagax badan oo la xariira aanooyin qabiil.
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Guddigan farsamo ayaa ka kooban illaa 8 xubnood, kuwaas oo ay Wasaaraddu ugu talo gashay ka shaqeynta dhamaystirka iyo maamul u samaynta SSC Khaatumo, si waafaqsan habraacyada dastuuriga ah iyo siyaasadda dib u heshiisiinta qaranka.
Xubnaha guddigan ayaa waxa guddoomiye looga dhigay Dr. Axmednuur Maxamed Cabdi, halka guddoomiye ku xigeenka loo magacaabay Cabdinasir Xaaji Maxamed.
Waxaa sidoo kale xubnaha guddigan ku jira xubno ka socda ama kasoo jeeda gobolka Sanaag, taasoo ka dhigan in dowladda Fedaraalka Soomaaliya ay gobolka Sanaag ku darayso maamulka SSC Khaatumo.
Muqdisho Luulyo 6da, 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa soo cusbooneysiisay baaqeedi ku aaddan kordhinta taageerada ay beesha caalamka siiyaan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) iyo maalgelin joogto ah oo ay ku bixiso howlgalka nabad ilaalinta ee muhiimka u ah xasilinta Soomaaliya.
Wasiiru dowlaha Wasaaradda Arrimaha Dibadda Cali Maxamed Cumar ayaa baaqan jeediyay Khamiistii xilli uu socday kulan dhanka fogaan araga ah oo heer wasiir ah oo ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Ammaanka Midowga Afrika (PSC), kaasoo diiradda lagu saarayay xaaladda ammaan ee Soomaaliya iyo howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Wasiir Cali Balcad oo la hadlayay wasiirada kale ayaa muujiyay sida ay Soomaaliya uga xuntahay shilkii 2-dii bishii July ka dhacay magaalada Muqdisho kaas oo galaaftay nolosha shan askari oo ka tirsan ciidamada nabad ilaalinta Uganda, Wuxuuna tacsi u diray qoysaskii ay ka geeriyoodeen, dowladda Uganda, iyo guud ahaan Howlgalka AUSSOM.
Waxa uu xusay in taageerada ay ka heleen saaxiibada Afrika ay door ka qaateen dib u soo celinta dhulalka xagjiriinta, soo celinta adeegyada bulshada ee muhiimka ah, iyo dib u dhiska hay’adaha qaranka ee asaasiga ah.
Iyadoo AUSSOM ay hadda si buuxda u shaqa bilawday 1-da Luulyo iyadoo la raacayo habraacyada cusub oo ogolaanaya in loooso diro Soomaaliya 11,911 Askari, ayuu wasiir Cali wuxuu ku tilmaamay howlgalka inuu yahay ajendaha amniga qaranka ee Soomaaliya.
Waxa uu carabka ku dhuftay in ay diiradda saarayso ilaalinta rayidka, ilaalinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo taageeridda ciidamada Soomaaliya si ay uga jawaabaan khataraha ka imaanaya kooxaha Argagixisada.
Si loo dammaanad qaado sii jirista howlgalka, Wasiir Cali Balcad waxa uu ku baaqay in la qabto Shirweyne Maalgelineed oo AUSSOM ah, isaga oo soo jeediyay in mid kamid ah wadamada Khaliijku martigeliyaan.
WARARKA MAANTA 5ta Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa lacag uu xaday laga xanibay #Switzerland? Yaa dastuurkii dalka beddeshay? Yaa diidan inay doorasho qabto wada-ogol ah? Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025
Buruundi Luulyo 5ta, 2025 Midowga Afrika ayaa u kordhiyay joogitaanka ciidamada Burundi ee Soomaaliya muddo lix bilood ah, iyagoo sii ahaanaya qeyb ka mid ah howlgalka cusub ee AUSSOM.
Tani waxay imaaneysa kadib markii horey loo qorsheeyay in ciidamada Burundi ay ka baxaan dalka ugu dambeyn 30-ka Juun 2025.
Go’aankan ayaa yimid kadib kulan ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Amniga ee Midowga Afrika (AU Peace and Security Council) oo lagu xusay baahida degdegga ah ee lagu buuxinayo “meelaha bannaan” ee ka jira ciidamada AUSSOM, maaddaama dib u dhac uu ku yimid soo gudbinta ciidamada ka socda dalalka kale ee ku biiraya howlgalka, gaar ahaan Masar.
Ciidamada Burundi ayaa si kumeelgaar ah u sii joogaya si ay u xoojiyaan dagaalka lagula jiro kooxda Al-Shabaab, iyagoo sidoo kale taageero siinaya dowlad-dhiska iyo sugidda amniga gudaha Soomaaliya.
Waxaa la rajeynayaa in inta lagu guda jiro lixda bilood ee kordhinta ah, dhammaan dalalka kale ee ciidamo ku biirinaya AUSSOM ay si buuxda u soo dhameystiraan diyaar-garowgooda.
Go’aankan ayaa muujinaya caqabadaha weli ka taagan kala-guurka laga sameynayo howlgalka ATMIS loona gudbayo AUSSOM, iyadoo arrimaha dhaqaalaha iyo qorsheynta ciidamada ay yihiin caqabado weli taagan.
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa soo cusbooneysiisay baaqeedi ku aaddan kordhinta taageerada ay beesha caalamka siiyaan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) iyo maalgelin joogto ah oo ay ku bixiso howlgalka nabad ilaalinta ee muhiimka u ah xasilinta Soomaaliya.
Wasiiru dowlaha Wasaaradda Arrimaha Dibadda Cali Maxamed Cumar ayaa baaqan jeediyay Khamiistii xilli uu socday kulan dhanka fogaan araga ah oo heer wasiir ah oo ay yeesheen Golaha Nabadda iyo Ammaanka Midowga Afrika (PSC), kaasoo diiradda lagu saarayay xaaladda ammaan ee Soomaaliya iyo howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM).
Wasiir Cali Balcad oo la hadlayay wasiirada kale ayaa muujiyay sida ay Soomaaliya uga xuntahay shilkii 2-dii bishii July ka dhacay magaalada Muqdisho kaas oo galaaftay nolosha shan askari oo ka tirsan ciidamada nabad ilaalinta Uganda, Wuxuuna tacsi u diray qoysaskii ay ka geeriyoodeen, dowladda Uganda, iyo guud ahaan Howlgalka AUSSOM.
Waxa uu xusay in taageerada ay ka heleen saaxiibada Afrika ay door ka qaateen dib u soo celinta dhulalka xagjiriinta, soo celinta adeegyada bulshada ee muhiimka ah, iyo dib u dhiska hay’adaha qaranka ee asaasiga ah.
Iyadoo AUSSOM ay hadda si buuxda u shaqa bilawday 1-da Luulyo iyadoo la raacayo habraacyada cusub oo ogolaanaya in loooso diro Soomaaliya 11,911 Askari, ayuu wasiir Cali wuxuu ku tilmaamay howlgalka inuu yahay ajendaha amniga qaranka ee Soomaaliya.
Waxa uu carabka ku dhuftay in ay diiradda saarayso ilaalinta rayidka, ilaalinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo taageeridda ciidamada Soomaaliya si ay uga jawaabaan khataraha ka imaanaya kooxaha Argagixisada.
Si loo dammaanad qaado sii jirista howlgalka, Wasiir Cali Balcad waxa uu ku baaqay in la qabto Shirweyne Maalgelineed oo AUSSOM ah, isaga oo soo jeediyay in mid kamid ah wadamada Khaliijku martigeliyaan.
Muqdisho Luulyo 5ta, 2025 Ciidamada Qaranka iyo geesiyaasha dadka deegaanka ee gobolka Hiiraan ayaa saakay Khawaarijta ku weeraray deegaanka Gumarre oo hoostaga degmada Moqokori, halkaas oo lagu jebiyey, lagana saaray cadowga Khawaarijta ah.
Saraakiisha hoggaamineysa howlgalka ayaa Warbaahinta Qaranka u sheegay in firxadka Khawaarijta ay u sii baacsanayaan dhanka deegaanka Ceel-qooxle, isla markaana goobihii lagu dagaalamay ay daadsan yihiin meydadka Khawaarijtii saakay lagu ekeeyey weerarka.
Howlgalka oo weli socda wixii kasoo kordha kala soco Warbaahinta Qaranka.
WARARKA MAANTA 4ta Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa musuqmaasuq ugu weyn sameeya Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 4ta, 2025Ku dhawaad 300 oo ruux ayaa baaritaano iyo adeegyo caafimaad oo dhanka Indhaha ah loogu sameeyay degmada Warshiikh ee Gobolka Shabeellaha Dhexe, Koox caafimaad oo ay hormuud ka yihiin dhallinyaro dhaqaatiir indhaha ah ayaa adeeggan caafimaad oo baahi weyn ay u qabeen dadka deegaanka ku nool u sameeyey baaritaano, Qalliino iyo daaweyn caafimaad oo indhaha ah, Ololahan waxaa ka faa’iideystay dadka danyarta ah ee deegaanka.
Galdogob Luulyo 4ta, 2025 TALIYE CABDI CASEYR HALALA SHAQEEYO
hala qorto ciidanka faderalka somalia mudug ka shaqeynaya qofkasta reer kasta hada ha isqoraan ka faa,idaysta fursada ama sidiini odayaal iyo horgalo tuuga ah oo maamulka putland lacag ka qaata ha idinka hor istaagaan oo been ha idiin sheegaan
Maamulka xaasidka nagu ah ee putland sidiisi buu dhihahaya anaa ciidan qoraya
Sidii waagii wasiirad fardowso Osman egal ay rabtay inay ciidan noo qorto ay yimaadeen maamulkaas iyo kuwa horgalada ah u ah ciidanka intay diwaan galiyeen aan dib danbe ugu soo laaban hala iska jiro wixii waagi hore oo kale
Jarmalka Luulto Luulyo 4ta, 2025 Sida lagu ogaaday baadhitaan ay si wadajir ah u fuliyeen warbaahinta Jarmalka ee DW iyo ARD, Ayuub Cabdirisaaq (oo loo yaqaan “Kabtan Ayuub”) iyo Yacquub Siyaad, oo ah dhallinyaro Soomaali ah oo caan ka ah baraha bulshada, ayaa si joogto ah ugu faafinayay fariimo naceyb iyo hurin dagaal ah, iyaga oo sannado badan si toos ah uga hawlgalayay gudaha dalka Jarmalka.
Baadhitaanka ayaa lagu sheegay in fariimo ay ku dhiirrigelinayaan colaadaha ay si joogto ah ugu baahiyaan baraha sida Facebook iyo TikTok, iyaga oo gaadha boqollaal kun oo taageerayaal ah, kuwaas oo ay badankoodu Soomaali yihiin, kuna sugan gudaha iyo dibedda. “Fariimahooda waxa ka buuxa naceyb qabiil, baaqyo dagaal, dhiirrigelin ah in rasaas lagu furo askarta iyo dad rayid ah, iyo talooyin ku saabsan sida loo weeraro goobaha ciidanka,” ayaa lagu yidhi warbixinta.
Warbixintu waxay sidoo kale sheegtay in Kabtan Ayuub, oo sheegay inuu 13 jir ahaa markii uu qori qaatay kuna biiray dagaal-beeleed, uu ku faano inuu galay in ka badan 30 dagaal, sidoo kalena uu ka mid ahaa budhcad-badeedda sanadihii hore. Ayuub waxa uu Jarmalka galay sanadkii 2017, balse markii dambe si qarsoodi ah ayuu ugu laabtay Soomaaliya, isagoo markaas ku biiray Ciidanka Difaaca Puntland.
Warbixintu waxay intaas ku dartay in Yacquub Siyaad oo isagana si weyn looga yaqaan baraha bulshada, uu ku baahiyo hadallo naceyb ah oo uu ku dhiirrigelinayo taageerayaashiisa inay “gooyaan madaxda cadowga.” DW waxay sheegtay in labada nin muddo dheer ay ka badbaadeen in la ogaado madaama oo ay ku hadlaan afqalaad.
“Markii uu dagaalku ka qarxay magaalada Laascaanood horraantii 2023, labada ninba waxay si firfircoon uga qayb qaateen hurinta colaadda, iyagoo u safaraya Soomaaliya, la kulmaya jabhadaha hubeysan, kana duubaya muuqaallo ay ku faafiyaan baraha bulshada si ay taageero iyo dhaqaale uga helaan jaaliyadaha dibedda,” ayaa lagu yidhi warbixinta.
Daraasadda DW iyo ARD ayaa daahfurtay in Ayuub xidhiidh dhow la leeyahay madaxda sare ee Puntland, gaar ahaan Madaxweyne Siciid Deni, waxaana la arkay sawirro muujinaya Ayuub oo fadhiya safka hore ee munaasibado ama la socda madaxda maamulka.
“Waxa xusid mudan in Ayuub u ballanqaaday $20,000 qof kasta oo sameeya maleeshiyo hubaysan. Inkasta oo Yacquub aan si fudud ugu laaban karin Soomaaliya (maadaama maxkamad milatari oo Puntland ah ku ridday 10 sano xabsi ah isagoo maqane ah), haddana weli wuxuu sii hurinayaa nacayb iyo dagaal isagoo ku sugan magaalada Düsseldorf,” ayay warbixintu tidhi.
Khubarada amniga ee lagu waraystay warbixintan waxay sheegeen in labada nin ay wadaan “dagaal xogeed” (information warfare), taas oo ah nooc cusub oo colaadeed oo lagu burburinayo nabadda gudaha Soomaaliya, iyada oo la adeegsanayo tiknoolajiyadda iyo baraha bulshada.
Muqdisho Luulyo 4da, 2025 Muqdisho, Khamiis 3 Luulyo, 2025: — Golaha Wasiirrada ee Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ayaa caawa si aqlabiyad ah u ansixiyay 9 Murrashax ee Guddiga Madaxabannaan ee Xuquuqul Insaanka Qaranka (GMXIQ), oo ay soo gudbisay Wasiirka Wasaaradda Qoyska iyo Horumarinta Xuquuqul Insaanka.
Go’aankan waxaa lagu gaaray si waafaqsan xeer hoosaadka Golaha, Dastuurka KMG ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, iyo iyada oo la tixraacayo Qodobka 17aad, farqaddiisa (1) ee Sharci Lr. 16 ee 27 Juunyo 2016, kadib markii la sameeyay hab-raac xulid oo adag, hufan, oo daah-furan, si buuxanna u waafaqsan Qodobada 8aad, 15aad iyo 16aad ee isla sharcigaas.
Murrashaxiinta waxaa lagu soo xulay iyadoo lagu saleynayo kartidooda, daacadnimadooda, iyo hufnaantooda, iyo iyada oo la raacayo habraacyada caalamiga ah, gaar ahaan Mabaadi’da Baariis iyo Gunaanadyada Guud ee GANHRI (Isbahaysiga Caalamiga ah ee Hay’adaha Xuquuqul Insaanka ee Qaran).
Xubnaha Guddiga oo ka kooban sagaal ayaa waxay kala yihiin:
1. Axmed Shiikh Xamsa Abshir
2. Cali Maxamed Cilmi
3. Dr. Cumar Cabdulle Calasow (PhD)
4. Dr. Maryam Qaasim Axmed
5. Faadumo Cabdiqani Yuusuf
6. Farxaan Maxamed Jimcaale
7. Dr. Maxamed Cismaan Maxamuud (PhD)
8. Maxamed Haaruun Maxamuud
9. Muumina Shiikh Cumar
WARARKA MAANTA 3da Luulyo, 2025 Sir Culus!
Su’aalaha Maanta: Yaa boobay shacabka #Muqdisho Madxweyne Mudane Xassan “Dhuuso-Fooxiye” Iyo Qoysaskiisa? Yaa burburiyey ciidanka xoogga? Yaa diiday inuu sameeyo Maxkammadda Dastuuriga ah Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa ogolaaday inay qoysaskiis iyo qaraabadiisa inay dhacaan hantida dadweynaha Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa maanta diidan inay shiraan mucaaradka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa wakhtiga ka dhammaan rabaa oo doorasho cod iyo qof qaban doona Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa beddelay Taliyaha Nabad Sugida laba jeer Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Yaa baabi’iyey Ciidanka Xoogga Dalka Madaxweyne Mudane Xassan Shiikh “Dhuuso-Fooxiye”? Ha Wiqleyso!
Muqdisho Luulyo 3da, 2025 Dhowaan, iyagoo la kaashanaya QM, ayey Xafiiska Amniga Qaranka Soomaaliya iyo Hay’adaha Amniga Soomaaliyeed ee Galmudug, Hirshabeelle, iyo Koonfur Galbeed yeesheen wadatashiyo maalmo socday oo ku saabsan qabyo qoraalka Istaraatiijiyadda Amniga Qaranka iyo istaraatiijiyadaha amniga ee Dowlad Goboleedyada. 91 qof oo ka kala socda wasaaradaha muhiimka u ah amniga iyo ciidamada amniga ayaa ka qeybgalay kulankan, iyadoo ujeedadiisu aheyd in la waafajiyo istaraatiijiyadaha xaaladaha gaarka ah, wax ka qabashada baahiyaha amni, iyo waxyaabaha khatarta gaarka ah ku haya dowlad-goboleedyada xubnaha ka ah Dowladda Federaalka Soomaaliya.
Puntland State Luulyo 3da, 2025MADAXWEYNAHA OO DHAGAX DHIGAY DHISMAHA WADADA BACAADWEYN-GAALKACYO.
Bacaadweyn: 03 July 2025: Madaxweynaha Dowladda Puntland H.E Said Abdullahi Deni oo safar shaqo ku tegay Deegaanka Bacaadweyn, ayaa dhagax dhigay dhismaha wadada isku xirta Bacaadweyn iyo Gaalkacyo, taasi oo lagu dhisayo isku tashi iyo cashuurta shacabka laga qaado oo dalka dib loogu dhisayo.
Munaasabadda waxaa ka qeybgalay Guddoomiye Ku-xigeenka Labaad ee Golaha Wakiillada Dowladda Puntland Mudane Maxamed Maxamuud Ciise, Goleyaasha Dowladda Puntland, Isimo, waxgaarad, qeybaha kala duwan ee Bulshada iyo Injineerada shirkadaha dhisaya wadada.
-DHAMMAAD-
South West State Luulyo 3da, 2025 Madaxweynaha Dowladda Koonfur Galbeed Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed Laftagareen ayaa ka qayb galay Munaasabadda Daah-furka Ololaha Diiwaan gelinta Codbixinta Deegaannada Dowladda Koonfur Galbeed.
Munaasabadda Diiwan-Gelinta ayaa waxaa ka qeybgalay Mudanayaal ka tirsan Goliyaasha Dowladda Koonfur Galbeed xubno ka tirsan Guddiga Madaxa-Bannaan ee Doorashooyinka Qaranka iyo Soohdimaha iyo qeybaha kala duwan Bulshada Magaalada Baydhabo.
Madaxweyne Laftagareen oo noqday Qofkii ugu Horeyey ee qaata Shahaada Diiwan-Gelinta Cod Bixiyaasha ayaa Bulshada Koonfur Galbeed kula Dardaarmay inay is Diiwan-Geliyaan kana qeyb qaatan Hanaanka Doorashooyinka Qofka iyo Codka.
Muqdisho Luulyo 3da, 2025 Dowladda Mareykanka ayaa afar maalmood gudahood joojisay 256 qandaraas oo lagu sheegay inay ahaayeen kuwo aan wax-soo-saar muuqda lahayn, kuwaas oo qiimahooda guud lagu qiyaasay $14.3 bilyan.
Go’aankan ayaa keenay in dowladda ay badbaadiso $11.5 bilyan oo kharash ah oo la bixin lahaa.
Qandaraasyadan la baajiyay waxaa ka mid ahaa mid si gaar ah u khuseeya Soomaaliya, kaasoo ahaa heshiis ay bixisay hay’adda horumarinta caalamiga ah ee Mareykanka (USAID).
Qandaraaskan oo lagu qiimeeyay $850,000 ayaa loogu talagalay in lagu shaqaaleysiiyo la-taliye ku takhasusay “adkeysiga” (resilience advisor) oo ka howlgali lahaa gudaha Soomaaliya.
Si kastaba ha ahaatee, dowladda ayaa u aragtay in qandaraaskan aanu lahayn wax-soo-saar muuqda ama mid muhiimad u leh danaha guud ee dalkeeda.
Sidoo kale, waxaa la joojiyay qandaraas kale oo uu bixiyay maamulka adeegyada guud ee Mareykanka (GSA), kaas oo lagu qiimeeyay $198,000, islamarkaana la xiriiray la-talin ku saabsan hagaajinta habraacyada shaqada iyo ganacsiga.
Tallaabadan ayaa qeyb ka ah dadaallo ballaaran oo ay dowladda Mareykanka ku baarayso qandaraasyada ay bixiso si looga hortago kharash-bax aan qiil laheyn, loogana dhigo nidaamka maaliyadeed mid hufan oo wax ku ool ah.
Mas’uuliyiinta ayaa sheegay in howshani ay sii socon doonto si loo xaqiijiyo in lacagta canshuur bixiyayaasha Maraykanka loo adeegsado meelaha ugu waxtarka badan.
Joojinta qandaraaskan Soomaaliya khuseeya ayaa imaaneysa iyadoo Mareykanka horeyba u hakiyay ama u dhimey mashaariic gargaar oo muhiim u ahaa Soomaaliya, kuwaas oo ay ku bixi jirtay balaayiin dollar sanad walba.
Tan iyo sanadihii u dambeeyay, waxaa sii yaraanayay maalgelinta Mareykanka ee dhinacyada horumarinta, nabadeynta, iyo dib u dhiska hay’adaha Soomaaliya, arrintaas oo saameyn ku yeelatay qorshayaal badan oo lagu xasilin lahaa dalka.
Qoryooleey Luulyo 3da, 2025 Wararka ka imaanaya degmada Qoryooleey ee gobolka Shabeellaha Hoose ayaa sheegaya in maleeshiyaad hubeysan rasaas khasaare kala duwan geysatay ku fureen dad shacab ah oo ku sugnaa Suuq yaraha degmadaas.
Rasaasta maleeshiyaadka hubeysan fureen ayaa waxaa ka dhashay khasaare isugu jira dhimasho iyo dhaawac soo gaaray qaar ka mid dadka shacabka ah ee ku sugnaa Suuq yaraha degmada Qoryooleey ee gobolka Shabeellaha Hoose.
Hal qof oo dumar ah ayaa la xaqiijiyay iney ku geeriyootay rasaasta maleeshiyaadka ku fureen dadka shacabka ah, waxaana sidoo kale ku dhaawacmay laba ruux oo kale, sida ay warbaahinta gudaha u sheegeen dad ku sugnaa Suuq yaraha Qoryooleey.
Qofka geeriyooday ee dumarka ah ayaa magaciisa lagu sheegay Xabiibo Cali Shiiqaaley oo ahayd haweeney suuqaasi ku ganacs jirtay, islamarkaana halkaas ka dabari jirtay nolol maalmeedka qoyskeeda.
Maleeshiyaadka hubeysnaa ee falkaan geystay ayaa si deg deg ah uga baxsaday goobta, lamana oga ilaa iyo hadda sababta rasmiga ah ee ka dambeysay weerarka maleeshiyaadka geysteen, mana jirto cid loo soo xiray ama lagu tuhunsan yahay iney ka dambeeyeen falkaas.
Si kastaba ha ahaatee weerarkaan ka dhacay Suuq yaraha Qoryooleey oo cabsi badan galiyay dadka ku nool degmadaas ayaa kusoo aadaya, iyadoo magalaadassi inta badan ay ka dhacaan dagaal beeleeyo geysta khasaariiyun isugu jira dhimasho, dhaawac iyo mid hantiyadeed.
Muqdisho Luulyo 3da, 2025 Dowladda Soomaaliya ayaa tacsi tiiraanyo leh u dirtay dowladda iyo shacabka Uganda, kadib shilkii naxdinta lahaa ee khasaaraha ka soo gaaray 8 ruux oo saarneeyd diyaarad Helicopter ah oo ay lahaayeen ciidamada Uganda ee ku sugan magaalada Muqdisho.
Dowladda Soomaaliya ayaa bogaadisay geesinimada iyo dadaalka ay muujiyeen askarta Uganda, waxaana ay xaqiijisay in ficiladooda geesinimada leh ay muujineyso doorka joogtada ah ee Uganda ee taageerada horumarka iyo barwaaqada Soomaaliya.
War kasoo baxay Wasaaradda warfaafinta Soomaaliya ayaa lagu sheegay in Dowladda muujisay sida ay uga mahadcelineyso naf-hurnimada ay u hureen ciidamada ka tirsan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya
“Waxaan garab taagannahy waqtigaan adag oo aan xanuunka la qeybsanaynaa Shacabka Iyo Dowladda Uganda dadkii kaga geeriyoodey diyaaradii ay saarnaayeen oo ku dhacday Garoonka Aadan Cade”. ayaa lagu yiri warka kasoo baxay Waaaradda Warfaafinta Soomaaliya.
Howlgalka AUSSOM iyo Hay’adda socdaalka ayaa isla baaraya waxyaabaha dhaliyay shilka ku yimid diyaaradaasi Helicopter ka ahayd.